وزیر ارتباطات: اینترنت بدون فیلتر ندارم
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات گفت: از زمانی که وزیر شده‌ام، از تلگرام و شبکه‌های فیلترشده خارجی استفاده نکرده‌ام و اینترنت گوشی‌ام، اینترنت معمولی است.
موبنا – عیسی زارع‌پور امروز در نخستین نشست خبری خود در وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، در پاسخ به سوال ایسنا مبنی بر استفاده از اینترنت بدون فیلتر گفت: در کشور ایران، پلتفرم‌های خارجی که قواعد جمهوری اسلامی را بپذیرند، اجازه فعالیت دارند، بنده هم تنها از شبکه‌های اجتماعی و سایت‌های خارجی فیلترنشده استفاده می‌کنم. اینترنت بدون فیلتر ندارم و از اینترنت معمولی در گوشی همراهم استفاده می‌کنم.
زارع‌پور درباره استفاده از شبکه‌های اجتماعی خارجی گفت: یک استفاده شخصی است و یک استفاده به‌عنوان جایگاه سازمانی؛ بنده در جایگاه وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات باید مقید به قانون باشم و از پلتفرم‌های خارجی فیلترنشده استفاده می‌کنم اما به عنوان وزیر ارتباطات درباره پلتفرم‌هایی که طبق قانون جمهوری اسلامی فیلتر شده‌اند، این خط قرمز را دارم. اگر خلاف این باشد، باید پاسخگو باشم که چرا خلاف قانون عمل می‌کنم زیرا نمی‌شود از طرفی برای پلتفرمی محدودیت اعمال کنیم و از طرف دیگر در آن بازارگرمی داشته باشیم؛ این یک تناقض است.
وی با بیان اینکه ملاحظه‌ای برای استفاده از پلتفرم‌های خارجی فیلترنشده ندارم، گفت: از زمانی که وزیر شده‌ام، از تلگرام استفاده نمی‌کنم، اینترنت بدون فیلتر هم ندارم و روی سیم‌کارت گوشی، تبلت و رایانه ام، از اینترنت معمولی استفاده می‌کنم، مثل باقی مردم. حضور مدیران وزارت ارتباطات در توئیتر و سایر شبکه‌های فیلترشده هم یک تصمیم شخصی است، نه سازمانی و ما محدودیتی برایشان ایجاد نکردیم. اما مسئله جدی این است که اسناد و مدارک دولتی هم‌اکنون در پیام‌رسان‌های خارجی جابه‌جا می‌شوند و این باید سامان پیدا کند، چون به ضرر مردم تمام خواهد شد.
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در پاسخ به سوال دیگری درباره استفاده از شبکه‌های اجتماعی مانند توئیتر به‌صورت ناشناس، بیان کرد: ابزار پایش شبکه‌های اجتماعی مشخص است و من اکانت فیکی در این شبکه‌ها ندارم. من اکانت‌های مختلفی در فضای مجازی دارم، اما به عنوان یک وزیر تعاملم با عامه مردم از طریق شماره تلفن همراهی است که پیش از این اعلام کرده‌ام. اینکه گفته می‌شود وزیر ارتباطات با شبکه‌های اجتماعی بیگانه است، درست نیست. پیش از این نیز عضو شبکه‌های اجتماعی داخلی بوده‌ام اما اعلام عمومی در مورد اکانت‌هایم به تازگی اتفاق افتاده است. شخصا اعتقاد دارم باید از شبکه‌های اجتماعی استفاده کنم که در دسترس همه مردم است.
تمام کشورها برای سالم‌سازی فضای مجازی، اعمال محدودیت را پذیرفته‌اند
زارع‌پور درباره موضع وزارت ارتباطات در مورد فیلترینگ، اظهار کرد: به‌عنوان کسی که پنج سال خارج از کشور، زندگی و به ۱۷ کشور سفر کرده‌ام، می‌گویم که اعمال محدودیت برای برخی سرویس‌ها در همه جای دنیا وجود دارد و کشورها خطوط قرمز متفاوتی در این زمینه دارند. در مصوبه ITU هم یک سری خطوط قرمز اعمال شده که همه کشورها باید نسبت به این محتواها حساس باشند. موضع درخصوص فیلترینگ، صفر و یک نیست، اما تمامی کشورها برای سالم‌سازی فضای مجازی، اعمال محدودیت را پذیرفته‌اند، اما این موضوع با توجه به خطوط قرمزشان متفاوت است.
وی با بیان اینکه اکنون فضای مجازی تبدیل به زیست اصلی مردم شده است، اگر این فضا قاعده‌مند نباشد و هرکس که در آن فعالیت می‌کند، حقوق و تکالیف خود را نداند، آشفته‌بازار شده و حقوق مردم ضایع خواهد شد. اگر سری به دادسرای جرایم رایانه‌ای بزنید و مراجعات مردمی را در خصوص مشکلات ناشی از فضای مجازی ببینید، باید از ما بخواهید که به عنوان حاکمیت از حقوق مردم در برابر هتک حرمت‌ها و کلاهبرداری‌ها در این فضا دفاع کنیم؛ لازمه این احقاق حقوق، ساماندهی فضای مجازی است. اگر فضا شفاف شود، به نفع بازیگران این حوزه است و پلتفرم‌ها نیز می‌دانند چه حقوق و تکالیفی دارند و با کدام دستگاه باید مواجه شوند.
