کرونا ؛ از علائم تا پیشگیری و خواندنی هایی درباره آن

مجله آنلاین موبنا؛ محمدمهدی حیدرپور – نوعی جدیدی از کرونا ویروس (Coronavirus) در چین شناسایی و شایع شده و اکنون به چند کشور دیگر جهان نیز سرایت کرده است.

با توجه به روند افزایشی موارد تایید شده مرگ ناشی از این ویروس، مقامات رسمی بهداشت و سلامت تلاشی همه جانبه را برای آشنایی بیشتر با آن و انجام اقداماتی در راستای کاهش شیوع بیماری آغاز کرده اند. در ادامه با این ویروس که اکنون به نام 2019-nCoV شناخته می شود، بیشتر آشنا می شویم.

کروناویروس چیست؟

به گفته مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری آمریکا، کروناویروس ها خانواده ای بزرگ از ویروس ها هستند که موجب بیماری های تنفسی مانند سرماخوردگی می شوند. بیشتر افراد در برهه ای از زندگی خود به کروناویروس ها آلوده می شوند اما شدت علائم بیماری معمولا خفیف تا متوسط هستند. در برخی موارد، ویروس ها می توانند موجب بیماری های دستگاه تنفسی تحتانی مانند ذات الریه و برونشیت شوند.

این ویروس ها در سراسر جهان بین حیوانات شایع هستند اما تنها تعداد معدودی از آنها بر انسان تاثیر می گذارند. کروناویروس ها به ندرت می توانند تکامل یافته و از حیوانات به انسان ها منتقل شوند. این شرایط درباره کروناویروس های مسبب سندرم تنفسی خاورمیانه (MERS-CoV) و سندرم حاد تنفسی شدید (SARS-CoV) رخ داد که هر دو مورد به واسطه علائم شدید خود شناخته شده هستند.

چند نفر به ویروس جدید مبتلا شده اند؟

بنابر گزارش واشنگتن پست و تا بیست و چهارم ژانویه 2020، بیش از 830 مورد تایید شده ابتلا و 26 مورد مرگ ناشی از 2019-nCoV در چین گزارش شده اند.

ویروس تا چه اندازه پخش شده است؟

نخستین موارد ویروس شبه ذات الریه در سی و یکم دسامبر 2019 در شهر ووهان، چین گزارش شد. از آن زمان تاکنون، ویروس به چند کشور دیگر در جهان از جمله تایلند، ژاپن، کره جنوبی، ویتنام، تایوان، سنگاپور و آمریکا گسترش یافته است. همچنین، پژوهشگران در کشورهای دیگر از جمله مکزیک و عربستان در حال بررسی موارد احتمالی هستند.

نخستین مورد تایید شده در آمریکا در بیست و یکم ژانویه در ایالت واشنگتن گزارش شد که این فرد به تازگی به ووهان سفر کرده بود. در بیست و چهارم ژانویه، مقامات رسمی آمریکا دومین مورد را در یک زن در شیکاگو تایید کردند که وی نیز اخیرا به همان شهر چین سفر کرده بود. هر دو مورد در بیمارستان بستری شده اما به گفته مقامات رسمی روند درمان آنها به خوبی دنبال می شود.

ویروس جدید از کجا آمده است؟

از زمان اولین مشاهده در ووهان در افرادی که از بازار محلی غذای دریایی و حیوانات این شهر بازدید کرده بودند، مقامات رسمی تنها به این نکته اشاره داشته اند که احتمالا ویروس جدید از یک حیوان به انسان ها منتقل شده است. با این وجود، در یک مطالعه، پژوهشگران توالی ژن های 2019-nCoV را بررسی کرده و سپس آنها را با توالی های ژنتیکی بیش از 200 کروناویروس که حیوانات مختلف در جهان را آلوده می کنند، مقایسه کردند. نتایج این پژوهش که در نشریه Journal of Medical Virology منتشر شد، نشان داد که 2019-nCoV احتمالا از مارها سرچشمه می گیرد.

در مورد نوع مار، دانشمندان به این نکته اشاره داشتند که دو مار که بیشتر در جنوب شرق چین وجود دارند یعنی کریت چینی (Bungarus Multicinctus) و کبرای چینی (Naja Atra) منشا ویروس هستند.

با این وجود، برخی کارشناسان از این مطالعه انتقاد کرده و گفته اند که هنوز مشخص نیست که کروناویروس ها می توانند مارها را آلوده کنند یا خیر.

