از فروش «توئیت اختصاصی» تا NFT تازه وارد میدان ارزهای دیجیتال!
جک دورسی، بنیانگذار میلیاردر توئیتر، اعلام کرده نخستین توئیت خود را بهعنوان توکن غیرقابل معاوضه در پلتفرم “Valuables” به فروش می رساند.
این روزها خبر فروش اولین توئیت مالک توئیتر به چالشی تبدیل شده که درک آن مقداری دشوار به نظر می رسد. در خبری که با همین موضوع منتشر شد، آمده است: جک دورسی، بنیانگذار میلیاردر توئیتر، اعلام کرده نخستین توئیت خود را بهعنوان توکن غیرقابل معاوضه در پلتفرم “Valuables” به فروش می رساند.
جک دورسی علاقهاش را به بیت کوین و حوزه رمز ارزها به وضوح بیان کرده است و ظاهرا اکنون تلاش میکند اولین توئیت خود را بهعنوان NFT که معادل فارسی آن توکن غیرقابلمعاوضه (Non-FungibleToken) می شود، بفروشد.
ان اف تی نوعی توکن رمزنگاریشده است که روی بلاکچین اتریوم فعالیت میکند.
دورسی برای این تصمیم خود باید سراغ همان توئیت جنجالی خود که غلط املایی هم داشت، برود! احتمالا توئیت معروف «just setting up my twttr» را بهخاطر میآورید. این، اولین توئیت بنیانگذار و مدیرعامل توئیتر است که بطور اتفاقی و از روی بی دقتی در آن غلط املایی بهچشم میخورد و بارها در کانون توجه قرار گرفته است.
حدود 15 سال است که این توئیت جک دورسی بهعنوان آیتمی دیجیتالی و رایگان دردسترس همه قرار دارد؛ اما اکنون دورسی تصمیم گرفته آنرا بهعنوان NFT بفروشد. ظاهرا دورسی میخواهد این کار را ازطریق پلتفرمی با عنوان Valuables عملی کند.
همانطورکه انتظار میرفت، پیشنهاد برای خرید این توئیت به سرعت آغاز شده و ارزش بیشترین پیشنهاد به 80000 دلار میرسد.
اما یک سوال مهم و عمومی در رابطه با این ماجرا ایجاد شده؛ خرید اولین توئیت جک دورسی واقعا به چه مفهومی است؟ براساس توضیحات صفحه (FAQ) وبسایت Valuables، «آنچه میخرید، گواهی رسمی توئیت است. این گواهی منحصربهفرد است؛ زیرا خالقش آن توئیت را امضا و اعتبارش را تأیید کرده است.» بهبیانبهتر، شما عملا یک اتوگراف (Autograph) خریداری کرده اید.
سینا استوی مدیرعامل Bridge Oracle
و حضوری نو در دنیای رمز ارزها
اوراکل بریج (توکنBRG)، اولین سیستم اوراکل عمومی مبتنی بر شبکهTRON است که به منظور ایجاد امکان دسترسی به دادههای خارجی از طریق قراردادهای هوشمند برای کاربران عادی شکل گرفته است.
توکن این پروژه در 15 سپتامبر سال 2020 میلادی در مارکت بینالمللی عرضه گردید.
اساسا سیستمهای اوراکلی بلاکچین، این امکان را برای کاربران فراهم میآورند که دادههای دنیای واقعی را وارد قراردادهای هوشمند فعال بر بستر شبکه بلاکچین نمایند؛ اما باید به این نکته توجه داشت که ساخت سیستمهای اوراکلی نیازمند تخصص و هزینه بالایی است که معمولاً تنها در شرکتهای بزرگ قابل پیاده سازی و مجموعههای کوچک تر زمان و توان کافی پیاه سازی چنین سیستمهایی را در اختیار ندارند.
Bridge Oracle، نخستین اوراکل عمومی شبکه TRON محسوب میشود و به گونهای توسعه داده شده که امکان استفاده از فناوری اوراکل را برای افراد، سازمانها و مشاغل کوچک را نیز فراهم میآورد. از قابلیتهای اوراکل بریج میتوان به امکان استفاده از منابع داده دلخواه توسط متد URL، و همچنین منابع داده پیش فرض همچون Random و WolframAlpha اشاره کرد. وجود انواع مختلف روشهای اثبات صحت داده در اوراکل بریج میتوانند صحت دادههای تزریق شده به بلاکچین را تأیید کنند.