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات ادامه داد: در برخی کشورها در حوزه فضای مجازی هر سال یک قانون جدید تصویب می‌کنند، یا قانون مادر را به‌روزرسانی می‌کنند. ما هم برای استفاده حداکثری از این فضا، باید شفاف و ساماندهی کنیم. اما آیا طرح حمایت از حقوق کاربران فضای مجازی که به طرح صیانت موسوم شده، تضمین‌کننده است؟ ما به مجلس اعلام کردیم که این طرح جای بهبود و ارتقاء دارد. ما در تعامل با همه بازیگران حاکمیتی که در این حوزه حضور داشتند، پیشنهادی را تهیه و به مجلس ارائه کردیم تا بخشی از نگرانی‌های بخش خصوصی را برطرف کنیم. مجموع این طرح، به نفع بخش خصوصی و کسب‌وکارهاست و شفافیت در این طرح می‌تواند باعث رشد کسب‌وکارها شود.
تصمیم‌گیری برای فیلترینگ توئیتر و یوتیوب، جمعی است
زارع‌پور در مورد موضع وزارت ارتباطات برای رفع فیلتر پلتفرم‌هایی مانند توئیتر و یوتیوب، گفت: این یک تصمیم‌گیری جمعی است و وزارت ارتباطات در کمیته فیلترینگ از میان ۱۳ عضو، تنها یک رأی دارد و هر زمان که از ما بخواهند، نظر خودمان را در قالب این رأی اعلام می‌کنیم. اعتقاد من این است که هر پلتفرم خارجی که قواعد ما را بپذیرد، اجازه فعالیت در کشور را دارد و این شاه‌بیت نظر ما در مورد طرح حمایت از حقوق کاربران است.
وی ادامه داد: اگر پلتفرم‌های خارجی الزامات ما را بپذیرند، هیچ منعی نداریم که آنها در کشور فعالیت کنند. اما بحث حاکمیت فضای مجازی، نگرانی همه کشورها است و یکی از دغدغه‌های جدی است که دولت‌ها حتی به تازگی در اجلاس IGF لهستان آن را مطرح کرده‌اند، زیرا پلتفرم‌ها در صورت نبود قواعد و ضابطه، باعث خلع سلاح دولت‌ها می‌شوند و نمی‌توان حقوق مردم را از طریق آنها استیفا کرد.
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات درباره برنامه دولت سیزدهم برای مذاکره با پلتفرم‌های خارجی، بیان کرد: موضوع حکمرانی فضای مجازی و عدم ضابطه‌مند بودن پلتفرم‌های اجتماعی، یک مشکل جهانی است، به همین دلیل کارگروهی در سازمان ملل متحد تشکیل شده که با حضور کشورهای مختلف در حال تهیه پیش‌نویسی برای قاعده‌پذیر کردن پلتفرم‌های اجتماعی در دنیا هستند و یکی از اعضای فعال در این کارگروه، ایران است که این موضوع را پیگیری می‌کند. همه کشورها به این نتیجه رسیدند که بحث قاعده‌مند کردن فعالیت شبکه‌های اجتماعی و پلتفرم‌ها را به‌طور ویژه دنبال کنند. ما نیز این مسئله را به طور جدی دنبال خواهیم کرد و یکی از برنامه‌های اصلی‌مان تحقق این موضوع خواهد بود.
نظرات وزارت ارتباطات درباره طرح حمایت محرمانه نیست
زارع‌پور در پاسخ به اینکه چرا با وجود تأکید بر شفافیت، پیشنهاد وزارت ارتباطات برای طرح حمایت از حقوق کاربران با مهر محرمانه به مجلس ارائه شده است، گفت: ما جلسات متعددی را با حضور فعالان این حوزه برای طرح حمایت از حقوق کاربران فضای مجازی برگزار کردیم و چارچوب به‌روزشده‌ای را تهیه کردیم تا نگرانی این حوزه را برطرف کند اما معتقدیم قبل از اینکه این پیشنهادات در مرجع تخصصی بررسی شود، به قضاوت گذاشتن عمومی آن به ضرر طرح خواهد بود. ازاین‌رو قبل از بررسی این پیشنهادات در کمیسیون طرح، رسانه‌ای کردن آن را جایز ندانسته‌ایم.
وی افزود: هم‌اکنون با ارائه شدن این پیشنهادات در کمیسیون و مرکز پژوهش‌های مجلس، از رئیس کمیسیون می‌خواهم در صورت صلاحدید پیشنهاد وزارت ارتباطات را انتشار عمومی دهد. این پیشنهادات ماحصل بررسی وزارت ارتباطات و مرکز ملی فضای مجازی است و تنها نکته ما این بود که حاشیه بر متن غلبه پیدا نکند و اصل مسئله زیر سوال نرود. ما هیچ‌گونه محرمانگی روی این طرح نداشتیم و قصدمان این بود در صورتی که مجلس پیشنهادات ما را برای بررسی بپذیرد، آن را اعلام عمومی کنیم.
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات درباره ایجاد جو ناامیدی و نگرانی در اکوسیستم استارت‌آپی پس از مطرح شدن طرح صیانت، توضیح داد: قطعاً نگرانی در فعالان استارت‌آپی این حوزه وجود دارد اما تدابیر دولت سیزدهم این است که نگرانی‌ها را به امید تبدیل کند و اکنون بارقه‌های امید با ورود اولین کسب و کار دیجیتال به فرابورس ایجاد شده است. اینجانب روزانه موارد متعددی را پیگیری می‌کنم، البته معتقدم تنظیم‌گری در این بخش باید شکل بگیرد و فضا شفاف شود تا کسب‌وکارها بتوانند در حوزه اقتصاد دیجیتال کار کنند. ما منفعل عمل نکرده و در بحث قضایی مربوط به یکی از استارت‌آپ‌ها نیز پیگیری‌های متعددی داشته‌ایم.
