آشنایی با لباس محلی مازندران (+عکس)

موبنا-نکته جالب در مورد ایران این است که همه نقاط و استان ها کد لباس سنتی و محلی خود را دارند. مازندرانی ها نیز استثنایی نیستند و لباس های خاصی می پوشیدند که این روزها ممکن است در مراسم و اعیاد خاص پوشیده شود. لباس محلی مازندران نه تنها زیبا و جذاب بلکه رنگارنگ و انعکاس طبیعت است.

آشنایی با لباس محلی مازندرانی :

مردان مازندرانی پیراهن های نخی آستین بلند با شلوار و جوراب و کفش شکاری می پوشند. کلاه پشمی مورد استفاده مردان مازندرانی نیز هست. پوشش زنان مازندرانی اما برای گردشگران و مسافرانی که به این منطقه سفر می کنند جذابیت بیشتری دارد. دامن زنان مازندرانی بسیار کوتاهتر از سایر اقوام است. پف این دامنه ها نیز بیشتر است.

پوشش زنان ایرانی و پوشش اقوام ایرانی از نظر تنوع و رنگ، بیشتر به پوشش مردانه توجه می شود. اگرچه شاید به نظر برسد که پوشش سنتی اقوام رو به زوال و منسوخ شدن است، اما کافی است سفری به مناطق مختلف داشته باشید تا حضور اصیل این لباس ها را ببینید. خوشبختانه امروزه طراحان لباس از این لباس های سنتی و محلی الهام می گیرند و امروزه شاهد لباس هایی هستیم که در عین به روز بودن، اصالت دیرینه ای نیز دارند.

شادی و تنوع رنگی با الهام از طبیعت، مانند سایر استان های شمالی ایران، از ویژگی های اصلی پوشش زنان مازندران است. زنان دامن تا شده و کوتاهی به نام شلیته یا چرخی شلوار می پوشند که در حاشیه آن با نوارهای مشکی گلدوزی شده و نوعی شلوار که معمولاً تیره است و کمر آن را با نوار نخی بلند می بندند. نام آن تمبان تنگه یا پشمبال است. برخی زیر لباس خود شلوار تنگ از ابریشم یا مخمل می پوشند و به آن نیمساق می گفتند.

لباس اصلی جمعه تا زانو نام دارد و جلیقه باز روی آن رایج است که با چند دکمه از جلو بسته می شود. این جلیقه معمولا با چند سکه گلدوزی می شود و سیمپوش نام دارد. همچنین یک شال مربع شکل به دور کمر خود یعنی چادرشو می بندند. روسری سرپوش اصلی زنان مازندرانی است که معمولاً روشن و از ویل است. ژاکون یا ابریشم روسری به نام ماندال روی دستمال سفت می شود که معمولاً در هنگام کار استفاده می شود. کوش کفشی چرمی در رنگ های مشکی و قهوه ای است که توسط خانم ها استفاده می شود. از گالش، چاروق و پاتوئه نیز در موقعیت های مختلف استفاده می کنند.

لباس مردان مازنی نیز جمعه یا جامه نام دارد و مواد آن بر اساس فصل متفاوت است. پشمبال آنها آبی تیره یا سیاه است که تا مچ پا می رسد که با نوار بسته می شود. در زمستان جلیقه ای روی جامه می پوشند که مشکی و یقه V است. شعله و بوشلوق لباس چوپانان مازندرانی است. مردان مازندرانی در زمستان کلاه نمدی بر سر می گذارند. سرپوش دیگر آنها کلاه گوشى، کلاه پوستین، کلاه شب، کلاه سنگسرى و مندال است که سربندى شبیه عمامه است و دم آن از پشت گردن آویزان است.

جرب یا جوراب (جوراب به فارسی) کوش یا کفش (به فارسی کفش)، کوش شیخی، چاروق و گیوه کرمانشاهی از جمله کفش های محبوب مردان در مازندران هستند. زنان مازندرانی زیورآلات را جزئی از پوشش خود می دانند و در کنار لباس از زیورآلات سنتی و محلی با نام های محلی استفاده می کنند که از جمله جالب ترین آنها می توان به گردنبند قلدون یا عنبر، عقیق و یشم، خلخال، سنجاق برای بستن روسری به نام گل نبی اشاره کرد. ، میخک و چشم بد، نیز نوعی از زیورآلات سنتی لباس مازندرانی است.

انواع لباس محلی مازندرانی :

به صورت خلاصه به لباس های محلی مازندرانی و نام محلی آن ها اشاره می کنیم.

لباس زنانه :

•   شلیته : دامن کوتاهی از ابریشم و کتان یک رنگ که لبه آن را با نوار مشکی تزئین می کردند.

• تومبان تنگه : نوعی شلوار از بوم

• نیم ساغ : نوعی شلوار تنگ از ابریشم سبز و سفید و قرمز که اغلب زیر لباسهای بلند می پوشند

• جومه : لباسی از کتان یا پنبه

• جرکین : در به شکل کاپشن های یقه V مردانه یا یقه خدمه با دکمه های کم، قسمت جلویی از پارچه پشمی و پشت آن از آستر ساخته شده است، گاهی اوقات این جرکین ها با سکه های قدیمی تزئین می شوند

• Calijeh : مانتو بلند آستین بلند از مخمل که در زمستان می پوشند

• چادر شب : پارچه مربع شکل مثلثی تا شده به دور کمر بسته می شود در مجالس عروسی از ابریشم می سازند و روی سر عروس می اندازند.

لباس مردانه :

• جامه : پیراهنی که بسته به فصل از پارچه یا پنبه ساخته می شود.

• شلوار : ساخته شده از بوم مشکی یا آبی، بسیار بلند با الگوی ساده.

• ژاکت : یک ژاکت با یقه V با دکمه، بیشتر به رنگ مشکی.

• کلاه نمدی : ساخته شده از پشم، مناسب فصل زمستان.

کفش :

• جوراب : ساخته شده از پشم، بیشتر در رنگ های تیره.

• کفش : اغلب در رنگ های قهوه ای و مشکی و از چرم ساخته می شود.

• گالش : معمولاً از لاستیک های مشکی ساخته می شود و قسمت پایین آن قرمز است.

• پاتوئه : پوشیدن خانم ها و آقایان مخصوصاً در فصل زمستان، شال بلند پشمی، دور پاها بسته می شود.

سخن پایانی :

هنوز هم برخی از زنان و مردان این لباس ها را در جشن ها و رقص های محلی می پوشند. آنچه لازم به ذکر است این است که پوشش ایرانیان در طول قرون متمادی تغییر کرده است. این روزها بیشتر ایرانی ها لباس اسپرت می پوشند.

بیتوته