تشریح اجرای طرح ها و برنامه های هوشمند شهری در تهران

العالم: آیا می توان تهران را یک شهر گردشگری و شهری که گردشگران را به خود جذب می کند، نامید؟تهران از زمانی که به عنوان پایتخت انتخاب شده در حال رشد و توسعه بوده و به نظر می رسد کسانی که این شهر را به عنوان پایتخت انتخاب کرده اند منطقه و ظرفیت های آن را به درستی شناسایی کردند هرچند که با مشکلات زیادی مواجه است اما این پهنه عظیم از جمعیت و فعالیت را در خود جا داده است . از جاذبه های تهران تاریخی بودن این شهر است؛ سابقه شهرنشینی تهران به قبل از دوره صفوی بر می گردد و از جاذبه های طبیعت بسیار زیبا و بکر و نزدیکی طبیعت به شهر است و علت به وجود آمدن تهران همین آب هایی بوده که یا به صورت قنات یا جویبارهای طبیعی به سمت تهران در جریان بوده. آثار تاریخی که در تهران بوده دست کم از اصفهان نداشته با این تفاوت که اصفهان کمتر دچار دست خوردگی شده و تهران تغییرات زیادی را به واسطه توسعه پشت سر گذاشته است . منطقه ری بسیار تاریخی تر از خود تهران است و قدمت آن به پیش از تاریخ بر میگردد.تهران ویژگی های دیگری هم دارد به واسطه جریان آب از ارتفاعات شمالی به جنوبی باغ ها و چنارستان های تهران هم جز این خصیصه ها بوده که هنوز هم این آثار باقی است.

العالم: آیا در شهر تهران، فعالیت هایی برای معرفی آثار واماکن باستانی در تهران و امکانات ظاهری و مخفی در پایتخت برای گردشگران خارجی وجود دارد؟

تولیدات زیادی توسط شهرداری تهران در این زمینه وجود دارد؛ کتب ونقشه هایی که سابقه تاریخی این شهر را به نمایش می گذارند . همچنین وب سایت ها و انتشاراتی که به طور خاص به مواردی در تهران می پردازند . در سایت شهرداری تهران بسیاری از این اطلاعات موجود است . تهران از شهرهایی است که پتانسیل دوره تاریخی ومعاصرش قوی است. در کنار آثار تاریخی، میراث مدرن بسیار و یک اثر ثبت جهانی را در تهران داریم مثل میدان آزادی ، موزه فرش و دانشگاه تهران که در نوبت تصویب برای ثبت جهانی به سر میبرند.تهران شهر با فرهنگ و عقبه ای است. ما تلاش می کنیم که در این دوره ، زیبایی های تهران را بیشتر نشان دهیم .

العالم: آیا شهرداری تهران، کاری در زمینه مدیریت نوین شهری و گسترش فضای سبز انجام داده است؟

توسعه قلمرو عمومی یکی از برنامه هایی بود که ما در دوره جدید در شهرداری تهران عنوان کردیم. در حقیقت حوزه قلمرو عمومی آن درکی است که شما در هر کجای دنیا به شهری سر بزنید قضاوت شما در مورد آن شهر درحوزه ای است که به حوزه قلمرو عمومی بر میگردد هرچقدر این حوزه اراسته تر و تجهیزشده تر برای مردم آن شهر باشد این یادگار بیشتر به یاد شما خواهد ماند . شهرهای موفق دنیا در این زمینه شهرهایی هستند که سهم بیشتری از حوزه قلمرو عمومی را به مردمشان اختصاص داده اند . ما هم در تهران در دوره حاضر این برنامه ها را درحال تعقیب هستیم علاوه بر پارک ها و بوستان هایی که از قبل اضافه شده بود تلاش میکنیم فضاهایی که مردم نسبت به آنها حس مشترک داشتند و در تاریخ تهران هم به عنوان استخوان بندی این شهر دیده میشده مجددا احیا کنیم و بخش بیشتری از فضاهایی که در اختیار خودروها بوده را بگیریم و به حوزه پیاده دهیم .این کار قبلا شاید میسر نمیشد اما با توسعه مترو این کار میسر است.اخیرا طرحی را در میدان هفت تیر اجرا کردیم .به زودی در لاله زار ، میدان امام خمینی(ره) و بسیاری از محورهای دیگر مثل میدان مشق این موضوع را تعقیب خواهیم کرد و بخش بیشتری ازفضا های عمومی را از خودروهای سواره خواهیم گرفت به واسطه توسعه حمل ونقل عمومی و به حوزه قلمرو عمومی اضافه خواهیم کرد.العالم: تهران، تجارب منحصربه فردی به عنوان مثال در زمینه متروی شهری دارد، آیا پایتخت های کشورهای دیگر، از تهران برای انتقال تجارب خود در این زمینه درخواست کرده اند؟