سیاست کند شدن اینترنت بین‌الملل را دنبال نمی‌کنیم
زارع‌پور در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آیا این وزارتخانه به کاهش سرعت اینترنت بین‌الملل و کند شدن پلتفرم‌های خارجی اقدام کرده، گفت: ما سیاست کند شدن اینترنت بین‌الملل را دنبال نمی کنیم. اگر سرویس‌دهنده داخلی باکیفیت باشد، می‌تواند جای خود را میان کاربران باز کند و ما نیز از سرویس‌دهنده داخلی حمایت می‌کنیم، اما محدودیتی برای ترافیک خارجی ایجاد نمی‌کنیم. بلکه حتی با توسعه پروژه فیبر نوری به دنبال افزایش سرعت هستیم و راهبردمان این است که شبکه پرسرعت امن و با کیفیت راه‌اندازی کنیم.
وی در ادامه با بیان اینکه در حوزه توسعه اینترنت ثابت در سال‌های گذشته سیار عقب ماندیم، اظهار کرد: مشکل فعلی کیفیت اینترنت و عدم توسعه ارتباطات ثابت مربوط به چند ماه نیست، گزارش speedtest که از سایت‌های مرجع اندازه‌گیری سرعت اینترنت است، نشان می‌دهد که وضعیت ما در حوزه اینترنت همراه بین رتبه‌های ۷۴ تا ۷۰ بوده است اما این ارزیابی در حوزه اینترنت ثابت، رتبه ۱۴۲ ایران را در بین ۱۸۰ کشور نشان می‌دهد که رتبه خوبی نیست.
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات با بیان اینکه آثار عدم توسعه اینترنت ثابت تازه نمایان شده، افزود: در تمام کشورها دسترسی اینترنت ثابت به اینترنت همراه ارجحیت دارد و نسبت سرعت اینترنت ثابت به سیار خیلی بیشتر است، زیرا وقتی در شبکه همراه فشار زیاد باشد، شبکه نمی‌تواند پاسخگو باشد. جهت‌گیری کشورهای پیشرفته این است که دسترسی کاربران از طریق شبکه‌های ثابت فراهم شود و فشار برروی شبکه موبایل به دلیل محدودیت فرکانس وجود نداشته باشد، اما در کشور ما این موضوع کاملا برعکس است.
۲۰ ترابیت‌برثانیه به ظرفیت شبکه زیرساخت اضافه می‌شود
زارع‌پور خاطرنشان کرد: ظرفیت شبکه ارتباطی کشور چهار لایه دارد که شامل دسترسی از منزل تا مرکز مخابرات، شبکه داخل شهر، استانی و گیت‌وی بین‌المللی می‌شود. بخش زیادی از این لایه‌ها در اختیار اپراتورهای مختلف است و تنها شبکه زیرساخت در اختیار وزارت ارتباطات است که در این بخش مشکلی نداریم. در حال حاضر شبکه زیرساخت ظرفیت ۳۴ ترابیت‌برثانیه است و بنا داریم تا پایان سال آینده ۷۰ درصد ظرفیت فعلی، یعنی ۲۰ ترابیت دیگر به آن اضافه کنیم.
وی با بیان اینکه در بخش گیت‌وی بین‌الملل نیز مشکلی وجود ندارد، افزود: البته در ماه‌های گذشته با قطعی‌هایی در کابل‌های دریایی روبه‌رو بودیم و حدود هفت درصد ظرفیت ما از این طریق دچار آسیب شد. ما در هر لایه، نقاط چالشی را استخراج کردیم و از سوی دیگر ماموریت ویژه به رگولاتوری داده‌ایم که موضوع سرعت و کیفیت اینترنت را دنبال کند. رگولاتوری نیز هر هفته جلساتی با مدیران عامل اپراتورها داشته و در حال استخراج نقاط چالش‌برانگیز برای حل کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت مسائل مربوط به اینترنت است.
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات خاطرنشان کرد: امیدواریم با واگذاری فرکانس‌های ۲۳۰۰ و ۲۴۰۰ به اپراتورها و فعال شدن این ظرفیت فرکانسی شاهد افزایش سرعت و کیفیت اینترنت باشیم البته مشکلاتی اپراتورها برای نصب آنتن‌های BTS با شهرداری‌ها و موانعی برای تامین تجهیزات دارند که آنها را پیگیری می‌کنیم. در عین حال یکی از ماموریت‌هایی که به رگولاتوری داده‌ایم فراهم کردن زیرساخت‌ها برای استفاده از فناوری‌های جدید مانند ۵G است که در این زمینه باید قوانین و مقررات تهیه شود.
با توسعه فیبر نوری، مردم دیگر نیازی به اینترنت موبایل ندارند
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات با بیان اینکه یکی از زیرساخت‌های مورد نیاز برای استفاده از فناوری‌های جدید، فیبر نوری است، گفت: در بلندمدت موضوع توسعه شبکه دسترسی فیبر نوری را دنبال خواهیم کرد. با توسعه فیبرنوری در کشور، وضعیت بهبود پیدا خواهد کرد. اگر فیبر نوری تا نقاط مختلف راه‌اندازی شود، مردم دیگر نیازی به استفاده از اینترنت موبایل ندارند.