لازم به ذکر است که مشترکین این اوراکل میتوانند هزینه درخواستهای خود را توسط TRX و یا BRG پرداخت کنند، البته کاربرانی که از روش دوم استفاده میکنند، در زمان پرداخت هزینه درخواستهای خود، مشمول تخفیفهای ویژه نیز خواهند شد. یعنی در صورتی که مشترکین هزینه درخواستهای خود به اوراکل بریج را با توکن بریج پرداخت نمایند، در پرداختهای خود مشمول تخفیف خواهند شد.
سینا استوی، مدیرعامل Bridge Oracle در مصاحبه ای در خصوص این پروژه گفت:
“ما تمام تلاش خود را میکنیم تا بتوانیم یک راه حل اوراکلی همه جانبه، جهت برقراری ارتباط دنیای واقعی با بلاکچین ارائه دهیم. پروژه اوراکل بریج، تزریق و یا انتقال دادههای حقیقی به قراردادهای هوشمند را ممکن میسازد. در کنار این هدف، بریج سعی دارد با ایجاد یک پلتفرم انتقال توکن بین زنجیرهای، امکان فعالیت و عرضه خدمات هر نوع پروتکلی را در بلاکچینهایی غیر از بلاکچین مبدا را نیز فراهم نماید، و البته این تنها شروع ماجراست! Bridge Oracle تنها به یک سیستم ساده اوراکل عمومی محدود نخواهد بود. ما به پروژهای فراتر از اینها فکر میکنیم و مطمئن هستیم که سیستم Bridge Oracle، یکی از برترین سیستمهای اوراکلی سال جاری میلادی در عرصه بینالملل خواهد بود.”
NFT چیست؟
توکنهای غیرقابل معاوضه یا NFT ها موارد استفادهی متعددی دارند؛ مثل گیمینگ، هنر و حتی کشت سود؛ اما NFT واقعا چیست؟
NFT یا توکن غیرقابل معاوضه (Non-Fungible Token) نوع خاصی از توکن های دیجیتال است که با استفاده از سیستمی شبیه به بلاک چین، دارایی دیجیتالی ایجاد میکند که قابل تکثیر نیست.
توکنهای غیر مثلی با رمز ارزهای شناختهشدهی قابل تعویض مانند بیت کوین(BTC)، اتر (ETH) یا مونرو (XMR) تفاوتهای زیادی دارند. برای مثال شما میتوانید بیت کوینی را در مقابل بیت کوین دیگری معاوضه کنید.
اگرچه استفاده از NFT ها در صنایع مختلف وجود دارد، اما بیشتر در حوزه گیمینگ و کلکسیون دیجیتال استفاده می شود و اغلب با استاندارد ERC-721 و روی بستر اتریوم ساخته میشود.
هرچند که در سال ۲۰۲۱ استفاده از توکنهای غیر قابل معاوضه روی سایر بلاکچینها مانند پروتکل BEP-721 بایننس اسمارت چین نیز شروع به توسعه کرده است.
قابل معاوضه بودن یا مثلی بودن یعنی چه؟
منظور از قابل معاوضه بودن یک چیز، این هست که شما میتوانید آنرا بدون افت قیمت، با چیز دیگری تعویض کنید.
برای مثال اگه شما یک اسکناس ده هزار تومانی به کسی قرض بدهید، لازم نیست آن شخص دقیقا همان اسکناس را به شما پس دهد. میتواند یک اسکناس ده هزار تومانی دیگر به شما دهد و شما ارزش داراییتان ثابت میماند.
توکنهای قابل معاوضه هم دقیقا همینطور هستند. به عنوان مثال در حوزه رمز ارزها، ارزش یک بیت کوین با یک بیت کوین دیگر در هر جای دنیا برابر است و شما میتونید آن را با هر بیت کوین دیگری تعویض کنید.
توکنهای غیر قابل معاوضه
اما قضیه در مورد توکنهای غیر قابل معاوضه (Non-fungible token) کاملا متفاوت است. به عنوان مثال قیمت یک توکن NFT با هر توکن مشابه آن متفاوت است و ویژگیهای فردی یکتا بودن آنها را تعیین میکند.
یک مثال خیلی ساده وجود دارد؛ فرض کنید شما یک بلیط سفر به اسپانیا دارید و من هم یک بلیط سفر به ترکیه. هر دوی ما بلیط هواپیما داریم اما کاملا مشخص است که این دو غیر قابل تعویض هستند.
پس توکن های غیر قابل معاوضه، دارایی های دیجیتالی هستند که میتوانند حاوی اطلاعاتی باشند و کاربردها و ارزشهای گوناگون دارند.
