چه بر سر تنها آبشار سوخته جهان می‌آید؟/ گرگان محروم از اِلمان شهری
در اتفاقی عجیب آبشار ناهارخوران گرگان که اسفند ماه ۱۳۹۷ به عنوان بزرگترین آبشار مصنوعی صخره‌ای شمال کشور در جاده کوهستانی و جنگلی ناهارخوران افتتاح شد، یکم تیرماه ۱۴۰۱ در آتش سوخت.
موبنا-آبشار صخره‌ای ناهارخوران که پس از بهره‌برداری به دلیل شکل زیبا و نمای متفاوت و منحصر بفرد و واقع شدن در میان سرسبزی جنگل‌های هیرکانی به محلی برای گشت و گذار و بیتوته هزاران نفر گردشگر داخلی و خارجی و حتی محلی برای شب نشینی شهروندان گرگان تبدیل شده بود، به دلیل عدم مدیریت و نظارت متولی در اتراق طبیعت گردان و فقدان لوازم اطفای حریق در آن منطقه در آتش بی‌احتیاطی یک هموطن سوخت تا سرنوشت آن همچنان نامعلوم بماند.
حال که حدود یک سال و اندی از سوختن این آبشار می‌گذرد، هیچ تصمیم کارسازی از سوی متولیان «شهرداری و شورای اسلامی شهر گرگان» برای تعیین تکلیف این پروژه انجام نشده و جسم سوخته این آبشار در کیسه‌ای سبز رنگ پیچیده شده تا ضمن استتار از عیان‌ها مخفی بماند.
هر چند مدیران شهری در خیال خود بر این باورند که مردم این آبشار ۴۰ ماهه را فراموش کرده‌اند، ولی با گشت و گذار در فضای سبز پیرامون آن کمتر کسی را می‌بینید که نگاهی از روی بهت و حسرت به آن نیندازد و یا جملاتی در خصوص چرایی عدم تعیین تکلیف آن به زبان نیاورد.
بدون تعارف «شهر گرگان» به معنای واقعی از داشتن اِلمان‌های اختصاصی و یا جاذبه‌ای که بتواند برای گردشگر مهم باشد، محروم بوده و این فقدان فکری در اجرای مهندسی شهری از سال‌های گذشته در این شهر که به عنوان مرکز استان گلستان است، برقرار بوده و همچنان هم تداوم دارد.
به نظر برخی شهروندان که عموماً افراد تحصیل کرده و متخصص نسبت به سایر اقشار غالب هستند، شهرداری گرگان سابقه خوبی در طراحی و اجرای اِلمان‌های منحصربه فرد نداشته و نمونه‌ای از آن را در میدان بسیج می‌بینیم که متأسفانه کاربرد این بنا تاکنون برای شهروندان تفهیم نشده و حتی نوع نگهداری آن انتقادهای بسیاری را به همراه داشته است.
با نگاهی اجمالی به این مسائل به بررسی سرنوشت اِلمان جاده ناهارخوران «آبشار مصنوعی صخره‌ای» می‌پردازیم تا ببنیم چرا ین طرح به این وضعیت شوم دچار شده است؟
متولیان نسبت اِلمان‌سازی در گرگان بی‌تفاوت نباشند
طیبه، دختر جوان گرگانی در پاسخ به سؤال خبرنگار ایسنا، در خصوص «آیا جانمایی احداث آبشار ناهارخوران درست بود؟ » با بیان اینکه جانمایی آبشار مصنوعی تفرجگاه طبیعی ناهارخوران خوب بود و صدای آن برایم آرامش بخش بود، اظهار کرد: این حق مردم گرگان در طبیعت بی‌نظیر و خدادادی شمال کشور نیست که متولیان نسبت به اِلمان‌سازی در شهر بی‌تفاوت باشند و یا اینکه نتوانند حداقل داشته‌ها را حفظ کنند.
وی با بیان اینکه آنچه که مدیران شهری باید در اولویت قرار دهند، بازسازی این آبشار است، ادامه داد: این خواسته بخشی از مردم شهر گرگان بوده و مسئولان باید ضمن احترام به این درخواست، پاسخی قانع‌کننده را به شهروندان ارائه دهند.
