صدور قطعنامه لغو تحریم‌ها در روز اعلام توافق

بر اساس بیانیه لوزان “یک قطعنامه جدید شورای امنیت سازمان ملل متحد صادر خواهد شد که در آن برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) تایید شده، کلیه قطعنامه‌های قبلی مرتبط با موضوع هسته‌ای لغو خواهد شد و برخی تدابیر محدودیت‌ساز مشخص، را برای یک دوره زمانی مورد توافق، لحاظ خواهد کرد.” و حالا بعد از ماه‌ها گفته می‌شود که این قطعنامه در زمان اعلام توافق صادر خواهد شد. هر چند برخی کشورهای عضو گروه 1+5 خواستار تصویب این قطعنامه بعد از بررسی‌های کنگره آمریکا هستند.

در این میان ایران معتقد است که قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل باید هم‌زمان با اعلام توافق جامع در شورای امنیت تصویب شود.

اغلب کشورهای اروپایی نیز بر تصویب قطعنامه شورای امنیت بعد از اعلام توافق و پایان مذاکرات به عنوان نتیجه‌ای محکم بعد از 20 ماه مذاکرات تاکید دارند و معتقدند نباید این مساله به بعد از اظهارنظر و بررسی کنگره موکول شود.

موضوع قطعنامه شورای امنیت هم اکنون از موضوعات در دستور کار مذاکرات است و برای اجرایی شدن این قطعنامه ضمیمه‌ای به طور جداگانه در حال بحث است.

بر اساس این قطعنامه که درچارچوب فصل هفت منشور ملل متحد است، تمامی تحریم‌های شورای امنیت مرتبط با موضوع هسته‌ای که در سال‌های گذشته تصویب شده است لغو خواهد شد و توافق جامع هسته‌ای تایید می‌شود.

برخی کارشناسان قطعنامه شورای امنیت را ضمانتی برای توافق جامع ارزیابی می‌کنند اما برخی دیگر معتقدند با توجه به ماهیت توافق هسته‌ای که سیاسی و بین‌المللی است لزوما قطعنامه شورای امنیت تضمین کننده این توافق نیست بلکه تعهد دو طرف توافق به اجرای اقدامات متقابل تضمین کننده آن است.

در عین حال آن چه از تحریم‌های شورای امنیت مرتبط با موضوع هسته‌ای باقی می‌ماند موضوع تحریم‌های تسلیحاتی است. نکته قابل توجه این است که بخشی از تحریم‌های تسلیحاتی مرتبط با موضوع هسته‌ای اعمال شده است و بخش قابل توجه آن در سال‌های پس از انقلاب اسلامی علیه ایران تصویب و هم چنان پابرجاست.

در مذاکرات لوزان یکی از موضوعاتی که درباره آن راه‌حلی پیدا نشد، موضوع لغو تحریم‌های تسلیحاتی بود و گفت‌وگوها بر سر این مساله هم چنان ادامه دارد.

برخی کارشناسان معتقدند موضوع تحریم‌های تسلیحاتی با مسایل سیاسی و منطقه‌یی گره خورده است و کشورهای غربی نمی‌توانند آن را حداقل در این مرحله اول از توافق لغو کنند.

در عین حال ایران لغو این تحریم‌ها را جزو تعهدات 1+5 بر اساس توافق ژنو و بیانیه لوزان می‌داند و لغو کلیه تحریم‌های مرتبط با موضوع هسته‌ای را در دستور کار دارد و طرف‌های غربی باید برای آن فکری بیندیشند چرا که توافق نمی‌تواند بدون پرداختن به این مساله به نتیجه برسد.

با توجه به نزدیک شدن به پایان مذاکرات جامع هسته‌ای دو طرف سعی دارند تا برای اختلاف نظرهای باقی مانده راه‌حلی پیدا کنند که سازوکار تصویب قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل و لغو تحریم‌های تسلیحاتی بخشی از این مساله است.

کشورهای غربی در حالی بر خواست‌های خود برای اجرای آن از سوی ایران تاکید دارند که هنوز تصمیمی درباره اقداماتی که آن‌ها باید متعهد شوند به ویژه در بحث لغو تحریم‌ها قطعی نشده است.