زارع‌پور با بیان اینکه وزارت ارتباطات پروژه فیبر نوری تا منازل را در دستور کار قرار داده است، گفت: بنا داریم ظرف ۳ سال و نیم باقی مانده، ۲۰ میلیون پورت پرسرعت را در همه جای کشور راه‌اندازی کنیم. این کار بسیار سخت و پیچیده است و همه باید پای کار بیایند تا این اتفاق رخ دهد. ما در این مدت جلسات متعددی برگزار کردیم تا نقشه راه توسعه فیبر نوری مشخص شود و در دهه فجر نیز نقشه راه توسعه شبکه پرسرعت کشور مبتنی بر فیبر نوری را رونمایی خواهیم کرد.
وی با تاکید بر اهمیت همکاری شهرداری و سایر دستگاه‌ها از جمله وزارت نیرو برای توسعه شبکه فیبر نوری گفت: برای از بین بردن موانع برای توسعه این شبکه در قانون بودجه سال بعد پیش‌بینی‌هایی را در نظر گرفته‌ایم و آن الزام همه دستگاه‌های اجرایی کشور در بخش عمومی برای به اشتراک گذاشتن فضاها، امکانات و خدماتشان برای توسعه این پروژه مهم است. با تحقق این پروژه، مشکلات سرعت اینترنت به‌طور کلی حل خواهد شد. ما باید بار را از روی دوش شبکه موبایل برداریم و این اتفاق در همه کشورهای پیشرفته دنیا رخ می‌دهد.
اگر تعرفه‌ها افزایش پیدا نکند، نمی‌توان انتظار توسعه داشت
وزیر ارتباطات در مورد لایحه‌ای که دولت گذشته برای بازپس‌گیری زیرساخت‌های مخابراتی به مجلس ارائه کرده بود، گفت: این موضوع یک بحث حقوقی است اما ما پیشنهادی برای جایگزینی لایحه داریم که بتوان از منابع همه دستگاه‌ها برای اشتراک‌گذاری، زیرساخت‌های ارتباطی از جمله کابل‌ها و شبکه سیم مسی استفاده کرد. پیشنهاد ما این است که با تعرفه سازمان مقررات این امکانات از سوی سایر دستگاه‌ها در اختیار بخش خصوصی قرار گیرد تا بخشی از مشکلات مربوط به نبود امکانات در این حوزه رفع شود. این لایحه همچنان در کمیسیون صنایع و کمیسیون فرعی ارتباطات در دست بررسی است.
زارع‌پور با بیان اینکه مخابرات ایران مشکلات زیادی دارد، افزود: چنانچه این مشکلات در ۱۰ سال اخیر حل شده بود، مخابرات می‌توانست نقش کلیدی در توسعه این بخش ایفا کند. البته بخشی از مشکلات مربوط به مخابرات است که باید تغییرات اساسی در آن اتفاق بیفتد و بخشی مربوط به کم‌کاری حاکمیت است. برای مثال باوجود تورم ۳۰ برابری در برخی خدمات در ۱۰ سال گذشته، تعرفه‌های مخابراتی تغییری نکرده است، در حالی که اگر تعرفه‌ها افزایش پیدا نکند، نمی‌توان انتظار توسعه داشت.
وی ادامه داد: ما در دولت به دنبال این هستیم که با تعامل مشکلات مخابرات را که یک سرمایه ملی محسوب می‌شود حل کنیم. مقدمات لازم برای اصلاح تعرفه‌ها فراهم شده است و کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات با هماهنگی ستاد تنظیم بازار باید این تعرفه‌ها را تعیین کند. البته برای توسعه ارتباطات کشور منتظر مخابرات نمی‌مانیم و راهکارهای دیگری را نیز خواهیم داشت.
زارع‌پور با بیان اینکه همین اتفاق در اپراتورهای همراه هم افتاده گفت: تقاضای این حوزه بیشتر شده، اما زیرساخت‌ها قدیمی است. در سال‌های گذشته سرمایه‌گذاری برای توسعه این شبکه اتفاق نیفتاده و بخشی از کندی‌ها با توجه به افزایش تقاضا به دلیل این عدم سرمایه‌گذاری مشاهده می‌شود. ما از رگولاتوری خواسته‌ایم کیفیت اپراتورها را به‌شکل رسمی به مردم گزارش کند و اگر کوتاهی صورت گرفته برای رفع موانع به مردم اعلام شود.
در هفته‌های اخیر حمله سایبری خاصی نداشتیم
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات درباره حملات سایبری به اپراتورهای ارتباطی کشور در هفته‌های اخیر، بیان کرد: حملات سایبری با درجه‌های مختلف در همه جای دنیا اتفاق می‌افتد و تامین امنیت زیرساخت‌های اطلاعاتی و ارتباطی بسیار جدی و مساله همه کشورهاست. مرکز پایش امنیت ما نیز به‌صورت هفتگی، گزارش حملات را رصد و به دستگا ها اعلام می‌کند. اما در دو هفته گذشته اتفاق خاصی در حوزه حملات سایبری در شبکه اپراتورهای کشور گزارش نشده است.