ویژگی های NFT:
توکنهای غیرقابل معاوضه، ویژگیها و مزایایی دارند که آنها را از دیگر توکنها متمایز میکند:
منحصر به فرد بودن:
همینطور که از اسم این توکنها پیداست، این توکنها ویژگیهای منحصربهفرد دارند. برای مثال یک خانه 100متری در انتهای یک کوچه، با یک خانه هزار متری در یک خیابان اصلی کاملا متفاوت است. اگر برای هر کدام از این خانهها توکنی بسازیم، طبیعتا این توکنها غیرقابل معاوضه هستند چون منحصر به فرد هستند.
تقسیم نشدنی:
با وجود اینکه این یک قانون نیست، اما شما نمیتوانید یک توکن NFT را به بخشهای کوچک تقسیم کنید و به عنوان مثال نیمی از آن را بخرید. شما یا یک ماشین را میخرید یا نمیخرید.
کمیاب:
ارزش این توکنها دقیقا به دلیل همین ویژگی آنهاست. یعنی کمیاب بودن. توسعهدهندگان NFTها میتوانند تعداد نامحدودی از این توکنها را ارائه دهند، اما با محدود کردن تعداد آنها، ارزش آنها را افزایش میدهند. به طوریکه از برخی از NFTها فقط یک عدد ساخته شده است.
دارای اصالت:
همانطور که گفته شد، توکنهای غیر قابل معاوضه، بر بستر بلاکچین هستند. بنابراین به سادگی میتوان به اصالت آنها پی برد؛ چون هیچ چیز جعلی را نمیتوان در بستر بلاک چین قرار داد.
قابل انتقال:
توکنهای غیر مثلی یا غیر قابل معاوضه، به سادگی در کیف پولهای دیجیتالی قابل انتقال در صرافیها میباشند. حتی شما میتوانید در یک آیتم بازی، داراییهای خودتان را بفروشید یا از دیگر کاربران خرید کنید.
کاربرد NFT ها
هنر دیجیتال
یک هنرمند میتواند اثر هنریاش را در بستر بلاک چین به نام خود ثبت کند و با حذف شدن واسطهها آن را بهراحتی بفروشد و سود بیشتری کسب کند.
کلکسیونیها
یکی از کاربردهای توکنهای غیر مثلی برای کلکسیونیهاست. به عنوان مثال یک تمبر قدیمی که فقط یک عدد از آن باقی مانده، برای فردی که کلکسیونر هست بسیار با ارزش است و میتواند آن را بهصورت NFT در بیاورد و روز به روز شاهد افزایش ارزش آن باشد.
داراییهای مجازی
با استفاده از NFT ها، افراد میتوانند داراییهای خاص و منحصر به فرد خود را مثل خانه، ماشین و … را داشته باشد.
کریپتوکیتیز (CryptoKitties)
کریپتوکیتیز اولین پروژه NFT بود که در سال ۲۰۱۷ روی بلاک چین اتریوم راهاندازی شد. در این بازی کاربران گربههای مجازی را جمعآوری و معامله میکنند. گربهها که هر کدام دارای ویژگیهای ظاهری خاصی هستند، میتوانند زاد و ولد کنند و گربههای جدیدی بسازند. اگر گربههایی از نژاد برتر داشته باشید یا شانس شما خوب باشد، طبق علم ژنتیک میتوانید صاحب یک گربه کمیاب و به شدت ارزشمند شوید.
شاید خیلی مسخره به نظر برسد، اما فقط یک گربه به نام «Koshkat» در این بازی که فقط یک عدد از آن وجود دارد و تصویرش را در پایین مشاهده میکنید، با قیمت ۵۰۰ اتر (معادل بیش از ۲۰۰ هزار دلار) برای فروش گذاشته شده است.
دیسنترالند (Decentraland)
در یک جهان مجازی زندگی کنید و داراییهای مجازی به دست بیاورید، داراییهایی که واقعاً متعلق به خودتان است و میتوانید آنها را با پول واقعی معامله کنید؛ این خلاصهای از پروژه دسنترالند بود.
هنر دیجیتال
هنر دیجیتال (نقاشیها و آثار هنری خلقشده با فناوریها و ابزارهای دیجیتال) یکی دیگر از حوزههایی است که از مزایای NFTها بهرهمند خواهد شد.
چیزی که یک نقاشی فیزیکی را ارزشمند میکند، توانایی در اثبات مالکیت آن است و این که یک کلکسوینر میتواند آن در گوشهای از خانهاش برای نمایش نصب کند. در دنیای دیجیتال اثبات مالکیت یک اثر همیشه دشوار بوده است، اما اکنون میتوان به پایان سرقت آثار هنری روی اینترنت امیدوار بود.
