اهمیت بازیافت زباله های فلزی در حفظ تعادل زیستی
در دنیای امروزی که با توجه به رشد جمعیت و تولیدات صنعتی، زباله ها به یکی از بزرگترین مشکلات محیط زیست تبدیل شدهاند، بازیافت زبالههای فلزی به عنوان یکی از راه حلهای موثر در جهت کاهش آلودگی و زیانهای ناشی از زباله، مورد توجه قرار گرفته است. بازیافت فلزات به عنوان یک فرایند مهم در تولید مواد اولیه استفاده میشود که علاوه بر کاهش هزینههای تولید، باعث کاهش آلودگی و محیط زیست نیز میشود. در این مقاله به بررسی روشهای بازیافت زبالههای فلزی و فواید آن پرداخته میشود.
موبنا-تعریف بازیافت زباله های فلزی
بازیافت فلزات به معنی استخراج مجدد فلزات از زباله های فلزی است. در این فرایند، زباله های فلزی جمعآوری شده و پس از جداسازی از سایر مواد غیرفلزی، به فرآیند بازیافت وارد میشوند. در طی این فرایند، فلزات موجود در زباله های فلزی با استفاده از روشهای مختلف و با استفاده از تجهیزات خاصی، جدا شده و به عنوان مواد اولیه در تولید محصولات جدید مورد استفاده قرار میگیرند.
نحوه جمعآوری زباله های فلزی
جمعآوری زباله های فلزی از مهمترین مراحل در بازیافت آنهاست. در این راستا، شهرداریها و شرکتهای خدماتی مسئول جمعآوری زبالههای فلزی در شهرها هستند. زبالههای فلزی شامل انواع مختلفی از فلزات مانند آهن، مس، آلومینیوم، نقره، طلا و … هستند که باید با جداسازی از سایر زبالهها جمعآوری شوند.
فرایند بازیافت زباله های فلزی
فرایند بازیافت زباله های فلزی از چند مرحل تشکیل شده است که در زیر به آنها اشاره خواهیم کرد:
جداسازی فلزات
در این مرحله، فلزات موجود در زباله های فلزی با استفاده از تجهیزات خاصی جدا میشوند. برای مثال، از تکنیکهایی مانند مغناطیسی کردن، الکترواستاتیک و یا جداسازی با امواج اولتراسونیک استفاده میشود تا فلزات موجود در زباله های فلزی جدا شوند.
جمعآوری فلزات
پس از جداسازی فلزات، فلزات جمعآوری میشوند و به فرآیند بعدی وارد میشوند.
پاکسازی فلزات
فلزات جمعآوری شده باید از هرگونه آلودگی و ذرات دیگر پاکسازی شوند. به عنوان مثال، فلزاتی که در محیطهای صنعتی کشف میشوند ممکن است حاوی روغن و یا ذرات دیگری باشند که باید پاکسازی شوند.
بازیافت فلزات
در این مرحله، فلزات پاکسازی شده به فرآیند بازیافت وارد میشوند. در این فرایند از تکنیکهای مختلفی مانند ذوب، فرآیند الکترولیز و یا فرایند لیزری استفاده میشود تا فلزات به شکل مورد نظر و با قابلیت استفاده مجدد تولید شوند.
فواید بازیافت زباله های فلزی
بازیافت زباله های فلزی به عنوان یکی از راههای موثر در جهت کاهش آلودگی و زیانهای ناشی از زباله، فواید بسیاری دارد که به آنها در زیر اشاره شده است:
کاهش مصرف مواد اولیه
با استفاده از فلزات بازیافتی، مصرف مواد اولیه در تولید کاهش مییابد. به عنوان مثال، استفاده از آلومینیوم بازیافتی در تولید محصولات جدید، به کاهش مصرف بیشتر آلومینیوم و در نتیجه صرفهجویی در هزینههای تولید منجر میشود.
کاهش آلودگی محیط زیست
بازیافت زباله های فلزی به کاهش آلودگی محیط زیست کمک میکند. زباله های فلزی که در طبیعت پراکنده میشوند، میتوانند به محیط زیست آسیب برسانند. با بازیافت این زباله ها، از آلودگی محیط زیست جلوگیری میشود و همچنین منابع طبیعی نیز حفظ میشوند.
کاهش هزینههای تولید
استفاده از فلزات بازیافتی در تولید، باعث کاهش هزینههای تولید میشود. فلزات بازیافتی با قیمت پایینتری در دسترس هستند و همچنین فرایند بازیافت نیز به دلیل استفاده از مواد بازیافتی، هزینه کمتری دارد.
افزایش قابلیت دورریز
استفاده از فلزات بازیافتی، قابلیت دورریز محصولات را افزایش میدهد. با افزایش دورریز محصولات، انعطافپذیری و سرعت تولید نیز افزایش مییابد.
حفظ منابع طبیعی
بازیافت زباله های فلزی به حفظ منابع طبیعی کمک میکند. استفاده از فلزات بازیافتی، به جای استفاده از مواد اولیه، به حفظ منابع طبیعی کمک میکند و همچنین مصرف انرژی نیز در فرایند بازیافت کاهش مییابد.
