چالش‌های قیمت‌گذاری دستوری اینترنت برای مشترکان و اپراتورها
طی سال‌های اخیر توسعه نامتوازن و قیمت‌گذاری دستوری باعث شده تا نرخ اینترنت همراه و ثابت یکی از چالش‌برانگیز‌ترین مسایل صنعت ارتباطات شود.
موبنا؛ فرحناز زرین – این موضوع تبعات جدی بر توسعه این صنعت داشته، به‌طوری‌که هم‌اکنون شرکت‌های ارائه دهنده اینترنت را دچار مشکلات فراوانی جهت تامین مالی و توسعه آتی کرده است.
***
از اواخر دهه 70 تاکنون مشترکان اینترنت در حال افزایش هستند، به‌طوری‌که امروز تعداد کابران اینترنت پهن‌باند ثابت و سیار در ایران از ۱۱۶ میلیون نفر عبور کرده است. بررسی همین آمار نشان می‌دهد بخش عمده‌ای از ترافیک اینترنت کشور را اپراتورهای تلفن‌همراه تامین می‌کنند، در حالی‌که خدمات اینترنت همراه قیمت بیشتری نسبت به اینترنت ثابت دارد.
در حالی‌که هر روز به تعداد مشترکان تلفن‌همراه و به تبع آن اینترنت همراه افزوده می‌شود، اما اینترنت ثابت عملا در حال در جا زدن است. این اتفاق هزینه استفاده از اینترنت را برای مشترکان به‌شدت افزایش می‌دهد، چراکه اساسا اینترنت همراه در تمام دنیا خدمت گران‌تری نسبت به اینترنت ثابت است.
به اعتقاد بسیاری از کارشناسان وضعیت صنعت ارتباطات کشور به جهات مختلف از جمله مقوله اینترنت با چالش‌های متعددی مواجه است. به علت سیاست‌گذاری‌های نادرست و گاه سیاسی و متعاقب آن عدم سرمایه‌گذاری‌های کافی در زیرساخت‌های اینترنت ثابت، اکنون بخش عمده‌ای از کاربران اینترنت در ایران، کاربر اینترنت موبایل هستند و هر گونه تغییر تعرفه در این بخش نیز با واکنش و نارضایتی مواجه می‌شود.
این رضایتی هم سمت کاربران و هم ارائه دهندگان اینترنت قابل درک است. از یک سو کاربر تمایلی به افزایش هزینه‌هایش ندارد و این کاملا طبیعی است و از سوی دیگر افزایش قیمت ارزهای خارجی و تورم 50 درصدی فشار زیادی به اپراتورها و سرویس‌دهندگان وارد می‌کند. فشار تورم طی سال‌های اخیر باعث شده تا بسیاری از شرکت‌های فعال در این حوزه، عملا وارد فاز زیان‌دهی شوند و نتوانند در مسیر توسعه گام بردارند.
همان‌طور که احتمالا بارها خوانده‌اید، دلایل زیادی در خصوص ناگزیری افزایش تعرفه ارتباطات در ایران مطرح شده که از جمله آن می‌توان به تورم‌های پی‌درپی انبوهی از کالا و خدمات، جهش نرخ ارز، هزینه تحریم‌ها، افزایش حقوق و دستمزدها و … اشاره کرد که باز هم به دلایل عمدتا سیاسی در گذشته، از رشد تعرفه‌های ارتباطی متناسب با تورم و دیگر شاخص‌های اقتصادی موثر بر شرکت‌ها و اپراتورهای ارتباطی، جلوگیری شده است.
تمام این اتفاقات باعث شده تا زیرساخت‌های اینترنت به‌درستی در ایران توسعه پیدا نکند و هم مشترک و هم اپراتورها از وضعیت فعلی ناراضی باشند. در نتیجه چنین رویکردی، آمار و ارقام رسمی نشان می‌دهد به‌دلیل افزایش هزینه اپراتورهای ایرانی به دلایل تورمی و … و ثبات چندین ساله تعرفه‌ها، میزان سرمایه‌گذاری آن‌ها روی توسعه زیرساخت‌ها در سال‌های اخیر تا یک سوم کاهش یافته است.
این مساله نیز تبعات خاص خود را دارد و آثار خود را همزمان با افزایش روز افزون کاربری، کاربران و محتوای بیشتر در حوزه اینترنتی، از طریق اشباع زیرساخت‌های موجود و متعاقب آن کاهش کیفیت و سرعت دسترسی به اینترنت نمایان کرده و همچنان نیز این روال ادامه خواهد داشت.
