تاثیر منفی غبار ماه بر سلامتی فضانوردان

موبنا – صحبت‌های بسیاری در مورد بازگشت ستاره‌شناسان به ماه و تاسیس یک پایگاه دائمی صورت گرفته است اما دانشمندان “دانشگاه استونی بروک”(Stony Brook University) در آمریکا ادعا کرده‌اند که شاید قرار گرفتن در معرض غبار ماه، خطرناک باشد.

آزمایش‌ها نشان داد که قرار گرفتن در معرض ترکیبات خاکی شبیه به ترکیبات غبار ماه، به از بین رفتن بیش از ۹۰ درصد سلول‌های ریه در انسان و همین طور نورون‌های موش‌ها منجر می‌شود که این موضوع، احتمال ابتلا به سرطان را افزایش می‌دهد.

هنگامی که نخستین فضانوردان آمریکایی در سال ۱۹۶۹ به ماه قدم گذاشتند، یکی از اولین مشاهدات آنها، ترکیبات ویژه خاک ماه بود.

خاک ماه برخلاف خاک زمین، در نتیجه اثرات ریزشهاب‌واره‌ها، تغییرات بسیار دما و پرتوهای کیهانی متوالی در یک فضای خالی بدون آب، طی میلیون‌ها سال شکل گرفته است. ترکیبات خاک ماه، بدون اثرات اکسیژن، آب و فعالیت زیستی برای معتدل ساختن آنها، ریز، سوزش‌آور، از نظر شیمیایی واکنش‌پذیر و حامل بار ساکن زیادی هستند. نتیجه این ترکیبات، یک گرد خاکستری مایل به سیاه است که به لباس فضانوردان می‌چسبد و نشانه‌های تب یونجه را ایجاد می‌کند که حتی پس از بازگشت به زمین ادامه دارد.

گروه پژوهشی دانشگاه استونی بروک به سرپرستی “ریچل کاستون”(Rachel Caston)، متخصص ژنتیک این دانشگاه، نمونه خاک مشابه خاک کره ماه را بررسی کردند. این بررسی نشان داد با این که آبریزش بینی و چشم سرنشینان فضاپیمای آپولو موقتی بود، کسانی که ماه‌ها در یک پایگاه مجهز در ماه کار می‌کردند، با اختلالات جدی‌تری مانند سرطان روبه‌رو بودند.

کاستون می‌گوید: اثر خاک کره ماه، به بیماری سیلیکوزیس شباهت دارد. ” سیلیکوزیس” (silicosis)، بیماری است که کارگران معدن ذغال‌سنگ یا کسانی که در میان غبار سمی حاصل از طوفان یا انفجار آتشفشان نفس می‌کشند، به آن دچار می‌شوند. ترکیبات سیلیس، در کیسه هوایی ریه‌ها می‌نشینند و می‌توانند موجب آسیب‌های ناخوشایندی شوند یا حتی DNA سلول‌ها را تحت تاثیر قرار دهند و این موضوع، به سرطان می‌انجامد.

این گروه پژوهشی، با بازسازی خاک‌های قمری که برای شبیه‌سازی ترکیبات کوه‌های ماه طراحی شده بود، تحت شرایط کنترل شده، سلول‌های در حال رشد ریه انسان و سلول‌های مغز موش را در معرض انواع گرد و غبار قرار دادند. آنها دریافتند هنگامی که گرد و غبار به قدر کافی ریز باشد می‌تواند تا ۹۰ درصد سلول‌ها را از بین ببرد. همچنین، این گرد و غبار، به طور مشخص، به DNA موجود در نورون موش‌ها آسیب زد اما سلول‌های انسان را طوری از بین برد که امکان اندازه‌گیری تغییرات DNA وجود نداشت.

هنوز مشخص نشده چگونه گرد و غبار، تا این حد موجب آسیب می‌شود اما گروه دانشگاه استونی بروک فکر می‌کند شاید غبار کره ماه، به واکنش التهابی درون سلول‌ها یا تاثیر منفی بر عملکرد الکترون‌ها ختم شود.

این پژوهش در مجله ” GeoHealth” به چاپ رسید.

 منبع: ایسنا