حال ناخوش تنها پستاندار خزر/ فوک ها با دریا قهر کردند

موبنا- حال تنها پستاندار دریای خزر همانند این دریا خوش نیست و هر روز تلفاتی از این گونه رو به انقراض گزارش می‌شود، طی سال جاری لاشه ۱۰ قلاده فوک تلف شده از آب‌های دریا به ساحل کشیده شد و افزایش شمار تلفات، آهنگ حیات تنها پستاندار دریای خزر را خزان کردن است.

پارسال لاشه ۲۰ قلاده فوک خزری از آب بیرون کشیده شد و امسال نیز هنوز سال به نیمه نرسید، لاشه ۱۰ قلاده فوک که بومی‌ها به آن سگ آبی می‌گویند، در ساحل خزر پیدا شد.

بررسی‌های کارشناسان حکایت از آن دارد که طی دهه‌های گذشته بیش از ۹۰۰ هزار قلاده فوک خزری از بین رفته است و روند انقراض این پستاندار در سال‌های اخیر پرشتاب شده است.

بررسی‌های دامپزشکی مسمومیت یا ابتلای به آنفلوانزا را از جمله دلایل مرگ فوک های خزری مطرح می‌کنند و با این حال بررسی‌های نهایی این حادثه در دست اقدام است. رهاسازی زباله و گرفتارشدن در تورهای ماهیگیران از دیگر عواملی است که سگ‌های آبی را در معرض تهدید و انقراض قرار داده است و به گفته کارشناسان برای کاهش بحران‌های خزری باید برنامه‌ریزی شود.

محمد معصومی فعال حوزه محیط زیست در مازندران با اشاره به پیدا شدن لاشه چندین فوک طی سال جاری در نوار ساحلی خزر گفت: شکار و کشتن فوک توسط صیادان از جمله عوامل مرگ آنهاست زیرا تصور می‌کنند که فوک رقیب آنها در کاهش میزان صید ماهیان کیلکا محسوب می‌شود.

وی در گفتگو با خبرنگار مهر با اظهار اینکه فوک در میان بومی‌ها و ماهیگیران به سگ آبی معروف است ادامه داد ماهیگیران و صیادان با دیدن آن با چوب و چماق به این جانور حمله می‌کنند و آن را می‌کشند.

وی ادامه داد: هرچند با اطلاع رسانی‌های صورت گرفته امروزه دانش بومیان و صیادان نسبت به نجات گونه فوک صیادی افزایش یافته است، گفت: طی سال‌های اخیر شاهد نجات گونه‌های زیادی از فوک‌های گرفتار شده در تور صیادان و ماهیگیران بودیم.

مشاهده لاشه فوک‌های تلف شده طی سال جاری در ساحل مازندران نشان می‌دهد که بر روی بدن این فوک‌ها آثاری از جراحت و زخمی شدن دیده نمی‌شود از این رو باید عامل مرگ آنها را در مسائل دیگری جستجو کرد.

کوروس ربیعی رئیس اداره حیات وحش اداره کل محیط زیست مازندران با اشاره به کشف لاشه ۱۰ قلاده فوک خزری طی سال جاری در ساحل استان گفت: بررسی علت مرگ این فوک‌ها در دست اقدام است.

وی در گفتگو با خبرنگار مهر تأثیر کاهش تراز آب دریای خزر و یا ابتلاء به بیماری‌ها را از جمله گزینه‌های تلف شدن این گونه بیان کرد که نیازمند بررسی است.

حال دریای خزر نیز همانند گونه‌هایش خوب نیست و پس روی و عقب نشینی آب دریا اثرات زیست محیطی زیادی را در کرانه ساحلی ایجاد کرده است.

کارشناسان محیط زیست سال گذشته هنگام افزایش تلفات فک‌های خزری احتمال کشته شدن بخشی از آنها در مانور نیروی دریایی روسیه در دریای خزر، ابتلای این گونه به بیماری آنفلوانزای پرندگان یا بیماری ناشناخته، افزایش میزان آلودگی آب‌های خزر، برخورد با قایق‌های موتوری تفریحی، گرفتار شدن در تور صیادان و مسائلی از این دست را مطرح کرده بودند. اگر چه مرگ تعدادی از فک‌های خزر بر اثر برخورد با قایق‌های موتوری تأیید و در بررسی‌ها زخم ناشی از انفجار در بدن یکی دو قلاده مشاهده شده بود، ولی در باره مرگ دست کم نیمی از آنها هیچ توضیحی وجود نداشت.

فک خزری یک گونه پستاندار دریایی کمیاب است که تنها در دریای خزر و رودخانه‌های منتهی به آن مانند ولگا و اورال در روسیه زندگی می‌کند. این‌گونه تنها پستاندار دریای خزر به‌شمار می‌آید و به دلیل صید بی‌رویه و به هم خوردن شرایط زیستی و کاهش شدید جمعیت نیازمند حمایت بین‌المللی است.

فک خزری به عنوان یکی از کوچک‌ترین اعضای خانواده فک‌های دنیا در سال‌های اخیر با کاهش شدید جمعیت مواجه شد و در آخرین رده بندی جانوران در خطر نابودی اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت (آی یو سی ان IUCN) به عنوان یک گونه در خطر انقراض جهانی معرفی شده است.

جمعیت این گونه که زمانی بیش از یک میلیون قلاده بود، طی سه دهه اخیر به خاطر شکار بی رویه صیادان کشورهای حاشیه شمالی دریای خزر بشدت کاهش یافت و به کمتر از یکصد هزار قلاده رسید.

مرکز حفاظت از فک خزری ایران آن زمان احتمال وجود بیماری میکروبی را مطرح و اعلام کرده بود که طی تماس با افرادی که در آلمان و هلند بر روی فک خزری تحقیق می‌کنند مرگ چند قلاده فک خزری به علت بیماری آنفولانزای فوق حاد پرندگان تأیید شد.

مهر