۴ مدل مواجهه با ارز دیجیتال
تجربه قانون‌گذاری ارز دیجیتال در ۱۰ کشور نشان از چهار مدل مواجهه با این پدیده دارد. دسته اول دولت‌هایی هستند که ارز دیجیتالی را غیرقانونی اعلام کردند. آرژانتین نمونه‌ای از این کشورهاست. دسته دوم در مواجهه با این پدیده سکوت پیشه کرده‌اند. شیلی نمونه خالص این دسته است. برخی دیگر ارز دیجیتالی را مشروط پذیرفته‌اند. مثلا در اتریش ارز دیجیتالی ابزار مالی نمی‌تواند باشد، اما به عنوان دارایی رسمیت دارد. در مدل آخر که ارز دیجیتالی به عنوان ابزار مالی رسمیت دارد، مثال آن نیز آلمان است.
مجله آنلاین موبنا – ارز دیجیتال و استخراج آن و بحث‌های پیرامون لزوم قانونی بودن یا نبودن حالا به یک بحث جدی در فضای تصمیم‌سازی و کارشناسی ایران تبدیل شده اما همین بحث سال‌هاست که در کشورهای مختلف جهان روی میز قرار دارد. مفهوم استخراج یا ماینینگ حالا به نام بیت‌کوین گره خورده است. جالب آنجاست که بیت کوین بیش از ۷۰۰ رقیب در سراسر جهان دارد اما همچنان شاخص‌ترین ارز دیجیتال است. ماینینگ عمل استخراج ارز دیجیتال یا بیت‌کوین است که اخیرا و با توجه به گسترش خرید و فروش ارزهای دیجیتال، پای معاملات آن به همه کشورها از جمله ایران نیز باز شده است. بانک مرکزی ایران از سال ۱۳۹۶ به‌طور جدی موضوع ارز دیجیتال و استخراج آن را مورد بررسی قرار داده اما هنوز قانونی درباره بیت‌کوین و ماینینگ به تصویب نرسیده و نمی‌توان گفت که این کار قانونی است یا غیرقانونی. اما کشورهای دیگر چه مسیری را رفته‌اند. در ادامه قصد داریم نگاهی به وضعیت بیت‌کوین و ماینینگ درکشورهای مختلف دنیا بیندازیم.
آرژانتین : طبق قانونی که در شورای ملی آرژانتین به تصویب رسیده، تنها نهاد ارائه‌کننده ارز قانونی، بانک مرکزی این کشور است و از آنجا که این ارزهای دیجیتال، توسط نهادهای مالی این کشور عرضه نمی‌شوند، فعالیت در این حوزه غیرقانونی است. قوانین خاصی در این حوزه در آرژانتین وجود ندارد، اما با این حال، میزان استفاده از ارز دیجیتال و ماینینگ در این کشور روزبه‌روز در حال گسترش است.
برزیل : 16 نوامبر 2017، بانک مرکزی برزیل نسبت به استفاده از ارزهای دیجیتال به مردم این کشور هشدار داد و اعلام کرد که این ارزها به هیچ عنوان مورد تایید این بانک نیست و شرکت‌ها و موسساتی که در این رابطه مشغول به فعالیت هستند، هرگز مورد تایید نهادهای مالی این کشور نیستند. بنابراین، در برزیل نیز هنوز قانون و سازوکار مشخصی در این زمینه تدوین نشده است.
کانادا : کانادا اجازه استفاده از ارزهای دیجیتال از جمله بیت‌کوین را به شهروندان خود می‌دهد. به این معنی که کانادایی‌ها می‌توانند از ارزهای دیجیتال برای خرید انواع کالاها و خدمات در فضای اینترنت یا فروشگاه‌هایی که با این ارز کار می‌کنند، استفاده کنند. در واقع، کانادا در سال ۲۰۱۴ لایحه‌ای را در این زمینه برای جلوگیری از پولشویی در حوزه ارز دیجیتال به تصویب رساند.
