پیشگیری از تشنج ناشی از صرع با کمک صمغ درخت کاج!

موبنا – به گزارش ساینس‌دیلی، پژوهشگران “دانشگاه لینشوپینگ”(LiU) سوئد، مولکول‌های جدیدی توسعه داده‌اند که ویژگی‌های امیدوارکننده‌ای دارند و می‌توانند به عنوان داروهای احتمالی در برابر صرع مورد استفاده قرار بگیرند. بررسی جدید پژوهشگران نشان می‌دهد که چندین نمونه از این مولکول‌ها، اثر ضد صرع دارند.

سلول‌های عصبی مغز افراد مبتلا به صرع، بیش از اندازه فعال می‌شود و به تشنج کردن آنها می‌انجامد.

“نینا اتوسون”(Nina Ottosson)، پژوهشگر ارشد این پروژه گفت: بیش از ۶۰ میلیون نفر در جهان به صرع مبتلا هستند. یک سوم از این افراد با وجود مصرف دارو، تشنج را تجربه می‌کنند. به همین دلیل، نیاز مبرم به انواع جدید دارو وجود دارد.

تکانه‌های عصبی، سیگنال‌های الکتریکی هستند که به سرعت در امتداد عصب‌ها حرکت می‌کنند. صرع و چندین بیماری دیگر، هنگامی پدید می‌آیند که عصب‌ها هنگامی که باید ساکت باشند، سیگنال‌ها را منتقل می‌کنند. تکانه‌های عصبی هنگامی به وجود می‌آیند که کانال‌های کوچک موسوم به کانال‌های یونی که در غشای سلول‌های عصبی قرار دارند، به یون‌های دارای بار الکتریکی اجازه عبور دهند. هنگامی که تعداد زیادی از یون‌ها به یک سلول وارد می‌شوند، تکانه‌ الکتریکی پدید می‌آید که در امتداد یک فیبر عصبی طولانی منتقل می‌شود و سایر سلول‌های عصبی را تحریک می‌کند. بنابراین کانال‌های یونی، نقشی اساسی در صرع بر عهده دارند. بسیاری از داروهایی که در حال حاضر برای پیشگیری از حملات صرع مورد استفاده قرار می‌گیرند، با تاثیر بر کانال‌های یونی عمل می‌کنند.

پژوهش‌های پیشین دانشگاه “لینشوپینگ” نشان داده است که اسیدهای صمغ درختان کاج و کاج نوئل می‌توانند انواع خاصی از کانال‌های یونی را تحت تاثیر قرار دهند. دانشمندان از اسیدهای صمغ طبیعی به عنوان نقطه آغاز تولید مولکول‌های مشابه و جدید استفاده کردند. هدف بلندمدت آنها، ارائه داروهایی است که از حملات صرع پیشگیری می‌کنند.

پژوهشگران در این پروژه، یک کانال یونی را بررسی کرده‌اند که بر نحوه تحریک سریع یک عصب تاثیر می‌گذارد. این کانال، یک کانال یونی پتاسیم است که با “hKV7.2/7.3” نشان داده می‌شود و نقش مهمی در صرع دارد. اگر این کانال بسته شود، تشنج صرع پیش می‌آید؛ در حالی که اگر کانال باز باشد، تشنج متوقف می‌شود. داروی موسوم به “Retigabine” می‌تواند hKV7.2/7.3 را باز نگه دارد و این روش، در درمان صرع شدید کارآمد بوده است. Retigabine بر سایر کانال‌های یونی به ویژه کانال‌های موجود در عضلات نرم مانند مثانه و عروق خونی تاثیر می‌گذارد. این موضوع، اثرات نامطلوبی مانند فشار خون غیرطبیعی و دشواری ادرار را ایجاد می‌کند.

پژوهشگران در این پروژه نشان داده‌اند که چندین مولکول‌ جدید اسید صمغ می‌توانند hKV7.2/7.3 را باز کنند. آزمایش‌های صورت گرفته روی بافت موش‌ها نشان داد که مولکول‌های جدید، تاثیر کمتری روی عضلات نرم دارند و به همین دلیل، اثر نامطلوب آنها روی رگ‌های خونی و مثانه کمتر است. اسیدهای صمغ جدید با استفاده از مکانیسمی متفاوت با مکانیسم مورد استفاده Retigabine، بر کانال‌های یونی تاثیر می‌گذارند. پژوهشگران باور دارند که تفاوت در مکانیسم عملکرد، اثر قابل توجهی بر بافت‌های گوناگون دارد.

اتوسون گفت: من باور دارم که مکانیسم عملکرد مولکول‌های ما در کانال‌های یونی می‌تواند بسیار مهم باشد. ما امیدواریم که در آینده بتوانیم مولکول‌های خود را به سوی استفاده بالینی در یک دارو به کار ببریم. سوال مهم دیگر این است که آیا مولکول‌های جدید می‌توانند از بروز تشنج در یک ارگانیسم‌ پیشگیری کنند. پژوهشگران برای یافتن پاسخ این سوال، مولکول‌های موجود در لارو گورخرماهی را مورد بررسی قرار دادند و در آن، حملات صرعی را با استفاده از ماده خاصی تحریک کردند.

اتوسون ادامه داد: چندین مورد از مولکول‌ها طی آزمایش‌ها، در تراکم مشابه Retigabine به کار رفتند و اثر ضد تشنج داشتند.

دانشمندان در حال حاضر سعی دارند تا درک دقیق‌تری در مورد تاثیر مولکول‌های اسید صمغ بر کانال‌های یونی و نحوه بهبود آنها به دست بیاورند؛ به طوری که بتوان از این مولکول‌ها به عنوان دارو استفاده کرد.

این پژوهش، در مجله “Epilepsia” به چاپ رسید.

 منبع: ایسنا