توسعه واکسنی برای هدف قرار دادن تومورها

موبنا – به گزارش تی ان، محققان در سراسر جهان سال‌ها بر روی ساخت واکسن‌هایی علیه انواع مختلف سرطان کار می‌کنند، اما تاکنون موفقیت چندانی در این زمینه نداشته‌اند؛ اما دستاورد تازه پژوهشگران دانشگاه تافتس (Tufts University) آمریکا امیدوارکننده به نظر می‌رسد.

واکسن سرطانی که توسط پژوهشگران این دانشگاه تولید شده است، مشابه واکسن‌های کووید-۱۹ دو شرکت فایزر و مدرنا که مبتنی بر آران‌ای پیام‌رسان (mRNA) بودند، است و طی آن واکسن، آران‌ای پیام‌رسان را به حباب‌های کوچک لیپیدی که در نهایت با سلول‌های بدن ترکیب و به سلول‌ها اجازه می‌دهد تا آران‌ای پیام‌رسان را بخوانند و آنتی‌ژن‌های ویروس تولید کنند، ارسال می‌کند.

این واکسن سرطان همچنین آران‌ای پیام‌رسان را در حباب‌های کوچک ارسال می‌کند، اما آران‌ای پیام‌رسان برای آنتی‌ژن‌های موجود در سلول‌های سرطانی کدگذاری می‌کند و حباب‌هایی که نانوذرات لیپیدی نامیده می‌شوند، می‌توانند در سیستم لنفاوی (جایی که سلول‌های ایمنی آموزش داده شده‌اند) کار خود را انجام دهند.

پروفسور “کیائوبینگ ژو” مهندسی زیست‌پزشکی گفت: کاری که ما اکنون انجام می‌دهیم، توسعه نسل بعدی واکسن های آران‌ای پیام‌رسان با استفاده از فناوری تحویل نانوذرات لیپیدی، با قابلیت هدف قرار دادن اندام‌ها و بافت‌های خاص است. هدف قرار دادن سیستم لنفاوی به ما کمک کرد تا بر بسیاری از چالش‌هایی که دیگران در ساخت واکسن سرطان با آن مواجه شده‌اند غلبه کنیم.

بیش از ۲۰ واکسن سرطان آران‌ای پیام‌رسان تا به امروز در آزمایشات بالینی ثبت شده است، اما معمولاً بیشتر آران‌ای پیام‌رسان به کبد ختم می‌شود. در حالی که آنتی ژن های تولید شده در کبد هنوز هم می‌توانند پاسخ ایمنی را القا کنند اما باز هم خطر التهاب و آسیب کبد وجود دارد.

اگر مقدار بیشتری از واکسن به سمت سیستم لنفاوی و جایی که سلول‌های B، سلول‌های T و سایر سلول‌های سیستم ایمنی متمرکز شده‌اند هدایت شود، آنها یاد می‌گیرند که با مزاحمان ناخواسته مبارزه کنند و این پاسخ می‌تواند موثرتر و طولانی‌تر باشد.

ژو و تیمش قبلا نانوذرات لیپیدی (LNPs) طراحی کرده بودند که بسته‌های ویرایش ژن را به مغز و کبد و همچنین ژن درمانی به ریه‌ها را برای معکوس کردن یک وضعیت ژنتیکی در مدل موش مورد هدف قرار می‌دادند.

در این مورد، آنها یک نانوذرات لیپیدی پیدا کردند که پس از تزریق زیر جلدی به غدد لنفاوی، در غدد لنفاوی متمرکز می‌شد. محققان فکر می‌کنند نانوذرات لیپیدی مولکول‌ها را از جریان خون روی سطح خود جمع می‌کنند و آن مولکول های انتخاب شده به گیرنده‌های خاصی در اندام هدف متصل می‌شوند.

سیستم لنفاوی (که شامل غدد لنفاوی آشنا است که اغلب در طول عفونت متورم می‌شوند)، هدف مهمی برای واکسن‌ها است، زیرا در اینجاست که ایمنی در برابر یک آنتی ژن خارجی یا در این مورد یک آنتی ژن سرطانی به دست می‌آید.

اگر بدن را میدان نبرد در برابر ویروس‌ها، باکتری‌ها، انگل‌ها و تومورها و سلول‌های B و سلول‌های T را سرباز بدانیم، غدد لنفاوی اردوگاهی هستند که در آن سلول‌های B و سلول‌های T آموزش دیده‌اند تا در برابر دشمن موثرتر باشند.

یکی از عناصر کلیدی این آموزش، مشارکت سلول‌های دندریتیک و ماکروفاژها است.سلول‌های دندریتیک یا یاخته‌های دارینه‌ای (Dendritic cells) از انواع یاخته‌های عرضه کننده پادژن و همچنین به عنوان یاخته‌های فرعی در دستگاه ایمنی هستند. عملکرد اصلی آن‌ها پردازش پادژن‌ها و ارائه پادژن‌ها در پاسخ اولیه برای لنفوسیت‌های در حال استراحت و در پاسخ ثانویه برای لنفوسیت‌های خاطره‌ای است.

با تاثیر بیشتر واکسن به غدد لنفاوی، محققان دریافتند که واکسن سرطان توسط حدود یک سوم سلول‌های دندریتیک و ماکروفاژها جذب می‌شود. این میزان به طور قابل توجهی بیشتر از واکسن‌های معمولی است.

محققان در موش‌های مبتلا به ملانوما متاستاتیک که با واکسن هدفمند لنفاوی و درمان موجود دیگری که به پیشگیری از سرطان کمک می‌کند تحت درمان قرار گرفتند، مهار قابل‌توجهی از تومورها و نرخ ۴۰ درصد پاسخ کامل بدون تومور – بدون عود در درازمدت را مشاهده کردند.

یافته‌های این مطالعه در مجله National Academy of Sciences منتشر شده است.

 منبع: ایسنا