کشف حیرت‌انگیز «زنبورهای مومیایی» سه هزار ساله
تعداد بسیار زیادی نوزاد زنبور که هنوز از پیله‌هایشان خارج نشده بودند، احتمالا در یک شب سرد یا در جریان یک بارندگی شدید به صورت دست‌جمعی جان داده و در پیله‌هایشان باقی ماندند. حالا بعد از سه هزار سال محققان این زنبورها را در حالی پیدا کرده‌اند که تمام جزئیات بدنشان سالم باقی مانده است.
موبنا- اخیرا محققان صدها زنبور را که به صورت طبیعی در داخل پیله‌های خودشان مومیایی شده و سالم باقی مانده بودند، در یک سایت دیرین‌شناسی در سواحل جنوب غربی پرتغال کشف کرده‌اند.
در مقاله‌ای که به تازگی دربارۀ این کشف منتشر شده، محققان گفته‌اند که این شیوۀ فسیل شدن بسیار نادر است زیرا معمولا ساختار بدن این جانداران خیلی زود تجزیه می‌شود.
آنطور که تاریخ‌گذاری با استفاده از کربن 14 نشان می‌دهد، قدمت این فسیل‌ها یا مومیایی‌های زنبور به 2975 سال قبل می‌رسد. در این زمان است که صدها نوزاد زنبور در داخل پیله‌ها و سلول‌های کندویشان می‌میرند و همانجا حفظ می‌شوند؛ آن هم به صورتی که ظریف‌ترین جزئیات بدنشان سالم باقی می‌ماند.
کارلوس نتو دکاروالیو از محققان دانشگاه لیسبون می‌گوید: «میزان حفظ‌شدگی این زنبورها واقعا استثنایی است؛ به طوری که ما می‌توانستیم علاوه بر جزئیات آناتومیکی که نوع زنبورها را مشخص می‌کردند، حتی جنسیت زنبورها را تشخیص بدهیم و بقایای گرده‌های گل که زنبورهای پرورش‌دهنده در هنگام ساختن سلول‌های پیله به جا گذاشته بودند را مشاهده کنیم».
کاروالیو می‌گوید در این پروژۀ تحقیقاتی چهار سایت دیرین‌شناسی شناسایی شده که در آن‌ها تراکمی از فسیل پیله‌های زنبور به چشم می‌خورد؛ به طوری که تعداد آن‌ها در یک متر مربع به هزاران مورد می‌رسد.
پیله‌هایی که به تازگی کشف شده‌اند، مربوط به نوع زنبورهای اوکرا (Eucera) هستند که هنوز هم در پرتغال وجود دارند. داخل این پیله‌ها پر از رشته‌هایی درهم‌تنیده از جنس پلیمر آلی بوده است که زنبورهای مادر تولید کرده بودند. گرده‌های گل نیز توسط زنبورهای مادر در داخل پیله‌ها ریخته شده بودند تا لاروها بتوانند از آن‌ها تغذیه کنند. اما زنبورهای جوان داخل پیله هرگز نتوانسته بودند نور آفتاب را ببینند زیرا به صورت دست‌جمعی در پیله‌هایشان مرده بودند.
استفاده از نوعی روش برش‌نگاری (توموگرافی)، به محققان این توانایی را داده که تصاویری کامل و سه‌بعدی از زنبورهای مومیایی شده داخل پیله‌ها به دست بیاورند.
در حال حاضر علت مرگ این زنبورها مشخص نیست اما فهم این معما می‌تواند سرنخی برای درک تاثیرات تغییرات اقلیمی بر زیست انواع جانوران باشد. حدس محققان این است که کاهش دمای شبانه در اواخر زمستان یا یک آب‌گرفتگی طولانی در منطقه ممکن است باعث مرگ این زنبورهای نوزاد در سه هزار سال قبل شده باشد.
فرادید