حس دوباره جهان برای افراد معلول (+عکس و فیلم)

موبنا؛ محمدمهدی حیدرپور – به تازگی یک ایمپلنت عصبی امکان تبدیل افکار به متن را برای فردی فلج فراهم کرد، و اکنون بنابر مطالعه ای جدید که در نشریه Science منتشر شده است، یک دست رباتیک جدید که با کمک ایمپلنت کنترل می شود به معنای واقعی کلمه بازخورد لمسی را برای کاربر خود ممکن کرده است.

یک دست رباتیک با حس لامسه‌ کارایی را به طور قابل توجهی بهبود می بخشد

به طور معمول، زمانی که قصد داریم یک شی را با دست گرفته و بالا بیاوریم، از قدرت بینایی برای تعیین مکان آن استفاده می کنیم. پس از آن، حواس دیگر ما کنترل را در دست می گیرند. حس کمتر شناخته شده ای به نام حس عمقی به آگاهی وضعی ما کمک می کند تا ما را از این که چه قسمتی از بدن کجا قرار دارد، مطلع کند. سپس حس لامسه ما را از درجه استحکام شی که در دست گرفته ایم، آگاه می کند.

با این وجود، دست های رباتیک اولیه نیازمند استفاده از درک دیداری برای کل فرآیند تعامل با جهان بودند. فقط با بینایی، قضاوت در مورد قدرت پنجه یک مساله تخمینی بود. اگرچه این شرایط بهتر از فلج کامل است، اما روش متکی فقط به بینایی نیازمند توجه بسیار بیشتر کاربر نسبت به آنچه با لمس و حس عمقی انجام می دهیم، است.

خوشبختانه، دانشمندان درک ما از این که کدام مناطق مغز اطلاعات منتقله از سلول های عصبی حسی در دست های ما را پردازش می کنند، به میزان قابل توجهی توسعه داده اند. و مطالعه جدید شامل دو آرایه الکترود کاشته شده در بخشی از مغز می شود که برای پردازش اطلاعاتی که از پوست می آیند طراحی شده اند. زمانی که الکترودها فعال می شوند، مغز حس می کند چیزی در کف دست و انگشتان کاربر قرار دارد.

مطالعه اخیر با حضور شرکت کننده ای انجام شده است که از گردن به پایین فلج بوده و برای دو سال است از طریق ایمپلنت های مغزی که در منطقه کنترل حرکت مغز وی قرار گرفته اند، قادر به تعامل با دنیای اطراف خود بوده است. این مرد می تواند از دست رباتیک خود استفاده کند، اما قادر به حس اشیا نیست. در مطالعه اخیر، تیم پژوهشی در برخی آزمایش ها بازخورد لمسی را فعال و در آزمون های دیگر آن را غیرفعال کردند. آزمون ها به طور کلی شامل گرفتن اجسام با اشکال مختلف، حمل به مکانی دیگر و رها کردن آنها می شدند.

با آزمایش های بیشتر می توان بازوهای رباتیک با قابلیت لمس را در اختیار بیماران نیازمند قرار داد

آزمون های متعدد یک ارتباط را نشان دادند: داشتن حس لامسه عملکرد کاربر را به طرز چشمگیری بهبود می بخشید. مهم‌ترین مزیت مربوط به توانایی شرکت کننده در گرفتن شی می شد. به عنوان مثال، زمان بین لمس شی با دست رباتیک و بلند کردن آن از روی میز هنگامی که بازخورد لمسی فعال بود به میزان قابل توجهی کاهش می یافت. اما هنگامی که این سامانه غیرفعال بود، شرکت کننده زمان بیشتری را برای تنظیم موقعیت دست رباتیک صرف می کرد تا به طور موثر شی را پیش از آن که کار خود را ادامه دهد در اختیار بگیرد.

در شرایطی که نتایج این مطالعه جدید بسیار امیدوارکننده است، اما خود آن هنوز یک مورد مرحله اولیه شامل فقط یک شرکت کننده می شود که به معنای نیاز به انجام آزمایش های بیشتر برای بررسی عملکرد سامانه است.

ما به طور کلی نیازی به حفظ توجه خود برای لمس و گرفتن اشیا نداریم، اما بدون این حواس تعامل با دنیا بسیار کندتر خواهد بود. با آزمایش ها و توسعه بیشتر، فناوری های این چنینی ممکن است در نهایت به طور گسترده برای بیماران در سراسر جهان بکار گرفته شوند.

 منبع: عصرایران