ویروس چگونه از حیوانات به انسان ها منتقل می شود؟

برخی ویروس ها به واسطه توانایی خود در انتقال به انسان ها شناخته شده هستند و این کروناویروس جدید یکی از آنها است. اما چگونه؟ مطالعه ای که در نشریه Journal of Medical Virology منتشر شد، نشان می دهد که احتمالا از مار میزبان و همچنین مشخص شده است که تغییری در یکی از پروتئین های ویروسی در 2019-nCoV به ویروس اجازه می دهد گیرنده هایی روی سلول هایی خاص در بدن میزبان را شناسایی و به آنها متصل شود. این توانایی گامی مهم برای ورود به سلول ها است و به گفته پژوهشگران تغیر در این پروتئین ویژه ممکن است به ویروس در انتقال به انسان کمک کرده باشد.

آیا ویروس می تواند از انسان به انسان منتقل شود؟

به گفته مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری آمریکا، در موارد محدود پاسخ مثبت است اما به نظر می رسد حالت اصلی انتقال از حیوان به انسان است. در مورد این که یک نفر چگونه می تواند به ویروس مبتلا شود، مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری آمریکا می گوید که کروناویروس های انسانی بین یک فرد آلوده و دیگران بیشتر از طرق زیر منتقل می شود:

– هوا (از ذرات حاوی ویروس ناشی از سرفه یا عطسه)

– تماس نزدیک (لمس یا دست دادن)

– تماس با یک شی یا سطح آلوده به ویروس (سپس لمس دهان، بینی یا چشم ها پیش از شستن دست ها)

– و در موارد نادر مدفوع آلوده

چگونه این ویروس موجب یک همه گیری می شود؟

در مورد این ویروس جدید، یا هر ویروس دیگری، برای این که به همه گیری در انسان ها منجر شود، ویروس نیازمند انجام سه چیز است: انسان ها را به طور موثر آلوده کند، در بدن انسان ها تکثیر شود و سپس به راحتی بین انسان ها پخش شود. به گفته مراکز پیشگیری و کنترل بیماری آمریکا، ویروس در حال حاضر بین انسان ها به طور محدود انتقال می یابد اما بررسی ها در این زمینه همچنان ادامه دارد.

کروناویروس جدید چگونه با سارس و مرس مقایسه می شود؟

مرس و سارس هر دو به واسطه این که موجب بروز علائمی شدید در افراد مبتلا می شدند، شناخته شده هستند. این که ویروس جدید از نظر شدت چگونه با آنها مقایسه خواهد شد، نامشخص است، زیرا موجب علائم شدید و مرگ برخی از بیماران شده، در شرایطی که در افراد دیگر بیماری خفیف بوده است. هر سه کروناویروس مذکور می توانند از طریق تماس نزدیک بین انسان ها منتقل شوند.

مرس که به واسطه تماس با شترهای آلوده یا مصرف شیر یا گوشت این حیوان به انسان منتقل شده بود برای نخستین بار در سال 2012 در عربستان گزارش شد و بیشتر موارد بیماری در شبه جزیره عربستان دیده شد. نخستین مورد سارس در سال 2002 در جنوب چین گزارش شد و فرض بر این است که از خفاش های آلوده به انسان منتقل شد. از سال 2004 مورد جدیدی از سارس گزارش نشده است. کروناویروس جدید احتمالا از تماس یا خوردن یک حیوان آلوده در ووهان به انسان منتقل شده است که مار و خفاش دو گزینه اصلی محسوب می شوند.

طی دوره شیوع سارس، این ویروس جان تقریبا یک نفر از هر 10 نفر مبتلا به آن را گرفت. میزان مرگ و میر ناشی از 2019-nCoV همچنان نامشخص است، اگرچه بیشتر بیمارانی که جان خود را به واسطه این عفونت از دست داده اند بیشتر از 60 سال سن داشته و به بیماری های دیگر مبتلا بوده اند. با این وجود، مردی سالم و جوان نیز اخیرا در ووهان جان خود را از دست داده و نگرانی ها درباره خطرناک‌تر بودن ویروس نسبت به آنچه تصور می شود را افزایش داده است.

علائم کروناویروس جدید چه هستند و چگونه درمان می شود؟

علائم کروناویروس جدید شامل تب، سرفه، و دشواری در تنفس می شوند. بنابر پژوهشی جدید که در نشریه The Lancet منتشر شد، این علائم مشابه با علائم سارس هستند.

