یک هدیه ساده و گران برای فرزندان مان: “کنجکاوی”

سوادزندگی؛ تربیت فرزندان– طبق مطالعه ای که در مجله تحقیقات اطفال به چاپ رسیده است، کودکان متولد شده در خانواده هایی که وضعیت اجتماعی- اقتصادی پایین تری نسبت به خانواده های دیگر دارند، دستاوردهای تحصیلی کمتری را به ثبت می رسانند. اما این کودکان تحت حمایت والدین برای دستیابی به یک “ویژگی مهم” می توانند تبدیل به فردی موفق شوند و آن چیزی نیست جز “کنجکاوی“.

»»» قبل از مطالعه مواردی که در ادامه می آید یک قرار باهم می گذاریم که با مرور این مبحث اولین چیزی که می گوییم این نباشد که چون مشکلات اقتصادی وجود دارد دیگر حوصله ای برای پرداختن و پرورش حس “کنجکاوی” در فرزندانمان نداریم! فراموش نمی کنیم که ما مسؤولیت یک انسان را به عهده داریم.

حس کنجکاوی هدیه ای به کودکان!

مشخص شده است که کودکان کنجکاو بدون در نظر گرفتن توان مالی خانواده هایشان از نظر موفقیت در آزمون های درسی در وضعیت بهتری هستند. محققان دانشگاه میشیگان نمرات ریاضی و روخوانی و نگارش 6200 کودک دوره ابتدایی در سال 2006 و 2007 را بررسی کردند. فارغ از وضعیت اجتماعی – اقتصادی خانواده ها ، کودکانی که در دسته “بسیار کنجکاو” بودند، نمرات بهتری را به خود اختصاص داده بودند.
همچنین نمرات دختر بچه ها و پسر بچه ها تاثیرپذیری خاصی از جنسیت نداشته است.

والدین می توانند پلی برای پیشرفت فرزندان خود باشند

بر اساس یافته های دکتر Prachi Shah از دانشگاه میشیگان، والدین فرصتی بی نظیر برای تقویت حس کنجکاوی در کودکان نوپا و کودکان مدرسه ای در اختیار دارند که باید از آن به بهترین نحو ممکن بهره برداری کنند.

کنجکاوی در واقع لذت بردن از کشفیات جدید و تمایل به دانستن ندانسته ها است. کمک به تقویت کنجکاوی به ویژه برای آن دسته از کودکانی که امکانات اقتصادی بالایی در فضای خانواده ندارند، پلی خواهد بود که شکاف ها و کمبودهای مادی را پر می کند.

علاوه بر این در مطالعات انجام گرفته، دانشمندان به این نتیجه رسیده اند که تلاش برای متمرکز ساختن کودکان روی درس حاصل چندانی بر بهبود عملکرد آنها در تست های ریاضی و روخوانی و نگارش نداشته است. این در حالی است که تشویق آنها به استفاده از حس کنجکاوی خود، معجزه خواهد کرد. در واقع یک دانش آموز کنجکاو اگر در ظاهر سطح کنترلی و دقت کمتری داشته باشد امکان موفقیت های بیشتری در آینده برای خود ایجاد خواهد کرد حال آنکه اجبار و زور برای ایجاد تمرکز مدنظر والدین در فرزندان سرانجام روزی از مسیر نظارت خارج شده و ممکن است به نتایج مثبت ختم نشود.

به طور خلاصه منظورمان از آنچه مطرح شد، این است: برای پرورش و توسعه رفتارهایی در کودکان خود اقدام کنید که کمتر “زوری و اجباری” باشد. ما می توانیم افزایش سطح تمرکز را از مسیر کنجکاوی بدست آوریم که قطعا موفقیت بیشتری در این مسیر وجود دارد.

چگونه فرزندانمان را به کنجکاو بودن تشویق کنیم؟

1 – به کودکان اجازه دهید که هر چه می خواهند سوال کنند: زمانی که فرزندان در سنین خردسالی به سر می برند، روزانه  سوالات متعددی ذهن آنها را به خود مشغول می کند و والدین وظیفه دارند که با این احساس کنجکاوی همراه شوند.

