التهاب قلب؛ از دلایل تا پیشگیری

موبنا؛ محمدمهدی حیدرپور – سه نوع التهاب قلب وجود دارد. یک نوع بر لایه داخلی قلب تاثیر می گذارد، دیگری عضله قلب را درگیر می کند و مورد آخر کیسه خارجی که قلب را احاطه کرده است، تحت تاثیر قرار می دهد.

به گزارش “مدیکال نیوز تودی“، دلایل با توجه به نوع التهاب قلب متفاوت هستند. آنها شامل عفونت ها، برخی داروها و شرایط پزشکی می شوند.

انواع مختلف التهاب قلب دارای برخی علائم مشترک مانند سینه درد و تنگی نفس هستند. با این وجود، هر نوع دارای علائم مختص به خود نیز است که در انواع دیگر دیده نمی شود.

پزشکان التهاب قلب را با داروها و اقدامات پزشکی مانند عمل جراحی درمان می کنند. در صورت عدم درمان، این شرایط می تواند به بروز عوارض جدی منجر شود.

التهاب قلب چیست؟

پزشکان التهاب قلب را بر اساس بخش تحت تاثیر قرار گرفته این اندام طبقه بندی می کنند. در ادامه با این سه نوع بیشتر آشنا می شویم.

اندوکاردیت

اندوکاردیت زمانی رخ می دهد که لایه داخلی دریچه ها و حفره های قلب ملتهب شوند. اگرچه شرایطی نادر است، اما می تواند زندگی فرد را تهدید کند.

در این شرایط، انبوهی از سلول های خون و قارچ ها یا باکتری ها در لایه داخلی انباشته می شوند. افزون بر این، بخش هایی از این توده ممکن است جدا شده و به دیگر بخش های بدن راه یابند و انسداد در جریان خون را موجب شود. انباشت در لایه داخلی قلب می تواند موجب مشکلات دریچه قلب، مانند نشت از آن شود.

میوکاردیت

میوکاردیت شامل التهاب و تغییرات دیگر در سلول های عضله قلب می شود. این شرایط می تواند بر بخش های کوچک یا بزرگ قلب تاثیر بگذارد و توانایی این اندام برای پمپاژ خون را کاهش دهد. بروز این شرایط می تواند به نارسایی قلبی منجر شود.

پریکاردیت

پریکاردیت زمانی رخ می دهد که التهاب در کیسه ای دربرگیرنده قلب رخ می دهد.

این کیسه غشایی قلب را در محل خود در قفسه سینه نگه داشته و از آن در برابر عفونت محافظت می کند. پریکاردیت می تواند عملکرد و ریتم قلب را مختل کند.

دلایل

دلایل التهاب قلب شامل عفونت ها، بیماری های خودایمنی، داروها و عوامل محیطی می شوند.

عفونت ها

در ادامه با انواع عفونت هایی که ممکن است موجب التهاب قلب شوند بیشتر آشنا می شویم:

عفونت های ویروسی: اینها شایع‌ترین دلیل پریکاردیت و میوکاردیت هستند. آنها می توانند موجب یک واکنش حاد شوند که موردی ناگهانی و شدید است. این عفونت ها می توانند موجب واکنش مزمن یا مداوم نیز شوند.

عفونت های باکتریایی: عفونت های باکتریایی شایع‌ترین دلیل اندوکاردیت هستند. این موارد زمانی که سلول های خون و باکتری ها به صورت توده درآمده و روی دریچه های قلب انباشته می شوند، شکل می گیرد.

عفونت های قارچی: اینها می توانند موجب اندوکاردیت شوند و همچنین از دلایل نادر پریکادریت و میوکاردیت هستند. آنها بیشتر در افراد مبتلا به بیماری هایی که سیستم ایمنی را سرکوب می کنند، مانند اچ‌آی‌وی رخ می دهند.

یک عفونت انگلی که به بیماری شاگاس منجر می شود: این شرایطی جدی در آمریکای لاتین است که به عنوان یکی از عوارض خود می تواند به میوکاردیت منجر شود. بیماری شاگاس می تواند چنان تاثیری شدیدی بر قلب داشته باشد که به استفاده از یک ضربان‌ساز نیاز باشد.

