نگاهی به ۱۰ مورد از بزرگترین ستاره های جهان

از نظر ساکنین زمین خورشید ابعادی حیرت‌انگیز دارد؛ اما وقتی خورشید در کنار ۱۰ مورد از بزرگترین ستاره های جهان قرار می‌گیرد، همچون یک دانه شن کوچک به‌نظر می‌رسد.

خورشید همیشه اهمیتی ویژه برای انسان داشته است. به همین‌خاطر آن را یک ستاره خاص می‌دانیم. مخصوصا وقتی تصاویر عطارد یا زهره در هنگام عبور از خورشید را مشاهده می‌کنیم، متوجه می‌شویم که کره زمین در برابر این ستاره تا چه اندازه کوچک است. با وجود این، خورشید در برابر بزرگترین ستاره های جهان حتی دیده نمی‌شود.

ابعاد و درخشندگی بزرگترین ستاره های جهان باورکردنی نیست

جهان هستی مملو از ستاره های گوناگون است. برخی از آنها بسیار کوچک‌تر از خورشید هستند و برخی دیگر می‌توانند خورشید را چه‌ از نظر درخشندگی و چه از نظر ابعاد محو کنند. قطر خورشید ۱.۴ میلیون کیلومتر است که یعنی می‌تواند ۱.۳ میلیون کره زمین را در خود جا دهد. هرچند در ستاره‌شناسی کیلومتر نمی‌تواند مقیاس مناسبی برای نشان دادن ابعاد ستاره های بزرگ باشد. به همین‌خاطر ابعاد آنها را با شعاع خورشیدی (معادل شعاع خورشید) نشان می‌دهند.

البته توجه داشته باشید که بر اساس بررسی‌های دانشمندان در جهان قابل مشاهده ۲ ترلیون کهکشان وجود دارد که هرکدام دارای میلیاردها ستاره هستند. طبیعتا ما نمی‌توانیم تمامی این کهکشان‌ها و ستاره های موجود در آنها را بررسی کرده و با دقت اندازه‌گیری کنیم. چراکه فاصله زیاد و محدودیت‌های ابزارهای علمی موانعی را در این مسیر قرار می‌دهند. با در نظر گرفتن این موضوع بیایید نگاهی به ۱۰ مورد از بزرگترین ستاره های جهان داشته باشیم.

اچ وی ۸۸۸
شعاع ستاره HV 888 تقریبا برابر ۱۳۷۴ شعاع خورشیدی است. این ستاره ابرغول در فاصله ۱۶۳ هزار سال نوری از ما قرار دارد و به‌رنگ قرمز روشن دیده می‌شود. چنین رنگی نشان می‌دهد که زمان زیادی به پایان عمر یکی از بزرگترین ستاره های جهان باقی نماده است. البته دانشمندان دقیقا نمی‌دانند که مرگ ستاره چه‌زمانی رقم خواهد خورد.

انفجار ابرنواختر ممکن است همین امروز رخ دهد یا اینکه ستاره چند میلیون سال دیگر دوام بیاورد. فراموش نکنید که در مقیاس کیهانی چند میلیون سال زمان بسیار کوتاهی است. تا آن زمان ستاره HV 888 به‌شدت خواهد درخشید. چراکه نور این ستاره بین ۳۰۰ هزار تا ۵۰۰ هزار برابر خورشید است. اگر روزی بتوانیم به یک سیاره فراخورشیدی در نزدیکی HV 888 سفر کنیم، قطعا چشمان انسان توانایی تحمل چنین نوری را نخواهند داشت.

ستاره AH Scorpii
ای‌اچ اسکورپی یک ستاره ابرغول سرخ است که در صورت فلکی کژدم حضور دارد. ابعاد این ستاره حدود ۱۴۱۱ برابر خورشید است؛ اما نسبت به ستاره ما بسیار خنک‌تر محسوب می‌شود. برای مقایسه باید گفت که دمای سطح خورشید به ۵۲۲۶ درجه سلسیوس می‌رسد؛ اما دمای یکی از بزرگترین ستاره های جهان بین ۳۱۷۶ و ۳۴۰۸ درجه سلسیوس نوسان دارد.