زارع‌پور با بیان اینکه تامین امنیت در زیرساخت هر شبکه به عهده خود دستگاه است، گفت: دستگاه‌ها باید به فکر توسعه امنیت و امن‌سازی زیرساخت‌های خود باشند و امنیت نباید قربانی توسعه سرویس باشد. هر دستگاه اجرایی و حاکمیتی باید برای هر سرویس خود پیوست امنیتی داشته باشد. ما نیز در دایره تقسیم کار ملی در کنار دستگاه‌ها خواهیم بود.
وی درباره انتقاد از عملکرد دولت قبلی در پاک‌سازی فضای مجازی توضیح داد: فضای مجازی دارای نقاط قوت و چالش است که باید برای آن تدبیر کرد، حتی کشورهای صاحب پلتفرم نیز نگران نوجوانان و کودکان در فضای مجازی هستند و برای آن تدبیر می‌کنند اما ما در این زمینه خوب عمل نکردیم. برای فرصت‌سازی در فضای مجازی نیازمند عزم ملی در کنار تعامل با پلتفرم‌های خارجی برای سالم‌سازی این ظرفیت هستیم و امیدواریم این اتفاق با مدیریت شورای عالی فضای مجازی محقق شود.
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات ادامه داد: همه دستگاه‌های حاکمیتی کشور باید پای کار بیایند تا فضای سالم و مفید را برای کودکان ایجاد کنیم. ما به عنوان وزارت ارتباطات ماموریت، اقدامات ایجابی داریم و بر این اساس تا پایان سال، اپراتور کودک را راه‌اندازی می‌کنیم. در این فضای عاری از هرگونه محتوای نامناسب این اختیار به والدین داده می‌شود که اگر تمایل دارند از اپراتور کودک خدمات بگیرند این خدمات شامل سیم‌کارت، محتوای مربوط به کودک و نوجوان و سخت‌افزارهای اختصاصی برای کودکان در این فضا است.
امکان ارائه خدمات دولت الکترونیک و خدمات پرداخت در پیام‌رسان‌های داخلی
زارع‌پور در مورد حمایت از پیام‌رسان‌های داخلی گفت: صبح امروز جلسه‌ای را با ارائه‌دهندگان خدمات پایه کاربردی داشتیم و مزیت‌سازی برای پلتفرم‌های داخلی در این جلسه مورد بررسی قرار گرفته است. ما در برنامه داریم که دسترسی به API را در اختیار اپراتورهای خدمات‌دهنده قرار دهیم تا این پلتفرم‌ها امکان ارائه خدمات در حوزه دولت الکترونیک و خدمات پرداخت را داشته باشند.
وی با بیان اینکه فناوری اطلاعات در همه لایه‌های زندگی بشر رسوخ پیدا کرده و طی دو سال اخیر با شیوع ویروس کرونا نقش بیشتری ایفا کرده است، گفت: متخصصان فناوری اطلاعات توانسته‌اند تهدید کرونا را تبدیل به فرصت کنند و باعث شدند خیلی از راه‌های نرفته سال‌های گذشته زودتر طی شود. در چنین شرایطی باید راهبرد مشخصی برای بهره‌گیری از فرصت‌ها داشته باشیم. نگاه دولت سیزدهم این است که فناوری اطلاعات یک فرصت است و ما باید از این فرصت برای ارتقا کارآمدی و کارایی دولت و حل مشکلات مردم و اثربخشی بیشتر اقدامات حداکثر استفاده را کنیم.
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات خاطرنشان کرد: حتماً فناوری اطلاعات به‌عنوان یک دستاورد فرصت‌ساز، روی دیگری هم دارد که باید برای آن نیز تدبیر کرد. برای مثال هفته گذشته مدیرعامل یکی از شبکه‌های اجتماعی بزرگ خارجی را به دلیل تبعات استفاده از این پلتفرم برای کودکان به کنگره آمریکا فراخواندند. اما معتقدم که فرصت‌های فضای مجازی و فناوری اطلاعات بیشتر از تهدیدات آن است و باید از این فرصت برای جبران برخی عقب‌ماندگی‌های تاریخی نهایت استفاده راه بکنیم.
شبکه ملی اطلاعات در کشورهای پیشرفته هم محقق شده است
زارع‌پور با بیان اینکه تحقق راهبرد استفاده حداکثری از فناوری اطلاعات نیازمند زیرساخت مناسب است، گفت: زیرساخت این راهبرد توسعه شبکه ملی اطلاعات است. یکی از برنامه‌های اساسی ما در وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات این است که تلاش کنیم شبکه ملی اطلاعات را به‌طور کامل محقق شود؛ اتفاقی که در تعداد زیادی از کشورهای پیشرفته افتاده و باعث شده آنها بهره‌گیری‌شان از این ابزار تمدن‌ساز بیشتر از دیگران باشد.
وی با بیان اینکه شبکه ملی اطلاعات دو بال اساسی دارد، گفت: بال اول شبکه ملی اطلاعات، یک شبکه پرسرعت در کشور است و باید ظرفیتی ایجاد کنیم تا شبکه پرسرعت در همه جای کشور قابل دسترس باشد. در این راستا پروژه فیبر نوری تا منازل در دستور کار قرار گرفته که این برنامه‌ریزی در حال انجام و نیازمند یک عزم ملی است. بال دوم راهبرد وزارت ارتباطات، توسعه خدمات فناورانه‌پایه است. پس از توسعه شبکه ارتباطی مبتنی بر فیبر نوری تلاش خواهیم کرد تا انواعی از سرویس‌های متنوع باکیفیت و پرسرعت را در اختیار مردم قرار دهیم.