چه نوع فلزی را می توان بازیافت کرد؟
بسیاری از انواع مختلف فلز را می توان بازیافت کرد، از جمله:
آلومینیوم یکی از بازیافتی ترین مواد در جهان است. می توان آن را بدون از دست دادن کیفیت خود به طور نامحدود بازیافت کرد.
فولاد یکی دیگر از مواد بسیار قابل بازیافت است. از آهن و کربن ساخته شده است و می توان آن را چندین بار بدون از دست دادن قدرت بازیافت کرد.
مس یک فلز ارزشمند است که می تواند بارها و بارها بازیافت شود. در محصولات متنوعی از جمله سیم کشی برق، لوله کشی و جواهرات استفاده می شود.
برنج آلیاژی از مس و روی است. اغلب در وسایل لوله کشی، آلات موسیقی و جواهرات استفاده می شود.
برنز یکی دیگر از آلیاژهای مس است، اما حاوی قلع نیز می باشد. اغلب در مجسمه ها، مدال ها و سایر وسایل تزئینی استفاده می شود.
نقره و طلا فلزات گرانبهایی هستند که قابلیت بازیافت بالایی دارند. آنها اغلب در جواهرات، سکه ها و سایر اقلام لوکس استفاده می شوند.
در اینجا چند نمونه از چگونگی بازیافت آنها را به صورت مختصر بیان می کنیم .
بازیافت زباله های مسی
مس به عنوان یکی از مهمترین فلزات در صنعت، در سیم کشی برق ساختمان و استفادههای دیگر مورد استفاده قرار میگیرد. در روند بازیافت مس، لازم است مس با کیفیت و یکپارچگی مناسب برای استفاده در صنایع مختلف تولید شود. برای این منظور، مس با کیفیت عالی برای ذوب شدن و بهبود از طریق فرآیندی به نام “تصفیه آتشی” انتخاب میشود. پس از آن، مس میتواند داکسیده شده و به شمش یا بیلت تبدیل شود.
بازیافت مس از لحاظ اقتصادی و محیطی بسیار حائز اهمیت است. این روند به دلیل ویژگیهای فلز مس به عنوان یک هادی حرارتی و رسانای الکتریکی محبوب، چندین مزیت بهرهوری انرژی را ارائه میدهد. به عبارت دیگر، بازیافت مس به دلیل نقش آن در انتقال حرارت و رسانایی الکتریکی، میتواند باعث صرفهجویی در مصرف انرژی و کاهش آلودگی محیطی شود. گزارشها نشان میدهد که عملکرد مس، پس از بازیافت فلزات مسی، دچار تغییر نخواهد شد و تمام خصوصیات رسانایی حرارتی و الکتریکی خود را حفظ خواهد کرد. به طور کلی، مس یکی از با ارزشترین فلزاتی است که برای بازیافت جمعآوری میشود و بازیافت آن به دلیل مزایای محیطی و اقتصادی آن، بسیار حائز اهمیت است.
بازیافت زباله های فلزی از جنس فولاد و آهن
فولاد به عنوان یکی از پرکاربردترین فلزات در دنیا، با بالاترین میزان تولید، یکی از مهمترین محصولات پایه و استراتژیک در تمامی صنایع به شمار میرود. با توجه به اینکه تولید فولاد با استفاده از مواد اولیه جدید هزینه بالا و آلودگی زیادی را به همراه دارد، امروزه بازیافت آهن و ضایعات حاصل از آن به عنوان یکی از مهمترین مادههای اولیه برای تولید فولاد، به ویژه در کشورهای توسعه یافته و مدرن به شمار میآید و به راههای ارزانتر و پربازدهتری برای تولید فولاد منجر میشود.
منابع جمع آوری ضایعات آهن و زبالههای فلزی شامل ضایعات خانگی مانند بسته بندیهای فلزی مواد غذایی و سایر استفادههای دیگر از آنها، ضایعات صنعتی کارخانجات خودروسازی، تولید تجهیزات صنعتی نظیر تجهیزات نفت و گاز، ضایعات نظامی و غیره هستند.
برای بازیافت زبالههای فلزی از جنس فولاد، پس از جمع آوری زبالهها، آهن رباهای بسیار قوی به کار گرفته شده و زبالههای فلزی را از زبالههای غیرفلزی جداسازی میکنند. بازیافت زبالههای فلزی مانند ضایعات آهن، به طور مستقیم به تولید فولاد کمک میکند. در واقع، در این روش، از آهن قراضه برای تولید بخش مهمی از فولاد که از طریق دمیدن اکسیژن در کورهای که حاوی چدن و آهن قراضه است، استفاده میشود. بنابراین در این نوع کورهها، جهت تولید فولاد باید مقدار زیادی از آهن قراضه در کوره وجود داشته باشد. به عبارت دیگر، بازیافت زبالههای فلزی، بهترین روش برای تامین مواد اولیه برای تولید فولاد با کیفیت و همچنین کاهش هزینهها و آلودگی محیطی است.