دانشمندان تخمین می‌زنند که ستاره ای‌اچ اسکورپی حدود ۷۴۰۰ سال نوری از زمین فاصله داشته باشد. میزان درخشندگی این ستاره نیز ۳۳۰ هزار برابر خورشید اندازه‌گیری شده است.

سی‌ام بادبان
سی‌ام بادبان یا CM Velorum یک ابرغول سرخ است که در صورت فلکی بادبان دیده می‌شود. شعاع این ستاره ۱۴۱۶ برابر خورشید است و در فاصله ۱۵ هزار سال نوری از ما قرار دارد. همین فاصله زیاد نیز باعث شده که نتوان بدون تلسکوپ چنین ستاره بزرگی را مشاهده کرد.

رنگ سرخ نشان می‌دهد که یکی از بزرگترین ستاره های جهان دمای کمتری نسبت به خورشید دارد. در واقع دمای سطح این ستاره از ۳۰۲۵ درجه سلسیوس فراتر نمی‌رود. البته توجه داشته باشید که ابعاد ستاره لزوما رابطه مستقیمی با دمای سطح آن ندارد. به همین‌خاطر بسیاری از ستاره های غول‌پیکر جهان نسبت به خورشید دمای پایین‌تری دارند.

بزرگترین ستاره های جهان: HD 12463
اطلاعات زیادی در رابطه با ستاره HD 12463 در دسترس نیست. چراکه این ستاره در کهکشان ابر ماژلانی بزرگ قرار دارد. ابر ماژلانی بزرگ به‌عنوان یکی از کهکشان‌های ماهواره‌ای راه شیری شناخته می‌شود؛ اما فاصله بسیار زیادی با ما دارد.

بررسی‌های اخترشناسان نشان می‌دهد که ستاره HD 12463 تقریبا ۱۴۲۰ برابر بزرگتر از خورشید است و ۱۶۳ هزار سال نوری با ما فاصله دارد.

وی‌وای سگ بزرگ
وی‌وای سگ بزرگ یک ستاره ابرغول است که شعاع آن ۱۴۲۰ برابر خورشید تخمین زده می‌شود. این ستاره آنقدر بزرگ است که حتی اگر بتوانیم با سرعت نور حرکت کنیم، چرخیدن به دور آن حدود ۷ ساعت طول می‌کشد. جالب است بدانید که این میزان برای خورشید تنها ۱۴.۵ ثانیه است.

دمای سطح یکی از بزرگترین ستاره های جهان حدود ۳۷۳۰ درجه سلسیوس عنوان شده و درخشندگی آن نیز بین ۳۰۰ هزار تا ۵۰۰ هزار برابر خورشید تخمین زده می‌شود. ستاره VY Canis Majoris در پایان عمر خود با یک انفجار ابرنواختر فوق‌العاده بزرگ نابود می‌شود. این انفجار ۱۰۰ برابر نسبت به حالت متوسط سایر ابرنواخترها قوی‌تر خواهد بود. پس از آن نیز یک سیاه چاله بزرگ ایجاد می‌شود.

بزرگترین ستاره های جهان: HD 269551
در کهکشان ابر ماژلانی بزرگ یکی از بزرگترین ستاره های جهان با نام HD 269551 قرار دارد. این ستاره به رنگ آبی-سفید دیده می‌شود که نشان‌دهنده دمای فوق‌العاده بالای آن است. دانشمندان تخمین می‌زنند که دمای سطح ستاره حتی به ۳۰ هزار درجه سلسیوس نیز برسد.

این ستاره غول‌پیکر ۱۶۳ هزار سال نوری با زمین فاصله دارد و شعاع آن حدود ۱۴۳۹ برابر خورشید است. اچ‌دی ۲۶۹۵۵۱ یک ستاره نسبتا ناپایدار است و در مراحل پایانی عمر خود قرار دارد. در واقع دانشمندان پیش‌بینی می‌کنند که یک انفجار ابرنواختر بزرگ تا چند میلیون سال دیگر به عمر این ستاره پایان دهد.