رقم بازسازی آبشار برای شهرداری گرگان ناچیز است
سینا، گردشگری که از استان گیلان که به استان گلستان و شهر گرگان سفر کرده است، در گفت‌وگو با ایسنا عنوان کرد: آخرین باری که به شهر گرگان آمدم، ساعت طولانی را در محوطه اطراف آبشار ناهارخوران نشسته و به اتفاق خانواده عکس یادگاری گرفتم.
وی با ابراز ناراحتی از اینکه چرا نظارت‌ها برای حفظ این اِلمان دقیق نبوده، تصریح کرد: قطعاً برای شهرداری گرگان مبلغ بازسازی این آبشار رقمی ناچیز است و نپرداختن به این مسأله جای سؤال بسیاری دارد.
جزئیات آتش‌سوزی آبشار صخره‌ای ناهارخوران گرگان
رئیس سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری گرگان در گفت‌وگو با ایسنا با بیان اینکه منطقه ناهارخوران به دلیل آب و هوای مطلوب، محل رفت و آمد و اسکان گردشگران و مسافران است، اظهار کرد: متأسفانه تیرماه ۱۴۰۱ مسافری که در محوطه جنگلی پشت آبشار اسکان کرده بود برای اینکه پیک نیک مورد استفاده‌اش در معرض وزش باد قرار نگیرد آن را به نزدیکی این آبشار می‌آورد که این پیک نیک به دلیل مشکل فنی شعله ور می‌شود.
موسی الرضا صفری با تأکید بر اینکه با آتش سوزی پیک نیک، مسافر دستپاچه و دچار اضطراب می‌شود و آن را به سمت آبشار پرت می‌کند، ادامه داد: از آنجایی که بخشی از آبشار از جنس فایبرگلاس بود شعله‌های آتش به فایبرگلاس سرایت می‌کند و آبشار دچار حریق می‌شود.
وی با اشاره به اینکه بر اثر این حادثه نیمی از آبشار ناهارخوران گرگان در آتش سوخت، تصریح کرد: پیگیری خسارت مربوط به این حادثه از سوی واحد حقوقی شهرداری گرگان انجام می‌شود.
مطالبه خسارت ۸ میلیاردی از مسافر بی‌احتیاط
کارشناس واحد حقوقی شهرداری گرگان ۲۰ تیرماه ۱۴۰۱ در صحن کمیسیون خدمات، سیما، منظر و زیست شهری شورای شهر در خصوص پیگیری‌های مربوط به حادثه سوختن آبشار مصنوعی ناهار خوران، خاطرنشان کرد: دادخواست تأمین دلیل را به دفتر الکترونیک قضایی تحویل داده‌ایم و به واسطه تأمین دلیل، دادخواست مطالبه خسارت در دادگاه گرگان تنظیم می‌شود.
حسین امامی با تأکید بر اینکه قاضی کشیک در خصوص حادثه‌ای که توسط مسافر اهل سبزوار برای آبشار مصنوعی ناهارخوران اتفاق افتاد، آن را غیرعمد تشخیص داد، اضافه کرد: این فرد در آن زمان آزاد شد تا شهرداری دادخواست مطالبه خسارت دهد.
وی با اشاره به اینکه به واسطه تأمین دلیل، دادخواست مطالبه خسارت در دادگاه گرگان تنظیم می‌شود و بعد از اینکه دادگاه وارد دعوی شود، به واسطه محل سکونت خوانده عدم صلاحیت به دادگاه سبزوار داده می‌شود، گفت: به استناد تأمین دلیل که ۸ میلیارد تومان خسارت تعیین شده است دادخواست مطالبه خسارت و اخذ نظر کارشناس داده می‌شود و برای پرداخت درصد خسارت محکومیت ایجاد خواهد شد.
