9 دارویی که مصرف آنها را نباید ناگهان متوقف کرد

مجله آنلاین موبنا؛ محمدمهدی حیدرپور – افراد بسیاری گاهی اوقات بدون این که مشورتی با پزشک خود داشته باشند، مصرف داروهای تجویزی را متوقف می کنند. مواردی مانند عوارض جانبی، احساس عدم نیاز، احساس بهبودی، عدم کسب نتیجه دلخواه، و هزینه در این زمینه نقش دارند.

زمانی که به طور ناگهانی و بدون مشورت با پزشک خود مصرف داروی تجویزی را متوقف می کنید، در واقع می توانید خطر بستری شدن در بیمارستان و حتی مرگ زودرس را افزایش دهید.

ممکن است به نظر برسد که دارو کارایی لازم را ندارد (شاید دوز مصرفی نیاز به تغییر دارد) یا احساس بهتری داشته باشید یا این گونه احساس کنید که دیگر نیازی به مصرف دارو ندارید. اما توقف مصرف برخی داروها می تواند موجب بروز علائم ترک شود که احساس بدتری نسبت به زمان آغاز مصرف دارو را در شما ایجاد می کند. پیش از قطع مصرف داروهای تجویزی همواره با پزشک خود مشورت کنید، به ویژه اگر داروهایی که در ادامه معرفی شده اند را مصرف می کنید.

داروهای فشار خون

داروهای فشار خون مانند مسدودکننده های بتا به حفظ ضربان آرام و درست قلب کمک می کنند. اگر به ناگاه مصرف این داروها را متوقف کنید، ممکن است با شرایطی مانند ضربان قلب سریع مواجه شوید. در حقیقت، این شرایط می تواند به ایسکمی قلب و افزایش چشمگیر فشار خون و ضربان قلب منجر شود. تمامی این موارد پایه هایی برای یک حمله قلبی در آینده محسوب می شوند.

داروهای رقیق کننده خون

داروهای رقیق کننده خون از تشکیل لخته های خون پیشگیری می کنند. لخته های خون که در سرخرگ ها، سیاهرگ ها و قلب تشکیل می شوند می توانند موجب حملات قلبی، سکته های مغزی و بروز انسداد شوند. داروهای ضد لخته شدن خون، مانند کومادین (وارفارین) باید همواره زیر نظر پزشک مصرف شوند و بدون مشورت با وی نباید مصرف آنها را متوقف کنید.

داروهای ضد اضطراب

بنزودیازپین ها رایج‌ترین کلاس داروهای ضد اضطراب هستند. اگرچه این داروها در تسکین فوری علائم اضطراب به خوبی عمل می کنند، اما نباید به دلیل بهبود اضطراب مصرف آنها را به ناگاه متوقف کنید. مصرف بلند مدت و مکرر این داروها می تواند به شکل‌گیری یک وابستگی فیزیولوژیکی منجر شود. از این رو، توقف ناگهانی مصرف این داروها می تواند پیامدهایی مانند علائم ترک مشابه با ترک الکل و حتی تشنج را به همراه داشته باشد.

خطر تشنج طی 24 تا 72 ساعت پس از توقف مصرف دارو در بیشترین حد خود قرار دارد. برای ییشگیری از مواجهه با علائم ترک و خطر تشنج، پزشک به آرامی دوز مصرفی دارو را کاهش خواهد داد تا زمانی که بدن آمادگی کامل برای قطع مصرف را داشته باشد.

داروهای ضد افسردگی

علائم ترک ناشی از داروهای ضد افسردگی به اندازه داروهای ضد اضطراب خطرناک نیستند، اما همچنان ناخوشایند محسوب می شوند. این احتمال وجود دارد که سردرد، سبکی سر، حالت تهوع، و تعریق را تجربه کنید. همچنین، خطر عود بیماری یک نگرانی بزرگ محسوب می شود. قاعده کلی برای داروهای ضد افسردگی این است که اگر علائم یک بیماری پس از مصرف دارو برای شش ماه تا یک سال بهبود یافت، سپس پزشک می تواند کاهش و توقف مصرف دارو را مد نظر قرار دهد. کاهش تدریجی اهمیت دارد. هرچه قطع مصرف دارو سریع‌تر صورت بگیرد، خطر عود بیماری و آغاز دوباره افسردگی نیز بیشتر است. هرچه عود بیماری بیشتر رخ دهد، ارائه واکنش سریع به آن سخت‌تر شده و بهبودی نیز دشوارتر حاصل می شود.