شیلی : طبق آخرین اطلاعات از بانک مرکزی شیلی، تاکنون هیچ قانونی در رابطه با استفاده از ارزهای دیجیتال در شیلی تدوین نشده و هرگونه دادوستد و تعاملات در این حوزه، تحت سازوکاری خاص یا نظارت نهادهای مالی این کشور انجام نمی‌شود.
کلمبیا : بانک مرکزی کلمبیا اعلام کرد که واحد پولی پزو، تنها پول رایج معتبر در این کشور است و ارزهای دیجیتالی همچون بیت‌کوین، مورد تایید نیستند. این نهاد به شرکت‌ها و سازمان‌های فعال در این حوزه هشدار می‌دهد که اجازه هرگونه فعالیت، سرمایه‌گذاری و محافظت از ارزهای دیجیتال را ندارند.
اتریش : ارزهای دیجیتال مانند بیت‌کوین مورد تایید وزارت اقتصاد اتریش نیستند و به آن به چشم ابزارهای مالی نگاهی نمی‌شود. اما به‌عنوان دارایی‌هایی برای کسب‌وکار تلقی می‌شوند که فعالیت‌های ماینینگ را نیز شامل می‌شود. اگرچه فعالیت در این حوزه در اتریش ممنوع نیست و شهروندان این کشور می‌توانند با این ارزها به خرید و فروش کالاها بپردازند، اما نهادهای مالی اتریش از اتحادیه اروپا خواستار اقدام فوری در زمینه قانون‌گذاری در این عرصه شده‌اند.
کرواسی : در 18 دسامبر 2017، شورای ثبات مالی کرواسی اعلام کرد که تمامی عواقب استفاده از ارزهای دیجیتال متوجه افراد است و نهادهای مالی این کشور، هیچ نظارتی روی فعالیت‌های چنین ارزهایی ندارند. کرواسی نیز قانون مدونی در این زمینه ندارد و بانک مرکزی این کشور به‌طور کامل خود را از ماجرا کنار کشیده است.
بلژیک: در بلژیک نیز قانون خاصی برای ارزهای دیجیتال تعریف نشده اما در آوریل ۲۰۱۷، وزیر اقتصاد این کشور اعلام کرد که قصد دارد سازوکاری حقوقی برای ارزهای دیجیتال تعریف کنند تا بتوانند به‌طور دقیق‌تر بر مبادلات این ارز دیجیتال نظارت داشته باشند. همچنین، بلژیک درصدد طراحی مکانیزمی برای دادگاه‌هاست که بتواند از این طریق، مانع از فعالیت غیرقانونی در این عرصه شوند.
فرانسه : در فرانسه هنوز قانونی در حوزه ارز دیجیتال به تصویب نرسیده و ارزهایی همچون بیت‌کوین به‌عنوان ابزارهای مالی به رسمیت شناخته نمی‌شوند. اگرچه فرانسوی‌ها از این ارزها برای معاملات خود استفاده می‌کنند، اما دولت فرانسه اعلام کرده که با وجود مزیت‌هایی که ممکن است ارزهای دیجیتال داشته باشند، نبود قانونی مشخص برای آنها می‌تواند سرمایه‌گذاری در کشور را دچار اختلال کند. فرانسه در تلاش است تا با تدوین سازوکارهایی، استفاده از این ارزها را تسهیل و مانع از فرارهای مالیاتی شود.
آلمان: در آلمان ارزهای دیجیتال به‌عنوان ابزارهای مالی به رسمیت شناخته شده‌اند. بنابراین هرگونه فعالیت در این زمینه نیازمند اخذ مجوز از اداره نظارت مالی فدرال آلمان است. در این کشور، فرآیندهای تبدیل ارزهای سنتی به بیت‌کوین و دیگر ارزهای دیجیتال و برعکس، مشمول قانون مالیات خواهد شد و باید مالیات آن توسط افراد پرداخت شود.
