خرس پرنده 70 ساله خیال بازنشستگی ندارد! (+عکس)
طی جنگ سرد، فناوری هوانوردی نظامی از سوی غرب و شرق شاهد پیشرفت های جالب توجهی بود. هر دو طرف قصد داشتند تا برای جنگ احتمالی پیش رو آماده باشند و برتری را از آن خود کنند. اتحاد جماهیر شوروی به ارائه برخی طراحی های اندکی عجیب و غریب تمایل داشت، اما توپولوف 95 قطعا یکی از آنها نبود.
موبنا؛ محمدمهدی حیدرپور – تی‌یو-95 که در ناتو با نام مستعار “خرس” شناخته می شود، نمادین‌ترین هواپیمای جنگ سرد برای اتحاد جماهیر شوروی بود. این هواپیما نخستین پرواز خود را در سال 1952 انجام داد و از دیگر هواپیماهای مطرح که در آن دوران وارد خدمت شدند می توان به آورو ولکان انگلیسی و بوئینگ بی-52 آمریکایی اشاره کرد. تی‌یو-95 همانند بمب افکن بی-52 تا به امروز در حال خدمت بوده است. این هواپیما بروزرسانی های مختلفی را دریافت کرده است و حداقل تا دهه 2040 در نیروی هوایی روسیه خدمت خواهد کرد. تی‌یو-95 تنها بمب افکن استراتژیک در حال خدمت است که از پیشرانه های ملخی نیرو می گیرد.
در ادامه با 10 دلیل عمر خدمت قابل توجه این هواپیما بیشتر آشنا می شویم.
تی‌یو-95 با سامانه های بروزرسانی شده بسیار سازگار بوده است
به رغم سن بالای این بمب افکن، تی‌یو-95 در طول این سال ها بروزرسانی شده است تا همواره بهترین عملکرد خود را ارائه کند.
مدرن‌سازی ناوگان این هواپیما در حال حاضر نیز ادامه دارد و قرارداد بروزرسانی مدل تی‌یو-95ام‌اس به تی‌یو-95ام‌اس‌ام در آگوست 2021 امضا شد. همه این بروزرسانی های سامانه ای و تسلیحاتی موجب شده تا تی‌یو-95 همچنان به عنوان یک بمب افکن استراتژیک در ارتش روسیه ایفای نقش کند.
برد پرواز طولانی تی‌یو-95 را به یک هواپیمای شناسایی بسیار کارآمد تبدیل کرده است
تی‌یو-95 هواپیمایی با توانایی پرواز در مسافت های طولانی است. برد پروازی این هواپیما 15 هزار کیلومتر یا 9,300 مایل است.
این قابلیت که امکان ساعت ها پرواز را فراهم کرده و به طور بالقوه با سوخت گیری هوایی می تواند هرچه بیشتر افزایش یابد، به منظور خدمت در نقش یک هواپیمای شناسایی نیروی دریایی برای تی‌یو-95 حیاتی است.
هواپیمای مسافربری بسیار موفقی بر اساس تی‌یو-95 توسعه یافت
تی‌یو-95 چند منظوره بودن خود را با سازگاری برای تبدیل شدن به یک هواپیمای مسافربری نیز نشان داده است. توپولوف 116 که یک هواپیمای مسافربری وی‌آی‌پی بود و توپولوف 114 دو مدلی بودند که بر اساس تی‌یو-95 ساخته شدند.
به رغم سر و صدای زیاد، تی‌یو-114 یکی از قابل اعتمادترین و کارآمدترین هواپیماهای مسافربری با سابقه ایمنی بی عیب و نقص بود. این هواپیما در شرکت روسی آئروفلوت از سال 1961 و به مدت 16 سال خدمت کرد. حتی این مدل در شرکت هواپیمایی ژاپن ایرلاینز نیز بکار گرفته شد.
نسخه نیروی دریایی تی‌یو-95 می تواند اهداف را برای کشتی ها و زیردریایی ها مشخص کند
شاید یکی از قابل تشخیص‌ترین مدل های تی‌یو-95 مدل تی‌یو-95آرتی باشد. این مدل به عنوان هواپیمای شناسایی نیروی دریایی خدمت کرد.
تی‌یو-95آرتی قادر به شناسایی و نشانه گذاری اهداف برای کشتی های سطحی، زیردریایی ها و دیگر هواپیماهای شوروی از جمله بمب افکن ها بود. یک برآمدگی بزرگ زیر بدنه این مدل موجب می شد تا به راحتی از مدل های دیگر تشخیص داده شود. در پس این برآمدگی، یک آنتن رادار قرار داشت که برای یافتن کشتی های سطحی استفاده می شد.