در ارتباطات بین المللی که معمولا کلانشهرهای جهان با هم دارند خیلی از این تجارب قابلیت تردد را دارد مثلا ما برای توسعه محور دوچرخه از تجربیات هلندی ها استفاده کردیم یا در سفری که به دعوت شهردار محترم بغداد اخیرا” من داشتم بحث توسعه مترو بغداد و استفاده از تجارب تهران برای توسعه بغداد مطرح شد و ما آنجا اشاره کردیم که ما در دهه شصت شروع به احداث مترو تهران کردیم همان موقعی که شروع کردیم حداقل پانزده سال یا بیست سال دیر شروع کرده بودیم و توصیه کردیم به دوستان عراقی مان که هر چه سریعتر برای کلانشهر بغداد به فکر باشید و حتی شهرهای دیگری مانند بصره هم چنین ظرفیت هایی را دارند و در آنجا بحث انتقال تجارب در این زمینه ها مطرح شد که در کمیسیون های مشترک دو کشور انشاءالله تعقیب خواهد شد .

العالم: موضوع دیگر درباره همکاری میان پایتخت ها به طور کلی است، آیا میان تهران و پایتخت های دیگر در زمینه مشخصی همکاری وجود دارد؟

ارتباطات انتقال تجارب بین خواهر خواندگی ها که معمولا بین شهرهای دنیا مرسوم است ما با چیزی حدود 30 کلانشهر دنیا خواهر خواندگی داریم در بسیاری از این کشورها و شهرها در رقابت ها و مناسبات بین المللی اولویت با خواهر خوانده هاست اگر داوطلب باشند و اگر به مشارکت بیایند. تلاش می کنیم که این ارتباطات را افزایش بدهیم ضمن اینکه کلانشهرها بخشی از مشکلاتشان عین هم است یعنی در سطوح کلان موضوعاتی مثل ترافیک ، آلودگی و حاشیه نشینی ، بحث نوسازی بافت ها ، مرمت آثار تاریخی و آثار واجد ارزش این ها موضوعاتی است که قابلیت انتقال تجربه را دارد. برای مثال در سفری که به بغداد داشتیم در زمینه مرمت خانه های تاریخی و بسیاری آثار شاخص تاریخی که برای ما هم علاقمندی زیادی داشت مثل طاق کسری اعلام آمادگی کردیم و این توانایی هم وجود دارد چون آن یکی از آثار دوره ساسانی است و ما آثار دوره ساسانی مان را به ثبت جهانی رسانده ایم و تجربیات زیادی در مرمت آثار دوره ساسانی در ایران داریم به هر صورت این انتقال تجارب برای همه مفید خواهد بود و باعث می شود که ما چرخ را دوباره اختراع نکنیم .

العالم: موضوع دیگر درباره همکاری میان پایتخت ها به طور کلی است، آیا میان تهران و پایتخت های دیگر در زمینه مشخصی همکاری وجود دارد؟

مقدمات آن طرح توسط ما مطرح شد و طرف عراقی هم قبول کرد. یک تفاهم نامه ای از قبل امضاء شده بود و مقرر شد که در نشست بعدی کمیسیون مشترک ایران و عراق این موضوعات خیلی جدی تر تعقیب بشود و مورد توجه قرار بگیرد. در مورد اربعین هم موضوعی است که هر سال در آستانه محرم مورد توجه قرار می گیرد و همکاری های خدماتی بین شهرهای نجف ، کربلا و کاظمین و البته نجف و کربلا و سامرا بیشتر ، توسط همکاران ما در شهرداری چه برای حمل و نقل و چه برای خدمت رسانی به زائرین معمولا مورد توجه قرار می گیرد .

العالم: درباره موضوع توافق میان تهران و سی پایتخت دیگر، این توافق ها به چه معناست؟ آیا تشریفاتی است؟

در حقیقت نمی گویم صرفا” یک اقدام تشریفاتی است ولی زمینه های خاص همکاری را برای علائق دو طرف ایجاد می کند مثلا در کشورهای دنیا بعضی از کلانشهرها در زمینه اسمارت سیتیز یا در زمینه کاهش آلودگی هوا تجربیات خیلی معمولی دارند ، موضوعاتی که معمولا مورد اشتراک همه کلانشهرها ست به تبادل گذاشته می شود . نمایشگاه های مشترک و معرفی پیمانکاران و مشاورین زبده طرفین هم می تواند مورد توجه باشد مثلا ما ورک شاپی را در سال 93 در تهران در زمینه توسعه محورهای دوچرخه داشتیم و ضمن اینکه از تجارب هلندی ها در این زمینه استفاده کردیم ولی با راهکارهای ایرانی به این موضوع نگاه کردیم برای اینکه تلاش بشود محورهای دوچرخه در شهر توسعه پیدا بکند .

