قطع اینترنت به سود نرم افزارهای داخلی نیست

وی در ادامه عنوان کرد: در این جلسه پیرو صحبت ها و مذاکراتی که با اعضای کارگروه و فعالان بخش خصوصی داشتیم، ابتدا گزارشی از مشکلاتی که بر اثر قطع اینترنت ایجاد شده بود را در این جلسه ارایه دادیم، که پنج محور اصلی داشت. نخست بحث خسارت مستقیمی بود که به صنعت ICT کشور وارد شد. دوم بحث خسارت هایی بود که به اقتصاد کشور به شکل غیر مستقیم وارد شد. چرا که اکنون ICTیک نقش زیرساختی در کشور دارد که تخمین زده میشود بین ۵تا۳۰ درصد از کل تولیدناخالص داخلی کشور را پشتیبانی زیرساختی انجام می دهد. بخشی از خسارت در این زمینه غیر مستقیم بوده است.

رسول اف در ادامه تصریح کرد، در طول زمان قطع اینترنت، تولیدکنندگان و صادرکنندگان، خطوط هوایی، حمل و نقل، گردشگری، بانک، بورس و بیمه دچار اختلال شدند که همه زیرساخت های آن در چارچوب ICT بوده است. بخش سوم بحث خسارتی بود که به برندهای ملی وارد شد. زیرا در این ایام بسیاری از سرویس های مشابه داخلی بخصوص سرویس های IT محور تلاش کردند تا با تبلیغات رفته رفته فضایی در میان کاربران داخلی باز کنند؛ اما از آنجایی که این موضوع همراه شد با قطعی اینترنت و عدم دسترسی به نمونه مشابه خارجی، یک نوع حس بی اعتمادی و نارضایتی برای کاربران داشت و چندان از آنها استقبال نشد و هشتگ های خوبی برای این موضوع شاهد نبودیم.

در بخش چهارم به خسارت های انسانی این ماجرا پرداختیم. زیرا یک نوع بی اعتمادی و ناامیدی را شکل داد که نتیجه آن شدت گرفتن بحث مهاجرت بود که قشر جوان با آن روبرو است و در بخش آخر به فرصت های از دست رفته پرداختیم. در این ایام امکان تولید و توسعه در بسیاری از نرم افزارها متوقف شد. همچنین بحث سرمایه گذاری خارجی و ریسک سرمایه گذاری که برای صادرکنندگان و واردکنندگان ایجاد کرد، بحثی کاملا جدی بود. در واقع گزارش برروی این پنج محور اتکا داشت و تعدادی از دوستان که در جلسه حاضر بودند نقطه نظرات خود را ارایه کردند و در نهایت نیز دیدگاه نمایندگان محترم را شنیدیم. به شکل بسیار قاطعی دوستان مخالف قطع اینترنت بدون هرگونه اطلاع رسانی و به این شکل فراگیر بودند.

تخمین خسارت قطعی اینترنت

رسول اف در خصوص خسارت های مستقیم و غیر مستقیم قطع اینترنت به بخش ICT کشور گفت: تخمین و محاسبه تقریبی که در خصوص خسارت­های ناشی از قطعی اینترنت بوده چیزی در حدود ۲۶۵۰ میلیارد تومان برآورد شده است. با فرض بر تاثیر ۵تا۳۰ درصدی فناوری اطلاعات و ارتباطات در بخش زیرساخت های کشور، اگر کمترین تاثیر را که ۵ درصد است محاسبه کنیم، خسارت غیر مستقیم حدود ۶۳۰۰ میلیارد تومان می شود. این تخمینی بوده که ما تا کنون توانستیم بدست آوریم. حتی بخشی از خسارت ها نیز مربوط به حوزه هایی است که کمتر دیده شده است. مانند تبلیغات دیجیتال که بازار سالیانه حدود ۲هزار میلیارد تومانی دارد. اکثر این پلتفرم ها خارج از کشور هستند و شرکت هایی که روی این موضوع سرمایه گذاری کردند عملا کمپین های آنها ناموفق شد و متضرر شدند.

طرح دو فوریتی مجلس با مشورت کارگروه

روز سه شنبه اعلام شد که بناست طرحی دو فوریتی در مجلس ارایه شود که جلوی قطع اینترنت به شکل فراگیر گرفته شود. رسول­ اف با اشاره به مطرح شدن این طرح پیش از ارایه به مجلس در کارگروه توسط نمایندگان مجلس، عنوان کرد: این فرصت بدست آمد تا اعضا در این زمینه نقطه نظرات خود را ارایه دهند تا در طرح نیز اعمال شود. هم نمایندگان مجلس و هم اعضای کارگروه بر این عقیده بودند اگر بناست قطعی اینترنتی رخ دهد، باید از مجرای قانونی صورت گیرد و اگر بناست به اضطرار چنین اقدامی صورت گیرد، شرکت های تولیدی و خدماتی به مانند گذشته تحت تاثیر قرار نگیرند.

رسول اف در پاسخ به این سوال که آیا با توجه به اینکه این طرح جایگاه دولت و شورای امنیت ملی را برای چنین اقدامی به رسمیت می شناسد، تفاوت آن با گذشته چیست ، گفت:موضوعی که نمایندگان در این زمینه مطرح می کردند این بود که تصویب هرنوع قانونی نباید با قوانین بالادستی کشور تداخل داشته باشد. به نظر می رسد در قوانین فعلی نیز این اقدام از اختیارات شورای عالی امنیت ملی است و بنا به شرایط موجود در خصوص آن تصمیم گیری می شود. اما در اتفاقی که در قطعی اخیر اینترنت رخ داد هیچگونه چارچوب زمانی و اطلاع رسانی وجود نداشت. حال آنکه این طرح دو فوریتی  تلاش می کند تا این بخش از شرایط یعنی اطلاع رسانی و چارچوب زمانی  را پوشش دهد.