این هواپیما می تواند حجم عظیمی از تسلیحات را حمل کند
تی‌یو-95 به عنوان یک بمب افکن استراتژیک توسعه یافت و بر همین اساس قادر به حمل بار قابل توجهی است. یک محفظه بمب بزرگ در مرکز هواپیما قرار گرفته و می تواند تا 33 هزار پوند بمب و موشک را حمل کند که شامل انواع کی‌اچ-20 و کی‌اچ-22 و همچنین امکان حمل موشک زیر بال ها می شود.
تعمیر و نگهداری پیشرانه های توربوپراب هواپیما آسان است
در شرایطی که فناوری توربوپراب در مقایسه با پیشرانه های جت امروز قدیمی و از رده خارج به نظر می رسد، اما دارای مزایای خاص خود است.
استفاده از پیشرانه های توربوپراب به کاهش هزینه های تی‌یو-95 کمک کرده و همچنان زمینه برای توسعه این پیشرانه های فراهم است، همانطور که امروزه پیشرانه هایی کم صداتر نسبت به نمونه های اولیه در این بمب افکن بکار گرفته شده اند. تعمیر و نگهداری پیشرانه های توربوپراب نیز آسان‌تر است که یکی دیگر از دلایل عمر بالای خدمت تی‌یو-95 را توضیح می دهد.
بال های رو به عقب نسبت به هواپیماهای ملخی دیگر به تی‌یو-95 برتری می دهد
یافتن هواپیمایی مجهز به پیشرانه ملخی با بال هایی که رو به عقب طراحی شده اند، کار آسانی نیست. این به دلیل آن است که دیگر هواپیماهای بزرگ مجهز به پیشرانه های توربوپراب، مانند سی-130 هرکولس، دارای بال های مستقیم هستند. اما بال های تی‌یو-95 با زاویه 35 درجه به سمت عقب متمایل هستند که دو امتیاز قابل توجه دارد.
نخست، اطمینان حاصل می شود که شاه تیر بال از قسمت جلو محفظه بمب در بدنه عبور می کند. دوم، این طراحی به تی‌یو-95 امکان پرواز با سرعت هایی بالاتر نسبت به هواپیماهای بال مستقیم را می دهد زیرا بال های رو به عقب آیرودینامیک را بهبود می بخشد.
تی‌یو-95 به عنوان مثالی از غرور و اعتبار شوروی عمل می کند
از زمان وارد شدن این هواپیما به خدمت، تی‌یو-95 همواره به عنوان نمادی از غرور و اعتبار شوروی عمل کرده است.
این هواپیما به طور منظم در “رژه های پیروزی” در مسکو دیده می شود و در نمایشگاه های هوایی روسیه حضور دارد. حتی خارج از کشور، روسیه گاهی اوقات این بمب افکن را برای خودنمایی راهی نمایشگاه های هوایی اروپایی می کند. تی‌یو-95 تقریبا به یک نماد ملی در روسیه تبدیل شده است.
بهترین خدمه اجازه پرواز با تی‌یو-95 را داشتند
نسخه های اولیه تی‌یو-95 فضای راحتی برای خدمه نداشتند که با توجه به ساعات طولانی پرواز در ماموریت ها، شرایط ایده آلی نبود.
برای حفظ آمادگی رزمی دو پرواز 10 ساعته در هفته با این هواپیماها انجام می شد. بر همین اساس، اتحاد جماهیر شوروی بهترین خدمه موجود را برای پرواز با تی‌یو-95 انتخاب می کرد تا مواردی مانند پرواز به قطب شمال برای شبیه سازی حمله به آمریکا را انجام دهند.
هیچ هواپیمای دیگری به اندازه کافی خوب نبوده است تا جایگزین تی‌یو-95 شود
چرا تی‌یو-95 مدتی طولانی در خدمت روس ها بوده است؟ به نظر می رسد هیچ هواپیمای دیگری به اندازه کافی خوب نبوده است تا جایگزین آن شود. در حال حاضر، شناسایی دریایی نقش اصلی تی‌یو-95 است و در این نقش نیز ایده‌آل عمل می کند. با قابلیت پرواز با سرعت های کمتر برای دنبال کردن اهداف و برد پروازی طولانی، این هواپیما می تواند ساعت ها در اطراف اهداف باقی بماند.
منبع: مجله تصویری سلاح