العالم: شما از شهرهای هوشمند صحبت کردید، چگونه می توان تهران را توصیف کرد؟

در حال حاضر تهران با اقداماتی که دولت در زیرساختها انجام داده سرعت اینترنت و اینکه امکان استفاده از موبایل های هوشمند بسیار راحت شده ، اینترنت و نفوذ اینترنت در همه جای ایران به شکل قابل قبولی توسعه پیدا کرده و زیرساخت هایش فراهم شده است ما جزء کلانشهرهایی بودیم که هم در منطقه و هم در ایران در تهران خیلی زود برای ایجاد زیرساخت های جی آی اس و مکان مبنا آغاز کردیم . خوشبختانه الآن پورتال الکترونیکی شهر تهران زیر ساختی را فراهم کرده که ما بسیاری از خدمات شهری را روی آن زیر ساخت به شهروندان مان ارائه می کنیم. مثلا” بی دود یک اپلیکیشنی است برای ارائه سرویس دوچرخه یا تپ سی یا اسنپ این ها سرویس هایی است که مردم از آن استفاده می کنند . فقط هم مربوط به وسایط نقلیه نیست مثلا در سرویس و خدمات غذا یا خدماتی شبه ویز تحت عنوان نشان ، اپلیکیشن ها و شرکت های دانش بنیان ما روی این بیس ، سرویس و خدماتی را هر روز برای مردم توسعه می دهند.

العالم: به نظر می رسد که شما به اتریش سفر خواهید کرد، آیا این سفر در چارچوب برنامه شهرهای هوشمند قرار دارد؟

همزمان با دیدار من از شهر وین کنفرانسی در این زمینه هم بین شهرداران کلانشهرها برگزار خواهد شد علاوه بر آن وین یکی از پایتخت هایی است که به طور مکرر در زمینه هوشمند سازی رتبه دارد و تجربیات خیلی خوبی در این زمینه دارد که قطعا این تجارب هم مورد توجه قرار می گیرد .

العالم: موضوعی که در رابطه با پایتخت و شهرهای بزرگ در خاورمیانه و حتی اروپا مطرح می شود، موضوع ازدحام جمعیت وشلوغی وآلودگی است، برای تهران چه راه حل هایی وجود دارد؟ آیا این راه حل ها داخلیست یا نمونه های موفق دیگری نیز وجود دارد؟

همانطور که اشاره کردید کلانشهرها معمولا یک خصیصه مشترک دارند و آن تمرکز است تمرکز به معنای انباشت جمعیت سکونت و فعالیت در یک محیط محدود است از تبعات تمرکز ترافیک ، آلودگی و حاشیه نشینی است . معمولا حاشیه نشینی بخش جدایی ناپذیر است از کلان شهرهای جهان است حتی نیویورک یا خیلی از کشورهای توسعه یافته هم این را تجربه می کنند. شدت و ضعف دارد ولی به هر صورت وجود دارد . در مورد راه حل تمرکز ، سیاست عدم تمرکز جوابگو هست چیزی که ما در کشورهای خاورمیانه کمتر تجربیات مثبتی در این زمینه نسبت به اروپایی ها داریم در مورد راه حل تمرکز، سیاست عدم تمرکز جوابگو است. چیزی که ما در کشورهای خاورمیانه نسبت به اروپایی ها تجربیات مثبت کمتری داریم. ولی راه های دیگری هم وجود دارم مانند توسعه حمل و نقل عمومی، کاهش استفاده از خودروهای شخصی و استفاده از شیوه های دیگر حمل ونقل مانند پیاده روی و دوچرخه که در حال تلاش هستیم همه این موارد را با هم پیش ببریم یعنی هم سیاست عدم تمرکز در مقیاس کلان، توسعه حمل و نقل عمومی در تهران و حومه وشهرهای اطراف تهران و هم کاهش استفاده از خودروهای شخصی با اجرای طرح L.E.Z را در حال پی گیری هستیم به طوری که نشانه ها و علایم این اقدامات هم قابل مشاهده است چرا که سال گذشته تقریبا هیچ روز بحرانی را در تهران نداشتیم که بخواهیم به خاطر آن شهر را تعطیل کنیم و ذرات معلق نیز سال گذشته 20 درصد کاهش یافته بود که باید همین مسیر را خیلی جدی ادامه بدهیم و به نتیجه برسیم.