تغییر کاربری آبشار سوخته ناهارخوران به صخره نوردی و رستوران معلق
معاون زیربنایی، حمل و نقل و ترافیک شهرداری گرگان ۱۶ اردیبهشت ۱۴۰۲ در جمع خبرنگاران در اظهاراتی دیگر در مورد تعیین تکلیف آبشار صخره‌ای گرگان توضیح داد: با توجه به اینکه آتش سوزی به سازه بتنی آبشار خسارت جدی وارد نکرده است، طبق برآوردی که سال گذشته انجام شد، بازسازی آبشار در صورتی که بخواهیم موادی غیرقابل اشتعال مانند بتن گلاسه را جایگزین فایبر گلاس کنیم، به مبلغی حدود هفت میلیارد تومان نیاز دارد.
مقداد صادقیان با تأکید بر اینکه منابع طبیعی هنوز به طور رسمی عرصه‌های النگدره و ناهارخوران را به شهرداری واگذار نکرده که این موضوع یکی از دلایل وقفه در اجرای این پروژه است، بیان کرد: در طی این مدت گزینه جدیدی مطرح شد که کاربری صخره نوردی برای جداره‌های آبشار تعریف شود و دو طبقه داخلی آن به کافی شاپ و یا فضاهای دیگر تبدیل شود.
وی اضافه کرد: در برهه‌ای نیز قرار شد این فضا به رستوران معلق تبدیل شود و سرمایه‌گذاری با برآورد هزینه ۱۲ میلیارد تومان برای این گزینه اعلام آمادگی کرد.
حال پس از گذشت حدود ۱۲ ماه سرنوشت این ادعاها همچنان مشخص نیست و نظر دادگاه در این خصوص منتشر نشده است تا اینکه رئیس اداره سرمایه‌گذاری و مشارکت‌های مردمی شهرداری گرگان موضوع جدید «بازسازی آبشار مصنوعی ناهارخوران با طرح سرمایه‌گذاری شهرداری گرگان» را مطرح می‌کند.
ورود سرمایه‌گذار برای ساخت پروژه جایگزین آبشار ناهارخوران
رئیس اداره سرمایه‌گذاری و مشارکت‌های مردمی شهرداری گرگان از طرح سرمایه‌گذاری تفریحی، توریستی و گردشگری در آبشار مصنوعی ناهارخوران گرگان خبر داد و گفت: بازسازی و ترمیم آبشار مصنوعی قطعی است و با رایزنی‌های انجام شده و یک سرمایه‌گذار برای ساخت پروژه جایگزین در این مکان اعلام آمادگی کرده است.
بیژن مؤمنی با بیان اینکه طرح سرمایه‌گذاری ساخت رستوران و مجتمع تفریحی و گردشگری در محوطه آبشار مصنوعی بلوار ناهارخوران پیش‌بینی شده است که باید در مرحله نخست در کمیته فنی منابع طبیعی مطرح و تأیید شود تا قابلیت اجرایی پیدا کند، عنوان کرد: با توجه به واگذاری مدیریت و بهره‌برداری از دو پارک جنگلی «النگدره» و «ناهارخوران» در قرارداد ۱۵ ساله به شهرداری گرگان، سرمایه‌گذاری در این مناطق با هدف بهره‌مندی بیشتر شهروندان در دستور کار قرار گرفته است.
وی با اشاره به اینکه طبق کتابچه منابع طبیعی و با توجه به قرارداد جدید منابع طبیعی و شهرداری در سالجاری، ناهارخوران و پارک جنگلی النگدره با بهره‌برداری مختلف اعم از ایجاد کلبه‌های اقامتی و اردویی به مدت ۱۵ سال به صورت اجاره به شهرداری گرگان واگذار شده است، گفت: همه سرمایه‌گذاران بومی و استانی می‌توانند با مشارکت در پروژه‌های بزرگ شهری، زمینه‌های توسعه شهر گرگان را مهیا کنند.
به گزارش ایسنا، حال باید منتظر بمانیم تا ببینیم که سیمای بصری ناخوشایندی آبشار نگون بخت ناهارخوران که سال گذشته با سهل انگاری زنجیره‌ای از متولیان امر تا عدم آشنایی شهروندان با وظایف شهروندی دچار حریق شد، چه می‌شود.
ایسنا