بازیهای کارتی
حالا پای بازیهای کارتی به دنیای دیجیتال باز شده است. با کمک استانداردهای NFT امروزه در بازیهای کارتی مبتنی بر بلاک چین، هر کارت یک توکن غیرمثلی است که روی کیف پولهای دیجیتال ذخیره میشود و میتوان در صرافیها آن را با پول واقعی مبادله کرد.
دامنههای اینترنتی
یکی دیگر از کلاسهای دارایی بزرگ در حوزه توکنهای غیرمثلی، دامنهها هستند. این دامنهها مشابه با دامنههای «.com» عمل میکنند، اما با فناوریهای غیرمتمرکز تعامل دارند. شرکت Ethereum Name Service یا به اختصار ENS، دامنههای .ETH را بهصورت توکن ارائه میدهد و به همین دلیل انتقال این دامنهها به فرد دیگر بسیار آسان خواهد بود.
طبق اعلام وبسایت رسمی این شرکت، تاکنون بیش از ۱۹۴,۰۰۰,۰۰۰ دامنه غیرمتمرکز ثبت شده است.
پس یک NFT چیست؟
یک توکن دیجیتال است (مانند بیتکوین)، به استثنای اینکه تنها یکی از آن وجود دارد. مثل هانس واگنر. هر یک از این توکنها میتواند به چیزی اشاره داشته باشد (یک ویدیو از یک ضربه بیسبال، یک نقاشی رنگ روغن، حتی این مطلب) اما با خود آن چیز متفاوت است. به صورت ساده یک توکن اختصاصی برای فردی که آن را ساخته است. (NBA در حال حاضر بیشتر از ۲۰۰ میلیون دلار از ویدیو کلیپهای NFT را به فروش رسانده است).
ظاهرا برای ماجراجویی در دنیای دیجیتال و همچنین حوزه رمز ارزها محدودیتی وجود ندارد و هر روز اخبار متعجب کنندهای از آن منتشر میشود. برای مثال بزرگترین خانه حراج دنیا در انگلستان، کریستیز، اقدام به فروش اولین توکن غیر قابل معاوضه خود در یک حراج زود هنگام نموده است. این حراج بی سابقه با عنوان “بزرگ ترین حراج آثار هنری” در تاریخچه بیت کوین نامگذاری شده است.
مورخ هنرمند “رابرت آلیس” یک اثر هنری با نام “Portrait of a Mind” خلق کرده که 50 متر طول داشته و به صورت 40 قسمتی مشاهده می گردد. این اثر جذاب بر مبنای سبک مفهوم گرایی که در قرن بیستم رایج بوده و بر اساس تصوری از چگونگی خلق بیت کوین طراحی شده است که شامل 12.3 میلیون نقاط کد گذاری شده می باشد.
جالب اینجاست که این پروژه از 40 بخش تشکیل شده که هر بخش توسط یک نفر کد گذاری شده و هیچ یک از آنها کدهای دیگری را نداشته و در واقع هیچ کدام کل کدها را در اختیار ندارد. آلیس در این خصوص توضیح داد:
” در هر کار یک الگوریتم مشاهده می شود که به صورت یک سری از کدهای 6 تایی مزین به طلا تنظیم شده است. 40 مجموعه در 40 نقاشی طراحی شده که هر کدام بخشی از تاریخچه مهم بیت کوین را به تصویر کشیده است.”
کریستیز بلوک 21 را به عنوان بخشی از این اثر عظیم در 7 اکتبر (16 مهر ماه) در نمایشگاه آثار هنری در نیویورک به نمایش خواهد گذاشت. این قطعه شامل یک توکن قابل معاوضه و منحصر بفرد است که به قیمت تخمیی 18000-12 دلار به مزایده گذاشته خواهد شد. او امیدوار است که بتواند هنرمندان معاصر دیگری را نیز به فضای ارز دیجیتال NFT مشتاق نماید. زیرا این امر می تواند به هنرمندان کنترل بیشتری بر روی هنر در دراز مدت اعطا نماید.
هفته گذشته کوین تلگراف گزارش داد که نمایشگاه حراجی این اثر هنری دیجیتال که بر اساس پرایس اکشن بیت کوین طراحی شده به مبلغی بیش از 100.000 دلار فروخته می شود. در اثر هنری بر مبنای NFT نیز مانند “Portrait of a Mind” گردآورندگان این مجموعه حق مالکیت خود را توکنیزه خواهند نمود.
این مقاله حاوی توصیه یا پیشنهاد اقتصادی موبنا نیست. خطر از دست دادن سرمایه در هر سرمایهگذاری وجود دارد و سرمایهگذار باید پس از مطالعه و تحقیق، تصمیم نهایی را خود اتخاذ کند و مسئولیت تبعات آن را بر عهده بگیرد.