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات با بیان اینکه سه دسته از خدمات شامل خدمات دولت الکترونیک، خدمات عمومی و خدمات پایه کاربردی را روی بستر شبکه ملی اطلاعات در اختیار مردم قرار خواهیم داد، گفت: دسته اول خدمات دولت الکترونیکی است. سال‌هاست در کشور بحث تحقق دولت الکترونیکی به‌عنوان یک پروژه بزرگ و ملی دنبال می‌شود اما متأسفانه پیشرفت مناسبی نداشته‌ایم. در خوش‌بینانه‌ترین حالت شاید این پروژه ۴۰ درصد پیشرفت داشته است آن‌هم در قالب جزایر متعدد. یعنی هر دستگاهی برای خود سامانه راه انداخته و حتی برخی از دستگاه‌ها چندین سامانه مجزا راه‌اندازی کرده‌اند و مردم را مجبور به احراز هویت در یک‌یک این سامانه‌ها می‌کنند.
زارع‌پور با اشاره به لزوم ایجاد پنجره واحد خدمات الکترونیکی در لایحه بودجه ۱۴۰۱، بیان کرد: تلاش خواهیم کرد تا پنجره واحد هر دستگاهی راه‌اندازی شود و این هم در لایحه پیشنهادی دولت موردتوجه قرار گرفته است. در تبصره ۷ لایحه بودجه آمده است که همه دستگاه‌ها مکلف هستند ظرف مدت مشخص، پنجره واحد خدمات الکترونیکی خود را راه‌اندازی کنند و حداقل ۳۰ درصد از خدمات خود را در سال اول از طریق این پنجره واحد ارائه دهند و در گام بعد همه این خدمات را در اختیار وزارت ارتباطات قرار دهند تا روی پنجره واحد ملی خدمات قرار گیرد.
تا پایان سال ۱۴۰۱، پنجره ملی خدمات الکترونیکی محقق می‌شود
وی ادامه داد: بدین‌ترتیب تا پایان امسال پایلوت پنجره واحد خدمات الکترونیک را راه‌اندازی می‌کنیم و تا پایان سال ۱۴۰۱ پنجره ملی خدمات الکترونیکی با مشارکت همه دستگاها محقق می‌شود. یعنی در پایان سال آینده زیرساختی خواهیم داشت که مردم با یک‌بار احراز هویت به حداقل ۳۰ درصد از خدمات دولتی به شکل یکپارچه دسترسی پیدا خواهند کرد. اگر بخواهیم عدالت و مردمی بودن دولت را به معنای واقعی کلمه محقق کنیم و شفافیت را افزایش دهیم و امضاهای طلایی و زمینه‌های فساد را از بین ببریم، حتماً باید به سمتی پیش برویم که همه خدمات دولت به شکل الکترونیکی و هوشمند در اختیار مردم قرار گیرد.
وزیر ارتباطات حوزه توسعه خدمات عمومی را یکی دیگر از برنامه‌های این وزارتخانه عنوان کرد و گفت: هم اکنون سکوهای ارائه دهنده خوبی داریم و در خیلی موارد حتی از کشورها پیشرفته جلوتر هستیم. درحالی که سکوی آمریکایی خدمات حمل و نقل کل بازار کشورهای مختلف را گرفته است، ما از این پلتفرم آمریکایی بی نیاز بوده و پلتفرم های حمل و نقل مان در حال سرویس‌دهی به کاربران داخلی هستند. در عین حال پلتفرم‌های مسیریابی و خرید و فروش داخلی نیز کشور را از سکوهای بیگانه بی‌نیاز کردند، اگر حمایت‌های ما هدفمند شوند می‌توانیم در حوزه‌هایی مانند اینترنت اشیا و هوش مصنوعی خدمات عمومی داخلی را در اختیار مردم قرار دهیم.
زارع‌پور خدمات توسعه پایه کاربردی را یکی دیگر از سرویس‌های مدنظر در شبکه ملی اطلاعات در این دوره عنوان کرد و افزود: بر اساس تکالیفی که شورای عالی فضای مجازی برای وزارت ارتباطات دیده، توسعه خدمات پایه کاربردی مانند موتور جست‌وجو و شبکه‌های اجتماعی بومی از برنامه‌های وزارت ارتباطات است. در این زمینه برنامه ویژه‌ای تدارک دیده‌ایم که مربوط به تکالیفمان در سند طرح کلان شبکه ملی اطلاعات مصوب شورای عالی فضایی است و با اجرای این تکالیف طعم شیرین استفاده از خدمات کاربردی را به مردم می‌چشانیم.
وی همچنین به سازوکار جدیدی که برای تحقق شبکه ملی اطلاعات در وزارت ارتباطات طراحی‌شده است، اشاره کرد و افزود: یک شورای راهبردی به ریاست شخص وزیر در وزارتخانه تشکیل شده که به‌صورت هفتگی با برگزاری جلسات تحقق شبکه ملی اطلاعات را پیگیری می‌کند و تاکنون نیز بیش از ۱۰۰ پروژه برای همین منظور تعریف شده است و امیدواریم در سقف زمانی مشخص شده تکالیف را محقق کنیم.