بیماری های خودایمنی

بیماری های خودایمنی مانند لوپوس و آرتریت روماتوئید ممکن است موجب پریکاردیت یا میوکاردیت شوند. همچنین، آنها می توانند موجب تغییراتی در دریچه های قلب شوند که به اندوکاردیت منجر شود.

داروها

داروهای مختلف موجب عوارض جانبی می شوند که می تواند بروز پریکاردیت، میوکاردیت، یا هر دو را به همراه داشته باشد. از آن جمله می توان به آنتی بیوتیک ها، مانند پنی‌سیلین، و داروهای تشنج، مانند فنی‌توئین اشاره کرد.

در موارد نادر، واکسن ها ممکن است موجب واکنش هایی آلرژیک شوند که به میوکاردیت منجر می شود.

تعدیل کننده های سیستم ایمنی مانند آنهایی که افراد مبتلا به سرطان یا آرتریت روماتوئید مصرف می کنند، در موارد نادر می توانند به میوکاردیت منجر شوند.

عوامل محیطی

پرتوافشانی و قرار گرفتن در معرض فلزات سنگین، مانند سرب ممکن است موجب میوکاردیت شود.

علائم

در ادامه علائم هر یک از انواع التهاب قلب ارائه شده است.

اندوکاردیت

از علائم این شرایط می توان به موارد زیر اشاره کرد:

– تب و لرز

– سرفه

– سینه درد

– خون در ادرار

– شکم درد

– تنگی نفس

– بی اشتهایی

– تعریق شبانه

میوکاردیت

به گفته بنیاد میوکاردیت، بسیاری از افراد مبتلا به میوکاردیت هیچ علائمی ندارند و گاهی اوقات علائم به دلایل دیگر اشاره دارند.

از علائم شایع این شرایط می توان به موارد زیر اشاره کرد:

– سبکی سر

– خستگی

– تورم در دست و پا

– سینه درد یا احساس فشار در سینه

– تنگی نفس

– تپش قلب

– از دست دادن ناگهانی هوشیاری

پریکاردیت

به گفته انجمن قلب آمریکا، علائم شایع پریکاردیت حاد شامل تب و سینه درد ناگهانی می شوند. از علائم دیگر می توان به موارد زیر اشاره کرد:

– سرفه

– ضعف

– دشواری در تنفس

– تپش قلب

پریکاردیت مزمن اغلب موجب موارد زیر می شود:

– سرفه

– تنگی نفس

– خستگی

افراد ممکن است تشدید درد هنگام تنفس عمیق یا خم شدن به سمت جلو را تجربه کنند.

تشخیص

نشانه ها و علائم التهاب قلب از فردی به فرد دیگر می تواند بسیار متفاوت باشند. بر همین اساس است که تشخیص این شرایط می تواند دشوار باشد. موسسه ملی قلب، ریه و خون آمریکا ابزارهای زیر را برای تشخیص فهرست کرده است:

سابقه پزشکی: این می تواند نشان دهد که فرد دارای عوامل خطر برای التهاب قلب است یا خیر. همچنین، سابقه پزشکی نشان می دهد که آیا فرد اخیرا به بیماری مبتلا بوده است که دلیل بروز علائم باشد.

معاینه جسمی: این شامل گوش دادن به قلب و بررسی تورم در پاها می شود.

رویه ها: الکتروکاردیوگرام که فعالیت الکتریکی قلب را نشان می دهد و همچنین اکوکاردیوگرام که تصویری از اندازه، شکل، و توانایی عملکرد قلب را ارائه می کند از آن جمله اند.

آزمایش خون: این ممکن است شامل آزمایش هایی شود که نوع ویروس، باکتری یا قارچ مسبب التهاب را مشخص می کند.

آزمایش های دیگر: از طریق آنها احتمال وجود شرایطی دیگر که ممکن است موجب علائم شده باشد بررسی می شود. آزمایش برای نشانگرهای خونی بیماری خودایمنی یک نمونه در این زمینه است.

درمان

موارد خفیف پریکاردیت و میوکاردیت ممکن است بی نیاز از درمان بهبود یابند. در ادامه داروها و روش هایی که پزشکان برای درمان موارد دیگر استفاده می کنند، ارائه شده است.

داروها

داروهای زیر برای اندوکاردیت استفاده می شوند:

آنتی بیوتیک ها: اینها عفونت های باکتریایی را درمان می کنند.