بازیافت زباله های آلومینیومی
در محیط پیرامون ما، آلومینیوم به وفور به کار میرود و در بسیاری از موارد از جمله قوطیهای نوشیدنی، ناودانها، قابهای پنجره، درها و موارد دیگر استفاده میشود. بازیافت زباله های فلزی، از جمله ضایعات آلومینیوم، بسیار حائز اهمیت است و میتواند مزایای محیطی و اقتصادی بسیاری را به همراه داشته باشد.
در فرآیند بازیافت آلومینیوم، ضایعات فلزی به تراشههای کوچک تبدیل شده و پس از کاهش هرگونه ترکیب مضر، گاز یا گرد و غباری با استفاده از فناوری مدرن، آماده ذوب میشوند. سپس ماده مذاب به داخل قالبهای شمش یا ورقهای بزرگ ریخته میشود و میتواند مجددا در صنایع مختلف مورد استفاده قرار گیرد. این فرآیند باعث کاهش ۹۵٪ انرژی نسبت به تولید آلومینیوم از مواد است و به همین دلیل بازیافت آلومینیوم به عنوان یک روش پایدار و صرفهجویی در مصرف انرژی شناخته شده است. همچنین، بازیافت آلومینیوم میتواند به کاهش آلودگی محیطی کمک کند، زیرا کاهش تولید آلومینیوم جدید باعث کاهش مقدار انتشار گازهای گلخانهای و آلایندههای هوا میشود.
بازیافت زباله های فلز قلع
قوطیهای قلع دار که برای کنسرو کردن و بسته بندی مواد غذایی استفاده میشوند، از ترکیب ۵٪ قلع به ۹۵٪ فولاد ساخته میشوند. قلع در این قوطیها به عنوان یک لایه نازک در قسمت بیرونی قوطی به کار میرود تا از زنگ زدگی جلوگیری کند.
برای بازیافت صحیح این قوطیها، مراکز بازیافت فلزات ابتدا قوطیها را “بدون قلع” میکنند. برای این کار از فرآیند الکترولیز با استفاده از یک محلول شیمیایی سوز آور برای برداشتن لایه بیرونی قلع استفاده میکنند. در طی این فرآیند، فلز قلع بر روی یک صفحه جمعآوری میشود، سپس ذوب شده و به یک شمش یا قالب فلزی تبدیل میشود. به این ترتیب، قلع از فلزات دیگر جدا میشود و فلزات دیگر قابل بازیافت میشوند. این فرایند به دلیل جداسازی قلع از فلزات دیگر، به روش مناسبی برای بازیافت قوطیهای قلع دار تبدیل میشود.
سوالات متداول درباره بازیافت زباله های فلزی
۱) چرا بازیافت زباله های فلزی مهم است؟
بازیافت زباله های فلزی مهم است زیرا میتواند به کاهش مصرف مواد اولیه، انرژی و آلودگی محیطی کمک کند. همچنین، بازیافت فلزات میتواند منابع طبیعی را حفظ کند و به حفاظت از محیط زیست کمک کند.
۲) چه نوع زباله های فلزی میتواند بازیافت شود؟
معمولاً تمام فلزات میتوانند بازیافت شوند، اما زباله های فلزی شامل فلزاتی مانند آلومینیوم، مس، برنج، نقره، طلا و پلاتین معمولاً بازیافت میشوند.
۳) چه فرآیندهایی برای بازیافت زباله های فلزی وجود دارد؟
برخی از فرآیندهای بازیافت فلزات شامل جداسازی، خرد کردن، پالایش، فرآوری حرارتی و ذوب میشوند.
۴) چگونه میتوان ضایعات آلومینیوم را بازیافت کرد؟
ضایعات آلومینیوم معمولاً با خرد کردن و سپس ذوب کردن تبدیل به شمش یا ورقهای بزرگ میشوند. سپس، میتوانند در محصولات مختلف مانند قوطیهای نوشیدنی، قابهای پنجره و غیره استفاده شوند.
۵) چه مزایایی با بازیافت زباله های فلزی همراه است؟
بازیافت زباله های فلزی میتواند باعث کاهش مصرف مواد اولیه و انرژی شود و به حفاظت از محیط زیست کمک کند. همچنین، بازیافت فلزات میتواند منابع طبیعی را حفظ کند و به حفاظت از محیط زیست کمک کند.
سخن پایانی مقاله ی بازیافت زباله های فلزی
بازیافت زباله های فلزی به عنوان یک راه حل موثر در جهت کاهش آلودگی و زیانهای ناشی از زباله، مورد توجه قرار گرفته است. بازیافت فلزات به عنوان یک فرایند مهم در تولید مواد اولیه استفاده میشود که علاوه بر کاهش هزینههای تولید، باعث کاهش آلودگی و محیط زیست نیز میشود. با افزایش آگاهی عمومی و همچنین افزایش همکاریهای بین المللی، میتوان به بهبود وضعیت محیط زیست و حفظ منابع طبیعی کمک کرد.
بیتوته