العالم: موضوع مهم در سال های گذشته، ارائه خدمات به زائران حسینی در ایام اربعین است ، خدماتی که شهرداری تهران ارائه می کند، چیست؟

زیارت مرقد مبارک حضرت سید الشهدا (ع) آرزوی ایرانیان است و همه ایرانیان علاقمند هستند که هم در ایام محرم و صفر و هم در طول سال به زیارت اماکن مقدس در کربلا ونجف بروند. زیارت مرقد مطهر امام حسین (ع) در ایام اربعین که از جمله مناسک قدیمی و ریشه داری در عراق است و در این ایام علاوه بر مردم عراق، جمعیت عظیم و کثیری هم از ایران به سوی کربلا حرکت می کنند که ازدحام این همه جمعیت و حرکت در مسیر نجف به کربلا خودش مشکلاتی را به وجود می آورد که بجز با کمک همدیگر حل نخواهد شد. حجم جمعیت در این مدت کوتاه به قدری است که همه باید کمک کنند این مشکلات به حد اقل برسد، ما هم به عنوان شهرداری تهران هم برای حمل و نقل زوار و هم برای سرویس و خدمات در حین اقامت زوار در اربعین فعالیت داریم و با همکاران مان در شهرداری کربلا و نجف همکاری می کنیم برای این که زوار سید الشهدا، امیرالمومنین و حضرت قمر بنی هاشم علیهم السلام از راحتی بیشتری بهره ببرند.

العالم: چند روز پیش تهران از محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه پس از تحریم های آمریکا علیه وی تقدیر کرد، هدف از این اقدام چه بود؟

برنامه پیش بینی شده ای نبود. ما برنامه خیره ای برای حمایت از سیل زدگان جنوب و شمال کشور و البته بیشتر برای منطقه خرم آباد داشتم که همزمان شد با تجلیل از محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان. ما همه مسلمان هستیم واعتقاد داریم که موضوعی که دشمن رقم زده، نباید فضایی را فراهم کند که دوستی بین مسلمانان ضعیف شود. ما وظیفه خودمان می دانستیم از کسی که در حوزه سیاست خارجی ایران که حتما موثر واقع شده بود که تحت تحریم قرار گفت، تجلیل کنیم. کسی که سلاحی در اختیار نداشت بجز بیان محکم، قاطع و تاثیرگذار. به یاد می آوریم که آقای کسینجر فردی که بسیار مطرح و تاثیرگذار بود در حوزه سیاست خارجی و امنیت ملی آمریکا، در کتابی که به آقای ظریف هدیه داده بود نوشته بود ” تقدیم به دشمن دوست داشتنی” و این تاکید روایت های معصومین است ما باید به گونه ای باشیم که دشمن هم خصایص انسانی و اسلامی ما را مورد تایید قرار بدهد لذا فکر می کنم که آقای ظریف افتخار مردم ایران در حوزه سیاست بین المللی هستند.

العالم: شما به خدماتی که تهران به زائران حسینی در ایام اربعین ارائه می کند، اشاره کردید، آیا خدمات دیگری هست که تهران در خارج از پایتخت به زائران ارائه کند؟

ما در آغاز سال 98 نعمت الهی بارش باران را تجریه کردیم که به لحاظ حجم بارش در سراسر کشور در دوره 50 تا 100 ساله دسته بندی می شد. این حجم از بارش در نقاطی از کشور از جمله در منطقه گرگان و آق قلا، خرم آباد و پل دختر و منطقه جنوب ایران در خوزستان مشکلاتی را برای مردم بودجود آورد. شهرداری تهران جزو اولین گروه هایی بود که در منطقه گرگان حضور یافت و تلاش زیادی برای کمک به هموطنان انجام شد و بعد از آن در منطقه خرم آباد و از همه تاثیر گذارتر در مطنقه خوزستان و دشت آزادگان فعالیت هایی صورت گرفت که هم ماموریتی بود که دولت به عهده تهران به عنوان معین گذاشته بود و هم به لحاظ حس انساندوستی صورت گرفت حسی که در بین مردم ایران وجود دارد و در مواقع سختی به داد همدیگر می رسند، این تلاش ها بسیار تاثیر گذار بود. البته باید این نکته را هم اشاره کنم که این تلاش ها که توسط خود مردم این مناطق صورت گرفت، منجر شد به این که درمنطقه شعبیه، سوسنگرد و بستان دژهایی در شمال شهر اجرا شود که از زیر آب رفتن این شهرها جلوگیری کرد تا خسارات بیشتر از این نشود. این دوره علی رغم تلخی سیل، دوران دوست داشتنی از جهت حمایت و همکاری مردم با یکدیگر بود.