داروهای ضد قارچ: اینها برای درمان عفونت های قارچی استفاده می شوند.

رقیق کننده های خون: اینها برای برخی انواع اندوکاردیت استفاده می شوند.

داروهای زیر برای میوکاردیت استفاده می شوند:

داروهای نارسایی قلبی: این داروها که شامل مسدودکننده های بتا می شوند، موجب فشار کار قلب را کاهش می دهند. پزشکان این داروها را زمانی که نارسایی قلبی شرایطی پیچیده به خود می گیرد، تجویز می کنند.

کورتیکواستروئیدها: این داروهای سریع اثر موجب کاهش فعالیت سیستم ایمنی بدن می شوند. پزشکان ممکن است این داروها را زمانی که یک بیماری خودایمنی مانند لوپوس موجب میوکاردیت شده باشد، تجویز کنند.

ایمونوگلوبولین درون وریدی: این گزینه به کنترل واکنش التهابی و ایمنی بدن کمک می کند.

داروهای زیر برای پریکاردیت استفاده می شوند:

عوامل ضد التهاب: این داروها می توانند التهاب ناشی از پریکاردیت را کاهش دهند. به عنوان نمونه می توان به آسپرین و داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی، مانند ایبوپروفن اشاره کرد.

کورتیکواستروئیدها: زمانی که فرد نمی تواند داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی مصرف کند یا واکنشی به آنها نشان نمی دهد، پزشکان از این داروها به عنوان یک جایگزین استفاده می کنند.

ایمونوگلوبولین درون وریدی: اگر فرد به یک بیماری خودایمنی مانند لوپوس مبتلا باشد، این مورد به عنوان یک گزینه مد نظر قرار می گیرد.

روش ها

پزشکان ممکن است این روش های درمانی را مد نظر قرار دهند:

پریکاردیوسنتز: با این تکنیک، پزشک مایع اضافه را از پریکارد خارج می کند.

عمل جراحی: این گزینه برای رسیدگی به آسیب ناشی از اندوکاردیت استفاده می شود. عمل های جراحی ممکن است شامل خارج کردن بافت آلوده یا بازسازی بافت قلب باشند.

بازسازی دریچه قلب: همانگونه که از نام آن مشخص است، جراح دریچه معیوب را ترمیم می کند.

جایگزینی دریچه قلب: این عمل جراحی باز شامل جایگزینی دریچه معیوب با یک دریچه جدید می شود که به طور معمول از مواد مصنوعی یا بافت حیوانی شکل گرفته است.

پیشگیری

برای پیشگیری از اندوکاردیت می توانید موارد زیر را مد نظر قرار دهید:

حفظ سلامت دندان: این شامل مسواک زدن روزانه و استفاده منظم از نخ دندان همراه با مراجعه منظم به دندانپزشک می شود. یک عفونت باکتریایی در لثه ها و دندان ها می تواند وارد جریان خون شده و به قلب راه یابد و در این بخش موجب اندوکاردیت شود.

پرهیز از مواد مخدر درون وریدی: افرادی که مواد مخدر را به خود تزریق می کنند با احتمال بیشتر مواجهه با عفونت ها مواجه هستند. عفونت می تواند وارد جریان خون شده و به قلب راه یابد.

مصرف آنتی بیوتیک ها پیش از اقدامات پزشکی خاص: اگر فردی با خطر اندوکاردیت مواجه باشد، پزشک ممکن است اقداماتی را در راستای کاهش احتمال عفونت به وی توصیه کند.

تمیز نگه داشتن پوست: این شامل استحمام منظم و همچنین شستشو و پاکسازی فوری زخم ها برای پیشگیری از بروز عفونت می شود.

کنترل سطوح قند خون در صورت ابتلا به دیابت: سطوح بالای قند خون می تواند خطر ابتلا به عفونت را افزایش دهد.

پیشگیری از میوکاردیت و پریکاردیت اگر غیر ممکن نباشد، اغلب دشوار است. با این وجود، اقدامات زیر می توانند خطر میوکاردیت را کاهش دهند:

– پرهیز از استفاده از کوکائین و آمفتامین

– کنترل عوامل خطر برای اچ‌آی‌وی، مانند پرهیز از رابطه جنسی بدون استفاده از کاندوم یا روش های مانع دیگر

 منبع: عصرایران