کسی از موفقیت یا شکست طرح لینوکس ملی خبر دارد؟

به گزارش خبرنگار فن‌آوری اطلاعات خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا) فن‌آوری اطلاعات امروزه به عنوان ابزاری زیرساختی برای قلمروهای اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی بوده و رویکرد اصلی برنامه‌ی مصوب دولت، توسعه‌ی کاربردی فن‌آوری اطلاعات است. در این میان سیستم عامل مانند روح در میان مجموعه‌های سخت افزاری و نرم‌افزاری به شمار می‌رود که در صورت فقدان آن، کارکرد تک تک این مجموعه‌ها، منظور اصلی ما را جواب نخواهد داد.
اینکه ایران هنوز عضو پروتکل رعایت کپی‌رایت نیست و بخشی از خریدها و استفاده‌ها در حوزه نرم‌افزاری به طور غیرمجاز کپی می‌شود و اینکه رعایت نشدن کپی رایت باعث شده که بعضا نرم‌افزارهای داخلی به طور جدی تولید نشده و به فروش نروند جای بحث مجزا دارد اما به عقیده کارشناسان در صورتی که روند استفاده‌ی بین‌المللی را دنبال کنیم و به دنبال نرم‌افزارهای سیستم عامل شبکه پیش برویم، عضو یک ساختار پیکربندی شده‌ی واحد خواهیم شد.
افزایش تولید دانش مربوط به سیستم عامل مقوله مهمی است چراکه توسعه‌ی سیستم عامل در اندازه‌های ملی و بین‌المللی کمک بسیار موثری در زمینه‌ی حفظ منافع و ارتقای سطح ملی خواهد بود.
بسیاری از کشورهای جهان از قبیل آلمان، انگلستان، چین، کره و ژاپن، سیستم‌های عامل‌ خود را به‌سمت لینوکس انتقال داده ‌و به بومی‌سازی آن پرداخته‌اند و حتی استفاده از این سیستم‌ عامل در مدرسه‌های این کشورها در حال گسترش بوده و با برنامه‌یی مشخص به تربیت افراد آشنا با این سیستم عامل مشغولند
در ایران نیز بنا به این ضرورت‌ها بود که طرح ملی لینوکس فارسی یا طرح ملی نرم‌افزارهای‌آزاد/متن‌باز تعریف و گام‌هایی در این جهت برداشته شد اما متاسفانه با گذشت زمان، گویا اهمیت و هدف‌های متعالی‌مانند امنیت، استقلال و خوداتکایی در حوزه‌ی فن‌آوری اطلاعات، ایجاد تنوع نرم‌افزاری و جلوگیری از مونوپولی و بومی‌سازی مطابق با نیازهای محلی، انتقال فن‌آوری و توسعه‌ی صنعت داخلی و درنهایت، منافع مالی بلندمدت به‌دلیل مسائل رعایت قانون کپی رایت و عضویت در سازمان تجارت جهانی (WTO) و رفع مشکلات پایه‌ای زبان فارسی در نرم‌افزارهای متن باز پرکاربرد، به‌ویژه در سیستم عامل لینوکس که در به سرانجام رساندن این طرح اندیشیده شده بود به فراموشی سپرده شده است.
مقوله سیستم عامل در فضای مجازی در این میان دو موضوع سیستم عامل بومی و آموزش سیستم عامل در ایران موضوعات پر اهمیتی هستند و تا کنون با اجرای پروژه‌هایی که در زمینه‌ی ایجاد سیستم عامل ملی کشور ارائه شده و این امیدواری وجود داشته که انحصار سیستم عامل‌هایی مانند ویندوز که از خارج از اختیار کشورمان است، شکسته شود. اما ظاهرا هنوز نتیجه قابل قبولی در این بخش از سوی مسوولان امر اعلام نشده است.
از مدت‌ها قبل شورای عالی انفورماتیک، برای تدوین یک سیستم عامل ملی در محیط فارسی برنامه‌ریزی کرده بود. “سیستم عامل ملّی” نامی بود که درست یا غلط از سوی این شورا بر روی سیستم عامل «لینوکس» گذاشته شد و پروژه به رهبری ICT پیشرفته دانشگاه صنعتی شریف در سال 1379 کلید زده شد و قرار شد تا با بودجه میلیارد تومانی در نظر گرفته شده تا پایان سال 1384 جایگزین سیستم عامل «ویندوز» شود!!!
پس از بررسی‌های به عمل آمده اعلام شد سیستم عامل Linux که سیستم عاملی باز محسوب می‌شود، این قابلیت را دارد که با فارسی سازی به صورت یک سیستم عامل‌ملی مطرح شود، که همراه با آن باید برنامه‌هایی کاربردی هم‌چنین ابزاری برای برنامه‌نویسی در محیط فارسی آماده می‌شد .
دست‌اندرکاران معتقد بودند که خوشبختانه در سیستم عامل لینوکس عده‌ای زیادی کار کرده‌اند و به جهت خاصیت باز بودن این سیستم عامل، کلیه‌ی اطلاعات در اختیار همگان نیز قرار می‌گیرد.
در این پروژه مدیریت نظارت فعالیت‌های عمومی به موسسه‌ی فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات پیشرفته‌ی شریف واگذار شد و آنها نیز تمامی فعالیت‌هایی که باید در این قالب انجام شود را استخراج و ارزیابی کرده‌اند و پروژه‌هایی که باید در اجرای این هدف انجام شود را به تدریج عنوان کردند اما اکنون دست‌اندرکاران باید پاسخ بدهند که چرا هدف طرح که جایگزینی سیستم عامل ملی به جای ویندوز و شکست انحصار در این حوزه بوده محقق نشده است.