۸۰ درصد نسخه‌ها هم‌اکنون الکترونیکی شده‌اند
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در خصوص پروژه تامین نسخه‌های الکترونیکی و اظهارات وزارت بهداشت مبنی بر آماده نبودن زیرساخت‌های ارتباطی این پروژه گفت: وزارت ارتباطات مطابق با قانون بودجه سال گذشته ناظر بر این پروژه است و اینکه گفته می‌شود این زیرساخت‌ها آماده نیست را باید در اجرای پروژه نسخه‌های الکترونیکی دنبال کرد. شواهد نشان می‌دهد ۸۰ درصد نسخه‌ها هم اکنون الکترونیکی شده‌اند و این به معنای ناآماده بودن زیرساخت‌ها نیست. هفته گذشته جلسه‌ای با حضور وزیر بهداشت و معاونان دو وزارتخانه برگزار کرده و برای ۲۰ درصد باقی مانده تدابیری اندیشیده‌ایم که امیدواریم تا پایان سال ۱۵ درصد دیگر این پروژه نهایی شود و تنها پنج درصد این خدمات به سال آینده موکول خواهد شد.
زارع‌پور همچنین با بیان اینکه قرار است در دولت یک کارگروه جدید برای تحقق اقتصاد دیجیتال و هوشمندسازی ایجاد شود، اظهار کرد: این کارگروه با حضور چهار نفر از وزرا و دو نفر از معاونین رئیس‌جمهور، مأموریت برطرف کردن مشکلات پیش روی این حوزه را در دستور کار دارد تا بتوانیم تا پایان این دولت سهم اقتصاد دیجیتال را در تولید ناخالص ملی به ۱۰ درصد برسانیم و موانع کسب و کارها برای ورود به بازار سرمایه و بورس برداشته شود.
وی ادامه داد: در کنار آن مجلس با طرح حمایت از کاربران فضای مجازی به شکل ویژه‌ای برای قانون‌گذاری در این حوزه اقدام کرده است. در این طرح چارچوب پیشنهادی خودمان را در یک نظام تنظیم‌گری دارای چهار سطح معماری که شامل شورای عالی فضای مجازی، کمیسیون عالی تنظیم مقررات ذیل این شورا، دستگاه‌های اجرایی و نیز پلتفرم‌ها و سکوها که بخشی از حکمرانی فضای مجازی هستند، قرار داده‌ایم. ما معتقدیم حوزه اقتصاد دیجیتال می‌تواند مشکلات را حل کند و پلتفرم‌ها می‌توانند از حقوق خودشان و مردم دفاع کنند و در صورتی که این پیشنهاد مورد قبول واقع شود، با این مکانیزم عملاً یک ساختار چابک خواهیم داشت که با مدیریت شورای عالی شاهد نظام‌مند کردن فضای مجازی خواهیم شد و خروجی آن حفظ حقوق مردم و پلتفرم‌ها خواهد بود.
سرعت توسعه اینترنت روستایی چهار برابر می‌شود
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات با بیان اینکه هم اکنون ۷۵۰۰ روستا در کشور دسترسی به ارتباطات کامل ندارند، گفت: ۴۵۰۰ روستای کشور نیز هیچ نوع دسترسی ندارند و حتی از شبکه برق و جاده نیز برخوردار نیستند، به همین دلیل ارتباط آنها با این جانب از طریق پیامک باید صورت بگیرد. در بودجه پیشنهادی ۱۴۰۱ این موضوع مطرح شده که وزارت نیرو اولویت را برای برق‌رسانی به این روستاها بگذارد و دسترسی ویژه برای آنتن‌های BTS فراهم شود. مسیر سختی در پیش داریم و برنامه‌مان این است که چهار برابر گذشته با سرعت این توسعه را جلو ببریم.
زارع‌پور ادامه داد: برنامه این است که دسترسی روستاهای بالای ۲۰ خانوار تا پایان سال ۱۴۰۱به شبکه برقرار شود. در این زمینه ۳۰۰۰ سایت جدید می‌خواهیم و باید ۸۰۰۰ میلیارد تومان سرمایه‌گذاری شود. همچنین ارتقای ۳۰۰۰ سایت به ۴G را در برنامه داریم و هم‌اکنون تعامل با شش استان در این خصوص آغاز شده است. امیدواریم در صورت تأمین منابع تا پایان سال بعد این پروژه اجرایی شود و اگر روال به صورت معمولی طی شود، بخشی از آن به سال ۱۴۰۲ موکول خواهد شد.
وی در مورد برنامه‌های دولت برای حمایت از تولید گوشی داخلی گفت: نگاه ما در دولت سیزدهم رشد و توسعه این بخش و فعال‌سازی ظرفیت‌ها است. جوانان ما چیزی از جوانان چینی و کره‌ای کمتر ندارند و ما حتی می‌توانیم محصولاتمان را صادر کنیم. این انتقاد مطرح می‌شود که گوشی‌های ایرانی مونتاژ هست، در حالی که حتی کشور آمریکا نیز تولیدات خود در این حوزه را در کشورهای آسیای جنوب شرقی مونتاژ می‌کند. اصل موضوع، طراحی است و استفاده از ماژول‌های سایر کشورها طبیعی است. عزم و اراده ما این است که گوشی ایرانی قابل رقابت با نمونه مشابه خارجی را تولید کنیم؛ ما از این پروژه حمایت خواهیم کرد.
