کشف جواهر «دماغ» ساخته شده از استخوان انسان در یک قصر ۱۲۰۰ ساله
تمدن مایا که به قربانی کردن انسان‌ها و ساخت اهرام در دل جنگل مشهور است، هنوز رازهای زیادی برای کشف شدن دارد؛ به تازگی یک جواهر مخصوص «بینی» در یکی از محوطه‌‌های مربوط به این تمدن کشف شده که از استخوان انسان ساخته شده است.
موبنا-باستان‌شناسان به تازگی یک جواهر مخصوص «بینی» را که با دقت و ظرافت کامل از جنس استخوان انسان ساخته شده است، در محوطۀ باستانی پالنکه در جنوب مکزیک کشف کرده‌اند. این جواهر حکاکی‌شدۀ بینی به احتمال زیاد توسط کاهنان یا حاکمان در زمان جشن‌های مذهبی مورد استفاده قرار می‌گرفته و نمادی از «کاویل» (K’awiil) (خدای ذرت و باروری در فرهنگ مایا) بوده است.
این پوشش یا جواهر که 6.4 سانتیمتر طول و 5.2 سانتیمتر عرض دارد، از یکی از استخوان‌های پای انسان که قوزک را به ساق متصل می‌کند تراشیده شده؛ این استخوان نوعی خط‌الراس بر روی خود دارد که تا حدی شبیه به برآمدگی روی بینی است.
مایاها گاهی جمجمۀ کودکانشان را زمانی که هنوز نرم و انعطاف‌پذیر بود، محکم می‌بستند تا پیشانی حالتی عقب‌رفته پیدا کند و به این ترتیب چهره‌شان شباهت بیشتری با خدای باروری و ذرت پیدا کند. این پوشش استخوانی بینی نیز مطابق با چنین حالتی از جمجمه تراشیده و طراحی شده است.
دقت و ظرافتی که در ساخت این جواهر به کار رفته بسیار کم‌نظیر است. در سمت چپ آن تصویر چهرۀ یک مرد حکاکی شده که کلاهی روی سر دارد و مچ‌بند، آویز گوش و یک گردن‌آویز با مهره‌های کروی‌شکل نیز دارد. بر روی بازوی چپ این مرد نشانی حک شده که در خط مایاها علامت «تاریکی» یا «شب» بوده است.
دست راست او نیز که امتدادش از مرکز بینی گذشته و به سمت راست رسیده است، عصایی بلند را گرفته است که در قسمت پایین آن تصویر یک جمجمه و مقداری پارچه نقش بسته است.
به گفتۀ باستان‌شناسان، خط وسط این بینی نمایانگر دروازه‌ای است که افراد برای ورود به قلمرو خدایان باید از آن می‌گذشتند. این تصویری رایج در هنر مایاها در دورۀ کلاسیک بوده است.
تصاویر این نوع پوشش بینی قبلا در چند مجسمۀ مایایی دیده شده بود و بنابراین مشخص است که این بخشی از یک پوشش آیینی مربوط به طبقات بالای جامعه بوده است. این شیء خاص و عجیب در جریان کاوش‌هایی کشف شد که در یک قصر مایایی در حال انجام بودند. این قصر در فاصلۀ سال‌های 600 تا 850 میلادی ساخته شده است.
جواهر بینی در یک گودال در زیر یک کف‌پوش گچبری‌شده پیدا شد که احتمالا مخصوص تدفین پیشکش‌های مذهبی بوده است. همراه با این جواهر، تعدادی بذر، قطعاتی از استخوان‌های ماهی، لاک‌پشت و پستانداران و همچنین قطعاتی از تیغه‌های سنگی و تکه‌های زغال دفن شده بودند.
فرادید