کشف یک «پنجره» کمیاب دوهزارساله در اسپانیا

موبنا-باستان‌شناسان در یک آپودیتریوم (رختکن حمام) در یک ویلای مربوط به دوران روم باستان، یک شبکه‌ی آهنی سالم پیدا کردند که زمانی روی پنجره نصب بوده است. این یافته بسیار کمیاب است، اما دومین موردی است که در این ویلا کشف می‌شود. نخستین مورد ۶۰ سال پیش در آشپزخانه همین خانۀ رومی پیدا شد.

شبکه‌ی پنجره آپودیتریوم بخشی از دیوار بیرونی اتاق بود. با فروریختن دیوار و سقف، این شبکه نیز از جای خود جدا شده و به همین دلیل آجر و کاشی سقف متصل‌شده به زیر آن یافت شده است.

 

ویلاهای رومی دارای چند پنجره‌ی بیرونی بودند که رو به فضاهای بازِ داخلی (دهلیزها، باغ‌های ایوان‌دار) گشوده می‌شدند و نور و هوای کافی را وارد اتاق‌ها می‌کردند؛ بنابراین بیشتر پنجره‌ها در دیوارهای داخلی قرار داشتند. پنجره‌های بیرونی یا بسیار کوچک بودند یا برای جلوگیری از ورود غیرقانونی، به توری یا شبکه مجهز بودند. تعداد کمی از این شبکه‌ها در حال حاضر باقی مانده‌اند که قابل‌توجه‌ترین آن‌ها در هرکولانیوم یافت شده است، جایی که این پنجره‌ها نه تنها سالم مانده‌اند، بلکه از جای اصلی‌شان تکان هم نخورده‌اند و هنوز در قاب‌های چوبی پنجره قرار دارند.

تنها در قرن نخست بود که شیشه‌گران نحوه ساخت قاب شیشه را یاد گرفتند، اما پنجره‌های شیشه‌ای بسیار گران بودند و فقط ثروتمندترین رومی‌ها در خانه‌هایشان از این پنجره‌ها داشتند. یک گزینه‌ی مقرون‌به‌صرفه‌تر lapis specularis بود، یک سنگ گچ سلنیتی نیمه‌شفاف که از معادن اسپانیا، سیسیل، آسیای صغیر و شمال آفریقا استخراج می‌شد. Lapis specularis را به راحتی میشد اندازه گرفت و به لایه‌های نازک برش داد و تا زمانی که شکسته نمیشد، مقاومت خوبی داشت. بهترین و شفاف‌ترین Lapis specularis در ورقه‌هایی تا عرض پنج فوت در منطقه‌ای اطراف سگوبریگا، مرکز اسپانیا یافت شده‌اند.

شبکه‌ی پنجره‌ی خانه آمفی‌تئاتر در محل خود محکم چسبیده بود و برای محافظت از میله‌ها در برابر پوسیدگی و آسیب‌دیدگی در حمل و نقل، با گچ رنگ‌آمیزی شده بود. این شبکۀ پنجره به موزه ملی هنر رومی منتقل شد، جایی که برای نمایش نهایی، تمیز و بازسازی خواهد شد.

فرادید