تایر خودروها عامل انتشار یک‌چهارم از آلودگی میکروپلاستیکی است
ذرات تایرهای خودروها، آلودگی پنهان میکروپلاستیکی و تهدیدی برای محیط‌زیست و حیات آبزیان است. اما با نوآوری و سیاست‌گذاری، می‌توان خطرات را کاهش داد.
ذرات تایرهای خودروها، آلودگی پنهان میکروپلاستیکی و تهدیدی برای محیط‌زیست و حیات آبزیان است. اما با نوآوری و سیاست‌گذاری، می‌توان خطرات را کاهش داد.
هر سال، میلیاردها وسیله نقلیه در سراسر دنیا حدود شش میلیون تن خرده تایر تولید می‌کنند. این ذرات کوچک پلاستیکی در اثر سایش تایرهای خودروها به‌وجود می‌آیند و به‌تدریج در خاک، آب شیرین و حتی در غذای ما انباشته می‌شوند. پژوهشگران در جنوب چین قبلاً ترکیبات مشتق از تایر را در بیشتر نمونه‌های ادرار انسانی شناسایی کردند.
ذرات تایر یکی از منابع مهم اما کمتر شناخته‌شده‌ی آلودگی میکروپلاستیکی هستند. این ذرات حدود ۲۸ درصد از میکروپلاستیک‌هایی را تشکیل می‌دهند که وارد محیط‌زیست می‌شوند. با وجود تأثیر گسترده، ذرات تایر اغلب در دسته‌بندی کلی میکروپلاستیک‌ها قرار می‌گیرند و به‌ندرت به‌عنوان مشکلی مستقل بررسی می‌شوند، درحالی‌که ویژگی‌های منحصربه‌فرد آن‌ها نیازمند رویکردی تخصصی و متفاوت است.
گروهی از پژوهشگران در مطالعه‌ای بین‌المللی، شناسایی ذرات تایر به‌عنوان نوعی آلودگی مجزا را ضروری اعلام کرده‌اند. مطالعه‌ی آن‌ها نشان داده است که شناسایی این ذرات، می‌تواند مسیر پژوهش‌ها را با دقت بیشتری مشخص کند و در نتیجه، سیاست‌هایی هدفمند برای کاهش آلودگی ناشی از تایرها تدوین شود. چنین رویکردی به آگاهی‌بخشی عمومی نیز کمک می‌کند تا مردم ابعاد مشکل را بهتر درک کنند و بدانند که چگونه می‌توانند نقشی در کاهش آن داشته باشند.
مذاکرات اخیر در کره جنوبی برای امضای اولین معاهده جهانی مبارزه با آلودگی پلاستیکی که البته با شکست مواجه شد، با وجود پوشش‌دادن جنبه‌های مختلف آلودگی پلاستیکی، ذرات تایر را به‌ندرت مورد توجه قرار می‌دهد. اما اگر این مشکل به‌عنوان مسئله‌ای مستقل شناخته شود، می‌توان راه‌حل‌های دقیق‌تر و آگاهی عمومی بیشتری ایجاد کرد؛ امری که برای مقابله با تهدیدات زیست‌محیطی ضروری است.
آلودگی ذرات لاستیک زیر میکروسکوپ: ۵۰ میکرومتر کمی کمتر از عرض تار موی معمولی انسان است.
عکاس: Knight et al / Environmental Science and Pollution Research
پیچیدگی شیمیایی ذرات تایر
ذرات تایر، ترکیبی پیچیده از لاستیک‌های مصنوعی و طبیعی همراه با صدها افزودنی شیمیایی هستند. این ترکیبات می‌تواند پیامدهای گسترده و گاهی غیرقابل پیش‌بینی به همراه داشته باشد.
برای مثال، روی اکسید (زینک اکساید ZnO) که حدود ۰٫۷ درصد از وزن تایر را تشکیل می‌دهد، برای افزایش دوام تایر ضروری است. اما این ماده حتی در مقادیر اندک نیز برای ماهی‌ها و موجودات آبزی بسیار سمی است و می‌تواند زیست‌بوم‌ها را مختل کند.
یکی دیگر از مواد شیمیایی مضر ۶پی‌پی‌دی (6PPD) است که برای جلوگیری از ترک‌خوردگی تایرها استفاده می‌شود. این ماده در تماس با آب و هوا به ترکیبی به نام ۶پی‌پی‌دی‌کینون (6PPD-quinone) تبدیل می‌شود که با مرگ گسترده‌ی ماهی‌ها در ایالات متحده مرتبط است.