Deborah Farmer Kris یکی از متخصصین تربیت و پرورش کودکان در PBS.com در این باره می گوید: والدین باید به کنجکاوی کودکان بها دهند و برای دست یابی به پاسخ پرسش هایشان، آنها را همراهی کنند.

2 – خود تبدیل به یک پرسشگر حرفه ای شوید: Pam Schiller نویسنده “هفت مهارت برای موفقیت در مدرسه” توضیح می دهد که والدین می توانند با طرح پرسش های مختلف، ذهن کنجکاو کودکان را تغذیه کنند.
برای این کار، روی موضوعاتی متمرکز شوید که برای فرزندتان از جذابیت بالایی برخوردار هستند. برای مثال از آنها سوال کنید که اسباب بازی مورد علاقه شان چگونه کار می کند؟ روش اصلی آنها برای یادگیری ریاضی چیست و صدها پرسش مشابه دیگر.

Pam Schiller یک پیشنهاد جذاب دیگر نیز برای والدین دارد: پایان کتاب های داستانی را با مشارکت فرزندتان بنویسید. از او بخواهید که داستان پردازی کند و از این طریق به ذهن کنجکاو خود فرصت شکوفایی هرچه بیشتر را بدهد.

3 – برای فعالیت های جدید و چالش برانگیز برنامه ریزی کنید: Todd Kashdan نویسنده و روانشناس، از “برنامه های هیجان انگیز” تحت عنوان “عنصر فراموش شده” زندگی کودکان یاد کرده و مشارکت آنها در فعالیت های توام با چالش و پیچیدگی را نوعی تمرین اساسی برای تقویت مهارت های مختلف و به خصوص کنجکاوی می داند.

والدین اغلب کودکان را درگیر برنامه هایی از پیش تعیین شده می کنند که سطح سادگی مناسب سن آنها را داشته باشد. این در حالی است که مقداری چاشنی چالش می تواند تا اندازه زیادی به تکامل ذهنی فرزندانمان کمک کند، مانند بازی های فکری و فیزیکی.

با تمرین کنجکاوی و تلاش برای تقویت آن، کودک آمادگی بیشتری  برای کسب تجربه های جدید خواهد داشت. علاوه بر این در کودکان کنجکاو سطوح پایین تری از استرس و فشار عصبی گزارش شده است.

*** اگر به درس های مربوط به تربیت فرزندان علاقه مند هستید این چند عنوان را سر فرصت مطالعه کنید. بسیار مفیدند.

7 راه ساده و فوق العاده مؤثر برای افزایش اعتماد به نفس کودکان

22 پیشنهاد آسان برای ایجاد “حس ارزشمندی” در فرزند شما 

جویدن ناخن؛ عادتی که خیلی هم وحشتناک نیست!

دو نکته ساده برای «آرامش کنونی» و «اطمینان آینده» در روابط والدین و فرزندان

“نوازش بدنی” فرزندان مان چگونه باشد 

با فرزند تنبل خود چگونه رفتار کنیم: معرفی روش کاربردی “سه گام” 

12 کار مهم برای “مسؤولیت پذیر کردن فرزندان” 

با خواسته های نامطلوب کودک مان چه کنیم؟ (سه راه بسیار ساده)

کلمات درست برای تشویق کودکان و نوجوانان کدام اند؟

با کودکان بازی کنید، به این 6 دلیل

روش علمی و ساده برای تثبیت رفتارهای خوب فرزندان

کوتاه و ساده برای والدین: جملات ساده برای معجزه بزرگ 

“پارلمان خانواده” را هفته آینده تشکیل دهید؛ با این ۱۴ اصل 

اگر با کودک یک تا 6 ساله ای سر و کار دارید، خواندن این مطلب را از دست ندهید 

“اعتماد به نفس” چه وقت و چگونه شکل می گیرد؟ 

مقایسه فرزندان=شلیک تیر به مغز آنان / هفت پیشنهاد کاربردی به پدر و مادرها