توسعه دستگاهی برای تصویربرداری از گیرندههای نور چشم
“گیرندههای نور”(Photoreceptors) چشم تنها نورونهایی در بدن هستند که پزشکان میتوانند توسط روشهای غیرتهاجمی تصاویر با وضوح بالایی از آنان تهیه کنند.
موبنا – گیرندههای نور به عنوان یک پنجره برای مشاهده عملکرد سیستم عصبی مرکزی، از جمله مغز انسان به شمار میروند.
نخستین شاخصهای برخی از بیماریها را ابتدا میتوان از طریق گیرندههای نور تشخیص داد. برای اندازهگیری این شاخصها، از “افتالموسکوپ اسکن لیزر نوری انطباقی”(adaptive optics scanning laser ophthalmoscopes) استفاده میشود، اما این دستگاهها بزرگ و بسیار گران هستند. علاوه بر این، هنگام استفاده از این دستگاه بیمار باید خیلی آرام روی صندلی بنشیند تا پزشک معاینه را انجام دهد در حالیکه آرام نشستن برای برخی کودکان بسیار دشوار است.
“افتالموسکوپ”(ophthalmoscopes) ابزاری است که برای معاینه چشم بکار میرود. برای ارزیابی سلامت شبکیه و زجاجیه چشم، افتالموسکوپ ابزاری بسیار مهم محسوب میشود.
اکنون مهندسان “دانشگاه دوک” ایالات متحده آمریکا موفق به طراحی یک افتالموسکوپ اسکن لیزر نوری انطباقی دستی شدهاند که میتوان از آن برای تهیه تصویر از گیرندههای نور چشم بزرگسالان و کودکان استفاده نمود. علاوه بر این، میتوان از این دستگاه در جراحیهای عصبی برای بررسی واکنشهای بیمار نیز استفاده کرد.
همچنین دستگاه مذکور میتواند تصاویر با وضوح بالا از گیرندههای نور چشم تهیه کند. تاکنون قابلیت تصویر برداری این دستگاه بر روی ۱۲ داوطلب بزرگسال و دو کودک در حالت بیهوشی آزمایش شده است.
“سینا فارسیو”(Sina Farsiu) محقق ایرانی الاصل دانشگاه دوک گفت: برای ساختن این دستگاه بسیار کوچک، من و دیگر محققان یک “حسگر جبهه موج”(wavefront sensor) را به یک الگوریتم خاص و با سرعت بالا تبدیل کردیم.
الگوریتم مذکور یک آینه مبتنی بر “سیستمهای میکرو الکترومکانیکی”(MEMS) را کنترل میکند.
سیستمهای میکرو الکترومکانیکی فناوری سیستمهای بسیار کوچک در ابعاد میکرومتر هستند.
از آنجا که هم الگوریتم و هم آینه بسیار سریع عمل میکنند، پزشکان میتوانند تصاویر با کیفیت بالا از گیرندههای نور چشم تهیه کنند.
منبع: ایسنا