ذرات تایر ترکیبی پیچیده از لاستیک و صدها افزودنی شیمیایی هستند
خودروهای سنگین‌تر باعث فرسایش سریع‌تر تایرها می‌شوند و در نتیجه، ذرات میکروپلاستیکی بیشتری تولید می‌کنند. این مسئله شامل خودروهای برقی نیز می‌شود که به دلیل باتری‌های سنگین، وزن بیشتری دارند. نیک مولدن و فلیکس لیچ، کارشناسان صنعت خودرو، پیشنهاد می‌کنند که تولیدکنندگان خودرو تحت اصل «آلوده‌کننده می‌پردازد»، مالیات مبتنی‌بر وزن بپردازند. این سیاست می‌تواند انگیزه‌ای برای طراحی خودروهای سبک‌تر ایجاد و مصرف‌کنندگان را نیز به انتخاب گزینه‌های دوستدار محیط‌زیست ترغیب کند.
اما هنوز پرسش‌های بی‌پاسخ بسیاری باقی می‌ماند. برای مثال، نمی‌دانیم ذرات تایر تا چه مسافتی پراکنده یا در کجا انباشته می‌شوند. برای درک تأثیرات زیست‌محیطی آن‌ها به اطلاعات بیشتری نیاز داریم؛ از جمله شناسایی افزودنی‌های سمی‌تر، واکنش مواد به محیط و گونه‌های جانوری که آسیب بیشتری می‌بینند. برای مثال، برخی گونه‌های ماهی‌های آزاد به ۶پی‌پی‌دی‌کینون حساسیت بیشتری دارند. در نتیجه، استانداردسازی روش‌های اندازه‌گیری ذرات تایر و ایجاد مقررات مؤثر در آینده، ضروری خواهد بود.
مواد شیمیایی لاستیک خودرو به سالمون کوهو آسیب می‌رساند.
BLM Oregon
نیاز به اقدامات جهانی
وضع چارچوب‌های قانونی، مانند استاندارد آلایندگی اتحادیه اروپا ۷ که انتشار گازهای گلخانه‌ای توسط خودروها را کنترل می‌کند، می‌تواند نقطه شروعی برای مهار انتشار ذرات تایر باشد. اما همچنان به اقدامات گسترده‌تر و هماهنگ‌تری لازم است.
وضع چارچوب‌های قانونی نقطه شروعی برای مهار انتشار ذرات است
نوآوری در طراحی تایرها، مانند جایگزینی مواد مضر با گزینه‌های پایدارتر، می‌تواند اثرات زیان‌بار را کاهش دهد. همچنین، ایجاد هیئتی جهانی از متخصصان علمی و سیاست‌گذاری، مشابه گروه‌هایی که در حوزه‌ی تغییرات اقلیمی (هیئت بین‌دولتی تغییر اقلیم) یا تنوع زیستی (سکوی بین‌دولتی سیاست‌گذاری علمی درباره تنوع زیستی و خدمات بوم‌سازگان) کار می‌کنند، می‌تواند تلاش‌های پژوهشی و نظارتی را هماهنگ کند.
همچنین، شناخت ذرات تایر به‌عنوان نوعی آلودگی مستقل نیز اهمیت بالایی دارد. این ذرات، کنش و ترکیبات متفاوتی در محیط نسبت به سایر میکروپلاستیک‌ها دارند و بدین ترتیب، چالش‌های سم‌شناختی خاصی ایجاد می‌کنند. هر سال بیش از دو میلیارد تایر تولید می‌شود و خودروهای سنگین‌تری وارد جاده‌ها می‌شوند. اگر به این مشکل توجه نشود، اثرات زیست‌محیطی نیز افزایش خواهد یافت.
اقداماتی مانند مالیات مبتنی‌بر وزن خودروها و طراحی تایرهای پایدار، نه‌تنها آلودگی ناشی از تایرها را کاهش می‌دهد، بلکه به ایجاد سیستم‌های حمل‌ونقل سازگار با محیط‌زیست نیز کمک می‌کند. اما مسئله این نیست که آیا باید اقدام کنیم یا نه، بلکه این است که آیا اصلاً می‌توانیم از اقدام اجتناب کنیم؟