کودک و فضای مجازی

مجله آنلاین موبنا – زندگی ماشینی و دور شدن خانواده‌ها از زندگی‌های سنتی، شکل دهنده معضلات زیادی در بطن خانواده و به تبع آن، زمینه ساز آسیب‌های زیادی در جامعه شده است.
امروزه استفاده از فضای مجازی جزو جدا ناشدنی های زندگی بشر است به طوری که این فضای پر رمز و ابهام به زندگی شیرین کودکان هم ریشه دوانده است.
خانواده‌هایی که درگیر روزمرگی ها شده‌اند و کودکانی که به دلیل نبود مدیریت توسط والدین گاهی وارد فضایی می‌شوند که عزت انسانی را هم به مرور زمان خدشه دار می‌کند.
آموزش قوانین فضای مجازی، عدم انتشار اطلاعات شخصی، کنترل کودک، آموزش روش استفاده درست از رایانه، طریقه جست و جو صحیح بنا به سن و نظارت کافی جزو ملزوماتی است که متاسفانه این روزها کمتر به آن توجه می‌شود.
ورود سازمان‌های مردم نهاد و دستگاه‌های تربیتی به بحث آموزش در کنار خانواده از دیگر ضروریات تربیت نسلی آینده ساز است اما نقش کلیدی خانواده در این زمینه اجتناب ناپذیر است.
کودک و فضای مجازی یکی از مهمترین مقولات روانشناسی و روانشناختی روز دنیا است که کارشناسان زیادی را برای فرهنگ سازی شیوه صحیح استفاده از آن به فکر و تلاش واداشته است.

** کودکان از دام فضای مجازی در امان نیستند
کارشناس و فعال حوزه خانواده گفت: با توجه به اشاعه لحظه‌ای فضای مجازی و ابزار مربوط به آن یکی از قشرهایی که از دام این فضا در امان نیست، کودکانند که خانواده باید با جدیت بیشتری این مهم را مدیریت کنند.
شهناز آدینانی افزود: از فضای مجازی می‌توان فرصت ساخت اما استفاده از آن در سنین مختلف متفاوت است، آموزش ابتدایی فضای مجازی به صورت قانونمند در مدارس در کنار خانواده می‌تواند کمک فراوانی در استفاده از فناوری روز باشد.
وی گفت: استفاده از تلفن‌های همراه هوشمند برای کودکان به هیچ عنوان توصیه نمی‌شود هرچند نمی‌توان کودک را از فناوری روز دنیا دور نگه داشت اما با مدیریت صحیح والدین می‌توان به درستی کودک و فضای مجازی را مدیریت کرد.
آدینانی اظهار داشت: امروزه متاسفانه والدین از سر دلسوزی یا شناخت ناکافی اقدام به تهیه تلفن‌های همراه هوشمند برای فرزندان خود در سنین پایین می‌کنند و پس از آن بنا به اعتماد بی مورد هیچ‌گونه نظارتی بر نحوه استنفاده آن توسط کودک ندارند.
وی تصریح کرد: کودکان زیادی در این فضای افسارگسیخته درگیر شبکه‌های منحرف شده و مورد سوءاستفاده قرار گرفته‌اند.
این فعال حوزه خانواده مشکلات روحی و روانی را از مهمترین عوارض استفاده ناصحیح از فضای مجازی و کنترل ناکافی والدین عنوان کرد و گفت: جامعه به سمتی می‌رود که اگر فضای مجازی کنترل نشود باید منتظر آسیب‌های زیادی در جامعه باشیم.

** نقش اساسی والدین در کنترل کودک و فضای مجازی
روانشناس و عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی بیرجند هم گفت: والدین اساسی‌ترین نقش را در کنترل کودک و فضای مجازی ایفا می‌کنند ولی نبود نظارت والدین، کودکان، نوجوانان و جوانان را با معضلات عدیده ای رو به رو کرده است.
تکتم طباطبایی با بیان اینکه خرید تلفن همراه هوشمند به هیچ عنوان برای فرزندان زیر ۱۸ سال توصیه نمی‌شود افزود: والدین در تهیه تلفن همراه هوشمند باید بسته به نوع تربیت و رشد فرزندان اقدام کنند، در غیر این صورت باید منتظر عواقب آن باشند.
وی تصریح کرد: کارشناسان استفاده از فضای مجازی، رایانه و تلویزیون را برای کودک، کمتر از ۲ ساعت در روز تخمین زده‌اند که طبق تحقیقات صورت گرفته استفاده بیش از این تا ۱۰ درجه هوش کودکان را تحت تاثیر قرار می‌دهند.
طباطبایی، کنترل و نظارت والدین را بسیار مهم دانست و اظهار داشت: نظارت ناکافی موجب بلوغ زودرس و سوال‌های بعضاً جنسی غیرمرتبط با سنین کودک می‌شود که پاسخ به بسیاری از سئوالات نسبت به سنین کودکان دشوار است.
وی گفت: برخی خانواده‌ها برای سرگرم کردن کودکان اقدام به تهیه تلفن همراه هوشمند می‌کنند یا تلفن‌های خود را در اختیار کودکان قرار می‌دهند و از نظارت کافی غافل می‌شوند که به وجود آورنده بسیاری از مشکلات است.
استادیار دانشگاه آزاد اسلامی بیرجند افزود: خانواده‌ها باید حریم خصوصی استفاده از فضای مجازی را برای کودکان تشریح و فرزندانشان را براساس سازه فکری، بهره هوشی و مقتضیات سنی با فضای مجازی آشنا کنند.

 منبع: ایرنا