استروئیدها

غدد آدرنال یک هورمون استروئیدی به نام کورتیزول ترشح می کنند که ضد التهابی قوی محسوب می شود. اما گاهی اوقات ما به مقدار بیشتری از استروئیدها در بدن خود برای مبارزه با یک بیماری حاد یا التهاب نیاز داریم. این زمانی که است که داروهای استروئیدی، مانند پردنیزون (Prednisone)، تجویز می شوند. پردنیزون می تواند همانند یک شمشیر دو لبه عمل کند زیرا هنگامی که مصرف دارو را آغاز می کنید، غدد آدرنال فعالیت خود را متوقف می کنند. اگر به ناگاه مصرف استروئید را متوقف کنید، غدد آدرنال یک یا دو هفته زمان نیاز دارند تا دوباره فعال شده و تولید کورتیزول را آغاز کنند. به واسطه سطوح پایین کورتیزول در بدن ممکن است با علائمی مانند ضعف، حالت تهوع، استفراغ، اسهال، و شکم درد مواجه شوید. پزشک به تدریج دوز مصرف استروئیدها را کاهش می دهد تا بدن زمان کافی برای آغاز تولید کورتیزول را بدون مواجهه با آثار ناخوشایند ترک داشته باشد.

داروهای ضد درد مخدر

کدئین، مورفین و هیدروکودون، داروهای مخدری هستند که پزشک برای تسکین درد تجویز می کنند. اگر فردی برای چند ماه این داروها را مصرف کرده باشد، زمانی که مصرف را متوقف می کند با علائم ترک مواجه می شود که مشابه با علائم ترک هروئین هستند. بی قراری، اضطراب، اسهال، و درد عمومی تنها چند نمونه از این علائم محسوب می شوند. بار دیگر، پزشک به تدریج دوز مصرف دارو را تا زمانی که دیگر به آن نیازی نباشد، کاهش می دهد تا به پیشگیری از علائم ناخوشایند ترک نیز کمک شود. اگر برای نخستین بار داروهای مخدر برای شما تجویز شده اند، درباره امکان استفاده از گزینه های جایگزین با پزشک خود صحبت کنید.

قطره های چشم برای آب سیاه

بیماری آب سیاه یا گلوکوم به واسطه تجمع مایع در قسمت جلوی چشم شکل می گیرد که می تواند به عصب بینایی آسیب وارد کند. قطره های چشم تجویزی برای درمان این بیماری به کاهش فشار در چشم کمک می کنند. توقف استفاده از آنها می تواند افزایش فشار در چشم را به همراه داشته باشد. تداوم فشار ناشی از انباشت مایع می تواند آسیب بیشتری به عصب بینایی چشم وارد کرده و به طور بالقوه به نابینایی در آینده منجر شود.

داروهای ضد تشنج

افرادی که داروهای ضد تشنج مصرف می کنند هرگز نباید مصرف آنها را سرخود متوقف کنند زیرا می تواند شدت و تکرر تشنج را افزایش دهد. برخی افراد نیز ممکن است علائم ترک را طی 24 تا 48 ساعت پس از توقف مصرف دارو تجربه کنند. آشفتگی، سردرگمی، و عدم هماهنگی برخی از شایع‌ترین علائم ترک در این زمینه هستند.

داروهای تیروئید

افرادی که به بیماری های پرکاری و کم کاری تیروئید مبتلا هستند برای تنظیم تولید هورمون تیروئید که به کنترل سوخت و ساز کمک می کند، نیازمند مصرف دارو هستند. افراد مبتلا به پرکاری تیروئید که مصرف دارو را متوقف می کنند ممکن است آغاز یک «توفان تیروئیدی» را تحریک کنند که شرایطی تهدیدکننده زندگی است و با ضربان قلب سریع، تب، غش، و در صورت عدم درمان، کما همراهی می شود.

 منبع: عصرایران