رییس کارگروه نرم افزار و محتوای دیجیتال در خصوص احتمال رد این طرح گفت: ما در بخش خصوصی تمام تلاش خود را تا کنون به کار بستیم تا نشان دهیم قطعی اخیر اینترنت چه آسیب هایی به کشور وارد کرده است. هرچند ظرفیت شبکه ملی اطلاعات ظرفیت بسیار خوبی است و نهادهای ذی ربط زحمات زیادی کشیدن، ولی این موضوع فضای نگران کننده ای را به وجود آورده است.  نباید برخی تصور  کنند که اگر چند سرویس داخلی کار می کند، همه نیازمندی مردم رفع می شود و پس در چنین شرایطی میتوان اینترنت را قطع کرد. ما در خصوص این موضوع به شدت نگران هستیم. جلسه  با نمایندگان مجلس با این هدف برگزار شد که بخش خصوصی بتواند نظر خود را اعلام کند و بگوید این نگرانی به شدت جدی است و مانع عمده ای بر سر راه کسب و کارهای ما خواهد بود. امیدواریم که به این موضوع توجه شود و با تصویب این قانون حداقل دیگر شاهد قطع یکباره اینترنت نباشیم.

قطع اینترنت به نفع تولیدکنندگان نرم افزار داخلی نیست

رسول اف که ریاست انجمن تولید کنندگان نرم افزار تلفن همراه را نیز برعهده دارد در پاسخ به این سوال که آیا پیام رسان های داخلی در طول قطعی اینترنت توانستند خود را به عنوان یک جایگزین مناسب نشان دهند، گفت: این موضوع دو بخش است. بخش اول مربوط به امکانات زیرساختی است که بتوانیم فضایی را فراهم کنیم تا یک سرویس داخلی با کاربران داخلی در محدوده جغرافیایی مشخص از آن بهره برداری کنند. این موضوع در حال حاضر امکان پذیر است. ولی ابزارهایی که برای تولید همین نرم افزارها استفاده کردیم یکسری ابزارهای بین المللی است و ضرورتا قرار نیست که همه دانش را خودمان داشته باشیم. واقعیت آن است که نمیتوان چرخ را از ابتدا اختراع کرد. ما به لحاظ تکنولوژی با دنیا تعامل و ارتباط داریم. وقتی که با یک توسعه دهنده صحبت می کردید، مهمترین چالش آنها این بود که بیان می کردند سواد ما در اینترنت است. زیرا یک فرد نمیتواند همه تجربه ها و دانش ها را دراختیار داشته باشد. از همین رو یک توسعه دهنده نرم افزار می تواند با استفاده از تجارب متعدد دیگران و اطلاعاتی که در جست وجوهای مختلف کسب می کند کار خود را پیش ببرد. به همین دلیل اگر اینترنت قطع شود، تولید هم صورت نمی گیرد تا یک پلتفرم داخلی سرویس دهی داشته باشد و این یک نگرانی جدی است. وی در ادامه افزود: اگر امروز پلتفرم های داخلی تولید می کنیم که تنه به تنه نمونه های خارجی می زنند، در شرایط رقابتی برابر بودند و این باعث شده در رقابت با نمونه های خارجی امکانات و ویژگی های بهتری به کاربران دهند. تصور من این است که اگر بخواهیم این محیط را ایزوله کنیم بی شباهت به برخی از صنایع دیگر نیست که در آنها انحصار وجود داشته و حالا پس از سال ها سرمایه گذاری کلان نتیجه قابل رقابتی را عرضه نکرده اند.

رسول اف در پاسخ به این سوال که آیا در شبکه ملی اطلاعات به تنهایی، می توانیم پیام رسان، جست و جوگر و مرور گر بومی داشته باشیم یا خیر، عنوان کرد: امکان آن وجود دارد ولی در آن صورت کارایی لازم را ندارد. به طور مثال جست وجو گر بومی بناست محدوده دانش خود را از ۸میلیارد نفر به ۸۰ میلیون نفر برساند و دانش این افراد را به تنهایی اشتراک بگذارد. بنابراین اصل موضوع ابهام دارد. ما خودمان را با این کار از دسترسی به مجموعه ای از دانش و اطلاعات بی بهره می کنیم. در دوره قطعی اینترنت نیز جستجوگران بومی نتایج سایت های خارجی را نشان می دادند و شما نمی توانستید از آنها استفاده کنید. عملا در اصل موضوع نگرش واقع بینانه ای نیست.

وی در خصوص عدم رضایت توسعه دهندگان و تولیدکنندگان نرم افزار داخلی در دوره قطعی اینترنت گفت: قطعی اینترنت قطعا برروی تولید محتوا و توسعه نرم افزار تاثیر معکوس می گذارد. حتی دیدگاه دیگر این است که چرا نمی توانیم صادرات نرم افزار داشته باشیم و یا اگر نرم افزارها قابلیت صادراتی داشته باشند باید نگران کاربران خارج از کشور بود. این موضوع باعث می شود که ما محدود شویم. ما حتی میتوانستیم محصولات و خدماتی داشته باشیم که کاربران آنها در خارج از کشور باشند. ما اینگونه در حال محدودسازی خود هستیم و شانس توسعه و صادرات را از خودمان می گیریم.