ستاره RSGC1-F01
ستاره RSGC1-F01 یک ابرغول سرخ است و در زمره درخشان‌ترین و بزرگترین ستاره های جهان قرار می‌گیرد. این ستاره در صورت فلکی سپر قرار گرفته است و تقریبا ۲۱ هزار سال نوری با ما فاصله دارد. بررسی‌ها نشان می‌دهد که شعاع RSGC1-F01 به حدود ۱۵۳۰ برابر شعاع خورشید می‌رسد و جرم آن نیز بین ۱۶ تا ۲۰ برابر نسبت به ستاره ما بیشتر است.

روشنایی این ستاره ۳۳۵ هزار برابر بیشتر از خورشید تخمین زده می‌شود و دمای سطح آن نیز به ۳۳۰۰ درجه سلسیوس می‌رسد. اگر این ستاره به‌جای خورشید در منظومه شمسی قرار می‌گرفت، سطح آن می‌توانست حتی از مرز مشتری نیز فراتر رود.

بزرگترین ستاره های جهان: ستاره WOH 5170
ستاره WOH 5170 یک ابرغول سرخ محسوب می‌شود که در کهکشان ابر ماژلانی بزرگ قرار دارد. شعاع این ستاره ۱۴۶۱ برابر خورشید است و میزان روشنایی آن نیز به ۲۸۲ هزار برابر ستاره ما می‌رسد.

یکی از بزرگترین ستاره های جهان حدود ۱۶۰ هزار سال نوری با ما فاصله دارد و و دمای سطح آن نیز ۳۲۰۰ درجه سلسیوس عنوان شده است. همانند اکثر ستاره‌های ابرغول، باد ستاره‌ای شدید باعث می‌شود که این ستاره میزان زیادی از جرم خود را از دست بدهد.

ستاره WOH G64
ستاره WHO G64 همیشه جذابیت خاصی برای اخترشناسان داشته است. شعاع این ستاره ۱۵۴۰ برابر شعاع خورشید است و میزان روشنایی آن نیز نسبت به ستاره ما ۲۸۲ هزار برابر بیشتر است. دانشمندان دمای سطح این ستاره را ۳۲۰۰ درجه سلسیوس اندازه‌گیری کرده‌اند.

این ستاره با لایه‌ای ضخیم از غبار به‌شعاع ۱ سال نوری پوشیده شده است. جالب است بدانید که در این ابرغول نیز بادهای ستاره‌ای به‌شدت فعال هستند. در واقع یکی از بزرگترین ستاره های جهان تاکنون چیزی معادل ۳ تا ۹ برابر جرم خورشید را به خاطر همین بادها از دست داده است.

ستاره Stephenson 2-18
زمانی جایگاه بزرگترین ستاره جهان به UY Scuti تعلق داشت. این ستاره در صورت فلکی سپر قرار دارد و پیشتر تصور می‌شد که شعاع آن حدود ۱۷۰۸ برابر خورشید باشد. گرچه در بررسی‌های اخیر مشخص شده که این ستاره بسیار کوچکتر است و شعاع آن تنها ۹۰۹ برابر خورشید است.

به همین‌خاطر ستاره Stephenson 2-18 با اختلاف در صدر قرار می‌گیرد. این ستاره ۱۸۹۰۰ سال نوری از زمین فاصله دارد و شعاع آن ۲۱۵۰ برابر شعاع خورشید است. بدین‌ترتیب می‌توان ۱۰ میلیارد خورشید را درون این ستاره قرار داد.

همچنین میزان درخشندگی بزرگترین ستاره جهان ۴۳۶۵۱۶ برابر خورشید است و دمای سطح آن به ۳۰۰۰ درجه سلسیوس می‌رسد. اگر روزی بتوانیم با سرعت نور حرکت کنیم، سفری به دور این ستاره ۹ ساعت طول خواهد کشید. همچنین اگر این ستاره در منظومه شمسی قرار داشت، حتی می‌تواند زحل را نیز در خود حل کند.

جالب است بدانید که ابعاد حیرت‌انگیز این ستاره باعث شده که چگالی آن تنها ۰.۰۰۰۱ گرم بر سانتی‌متر مربع باشد. در حالیکه چگالی آب ۱ گرم بر سانتی‌متر مربع است. اگر در جهانی خیالی اقیانوسی بزرگ از آب در فضا وجود داشت، این ستاره می‌توانست روی آب شناور بماند!