به رغم مشترک بودن برخی علائم با سارس، برخی تفاوت های مهم مانند عدم وجود علائم دستگاه تنفسی فوقانی از جمله آبریزش بینی، عطسه و گلو درد و علائم گوارشی مانند اسهال، که 20 تا 25 درصد بیماران مبتلا به سارس را تحت تاثیر قرار داد، نیز وجود دارند.

به گفته مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری آمریکا، روش های درمان خاصی برای عفونت های کروناویروس وجود ندارد و بیشتر افراد با گذشت زمان و به خودی خود بهبود می یابند. از این رو، گزینه های درمان شامل استراحت و مصرف دارو برای تسکین علائم می شوند. یک دستگاه رطوبت‌ساز یا حمام داغ می تواند به تسکین گلو درد و سرفه کمک کند. اگر شدت بیماری خفیف است، فرد باید مایعات فراوان مصرف کرده و به میزان کافی استراحت کند اما اگر درباره علائم بیماری نگرانی وجود دارد، باید به پزشک مراجعه کرد. (این توصیه ها برای کلیه کروناویروس ها و نه به طور خاص ویروس جدید هستند).

واکسنی برای کروناویروس جدید وجود ندارد اما پژوهشگران در انستیتوی های ملی سلامت آمریکا تایید کردند که در مراحل اولیه توسعه یک واکسن هستند. افزون بر این، شرکت داروسازی ریجنرون (Regeneron) اعلام کرده است که در مراحل اولیه توسعه یک روش درمان برای این ویروس قرار دارد.

چه کاری برای توقف شیوع کروناویروس جدید انجام شده است؟

دولت چین بیشتر سفرها به و از ووهان و همچنین 12 شهر مجاور آن را متوقف کرده است. این قرنطینه حدود 35 میلیون نفر را درگیر کرده است.

فرودگاه های اصلی آمریکا و برخی کشورهای دیگر مانند سنگاپور غربالگری از مسافران ورودی را انجام می دهند تا از آلوده نبودن آنها به ویروس اطمینان حاصل شود. با این وجود، مقامات رسمی آمریکا روز بیست و چهارم ژانویه اعلام کردند که در حال ارزیابی مجدد کارایی این روش هستند.

همچنین، پرهیز از مسافرت های غیر ضروری به چین، به ویژه شهر ووهان، توصیه شده است.

درباره روزهای پیش رو چه انتظاری داریم؟

با توجه به آنچه در مورد مرس و سارس رخ داد، احتمالا شیوع ویروس ناشی از تماس نزدیک بین انسان ها ادامه خواهد یافت. احتمالا طی روزهای آینده موارد بیشتری از ابتلا به ویروس تایید خواهند شد.

مردم چگونه می توانند از خود و دیگران در برابر این ویروس جدید محافظت کنند؟

در صورت سفر به شهر ووهان و کشورهایی که حضور ویروس در انها گزارش شده است از تماس با افراد بیمار و حیوانات زنده و مرده، و حضور در بازارهای فروش حیوانات یا تماس با محصولات حیوانی مانند گوشت خام پرهیز کنید. شما باید به طور مرتب دست های خود را با آب و صابون حداقل به مدت 20 ثانیه بشویید. اگر به ویروس مبتلا شدید، می توانید اقداماتی را برای کمک به پیشگیری از انتقال بیماری به دیگران انجام دهید که از آن جمله می توان به ماندن در خانه، جدا کردن خود از افراد دیگر در خانه، پوشیدن ماسک صورت، پوشاندن دهان و بینی هنگام سرفه و عطسه و شستشوی منظم دست ها اشاره کرد.

ماسک هایی که می توانند از عبور ذرات ریز جلوگیری کنند بهترین گزینه هستند. ماسک های جراحی نیز گزینه های خوبی هستند زیرا آنها می توانند از پخش شدن قطرات پیشگیری کنند. ماسک باید محکم روی صورت قرار بگیرد و اگر شیشه عینک شما بخار می گیرد، نشانه ای از شل بودن ماسک است.

افرادی که به ووهان و کشورهایی که حضور ویروس جدید در آنها گزارش شده است سفر کرده و طی دو هفته پس از آن با تب، سرفه، یا دشواری در تنفس مواجه شده اند باید بلافاصله در پی دریافت کمک پزشکی باشند و کارکنان بیمارستان را از سفر خود آگاه سازند. ذرات معلق تولید شده در روند لوله گذاری برای بیماران مبتلا به ذات الریه بسیار مسری است، از این رو، کارکنان بیمارستان در معرض خطر بالای تماس با ویروس قرار دارند. دوره نهفتگی ویروس جدید دو هفته اعلام شده است.

 منبع: عصرایران