پنج برابر شدن بودجه فضایی برای سال ۱۴۰۱
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات با اشاره به پنج برابر شدن بودجه فضایی برای سال ۱۴۰۱، بیان کرد: ما قبول داریم که نمی‌توان به سرعت به این ریل شتابان بازگشت اما با توجه به رشد پنج برابری بودجه و تأکید دولت سیزدهم بر توسعه فناوری فضایی، پیش‌بینی‌مان این است که سال آینده با تثبیت لایه لئو، جمهوری اسلامی قطب منطقه در این حوزه شود و در صورتی که موانع برطرف شود، ماهواره‌های در نوبت، پرتاب می‌شوند. غیر از اقتدارآفرینی در بخش فضا، توسعه کاربردهای فضایی را دنبال می‌کنیم. در این راستا صنعت ساخت تجهیزات پیشرفته فضایی نیز توسط وزارت صمت دنبال می‌شود.
زارع‌پور در پاسخ به این سوال که مطابق اعلام رسانه‌های خارجی، ایران در حال آماده شدن برای پرتاب ماهواره به فضا است، گفت: اگر موانع برطرف شود، ماهواره‌ها در نوبت پرتاب قرار خواهند گرفت. ما معتقدیم که صنعت فضایی روی زمین، خاک‌بازی است و بخش زیادی از این صنعت وابسته به پرتاب ماهواره‌ها است. طبق برنامه‌های مد نظر تا پایان امسال خبرهای خوشی در حوزه فضا خواهید شنید.
وی با بیان اینکه ایران در سال ۱۳۸۹ به جمع کشورهای دانش پرتابگر و ساخت ماهواره رسید، گفت: متأسفانه در هشت سال گذشته توجه جدی به این موضوع نشد البته نمی‌گویم که اتفاقی در این حوزه رخ نداد اما با توجه به سرمایه‌گذاری ۲۵۰ میلیون دلاری در آن سال‌ها، شاهد هستیم که در سال‌های گذشته میزان سرمایه‌گذاری در این بخش به یک دهم رسیده است. این در حالی است که جوانان متخصص ما در این فضا مجاهدانه کار کرده و چراغ این صنعت را روشن نگه داشته‌اند.
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات افزود: ما باید به جمع شش کشوری که امکان ارسال ماهواره به مدار ژئو زمین را دارند، تبدیل شویم. هم‌اکنون ۱۰ کشور امکان پرتاب ماهواره با پرتابگر را دارند و کشور ما یکی از آنهاست اما توان ما بیشتر در لایه لئو است. براین اساس ما در برنامه داریم که به سرعت لایه لئو را تثبیت کنیم و حضور در لایه ژئو را شتاب دهیم. تشکیل شورای عالی فضایی بعد از ۱۰ سال با همین هدف صورت گرفته است. برنامه ۱۰ ساله راهبرد فناوری فضایی کشور تا پایان سال تصویب می‌شود و ما امیدواریم که به ریل شتابان توسعه صنعت فضایی برگردیم و پرتاب ماهواره، نقطه شروع این کار است.
حقوق سرزمینی ایران برای اینترنت ماهواره‌ای باید حفظ شود
زارع‌پور در مورد قانون‌گذاری برای اینترنت ماهواره‌ای در کشور و حضور شرکت‌های خارجی ارائه‌دهنده این خدمات در کشور گفت: تنظیم‌گری و مقررات‌گذاری یکی از موضوعات جدی در حوزه فناوری اطلاعات و خدمات آن است و بخش قابل توجهی از شفاف‌سازی این فضا به تنظیم‌گری برمی‌گردد. ما در حوزه رگولاتوری پلتفرم‌ها و سرویس، با خلاء مواجه هستیم و باید سازمان فناوری اطلاعات این موضوع را در دستور کار بگذارد.
وی خاطرنشان کرد: این فضا باید قاعده‌پذیر و شفاف شده تا امنیت کسب و کارها تامین شود. در این راستا حقوق مربوط به بخش فضایی نیز در مجامع بین‌المللی باید دنبال شود و ما آن را به شدت در دستور کار قرار داده‌ایم زیرا معتقدیم حفظ حقوق سرزمینی ایران در حوزه فضا بسیار مهم است و بحث مربوط به ارائه خدمات اینترنت ماهواره‌ای و فعالیت شرکت‌های ارائه‌دهنده این خدمات نیز مربوط به همین حقوق می‌شود.
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات درباره صادرات فناوری اطلاعات به سایر کشورها بیان کرد: ظرفیت خوبی در حوزه صادرات در این بخش وجود دارد. جوانان ما چند سر و گردن بالاتر از جوانان کشورهای دیگر هستند. باید این ویروس خودناباوری که ما مزیت نسبی نسبت به سایر کشورها نداریم را از بین ببریم و وقتی توانمندی جوانان ایرانی را در حوزه‌های سخت‌افزاری و همچنین پلتفرم‌های خدمات‌رسان و محتوایی می‌بینیم این مزیت کاملا مشهود است.
زارع‌پور ادامه داد: باید دیپلماسی اقتصاد دیجیتال را برای حضور پلتفرم‌های ایرانی در منطقه و کشورهای همسایه پیگیری کنیم و این رایزنی را آغاز کرده‌ایم. البته این هدف از برنامه‌های میان‌مدت ماست که باید پیگیری شود. در توسعه شبکه ملی اطلاعات از سرمایه‌گذاری خارجی نیز استقبال می‌کنیم و پیشنهاداتی در این زمینه مطرح شده که در صورت رفع موانع از سوی دستگاه دیپلماسی کشور امیدواریم جذب سرمایه‌گذاری خارجی در این پروژه اتفاق بیفتد.
