«معماری عجیب» از عنکبوتی که هیچ انسانی ندیده است (+فیلم و عکس)

موبنا؛ رکسانا دانیالی – هسته اصلی این سیستم، ساختاری مخروطی بوده که دور تا دور آن توسط حصاری ابریشم گونه احاطه شده است. به این مجموعه سیلک هنج گفته (همانند استون هنج؛ اثری پیشا تاریخی در شهرستان ویلتشر کشور انگلستان) می شود. دلیل این نام گذاری نیز به خاطر شباهت نحوه قرار گیری حصار ابریشمی با تخته سنگ های استون هنج بوده است.

جالب اینجاست که نه تنها گونه عنکبوت هوشمند سازنده این ساختار همچنان ناشناخته محسوب می شود، بلکه هیچ کس نیز تاکنون آن را در حال ساخت سیلک هنج مشاهده نکرده است. البته به تازگی شواهدی از پارک ملی یاسونی در اکوادور به دست آمده است که قادر به رفع برخی از ابهامات موجود خواهد بود. “فیل تورس” زیست شناس گرمسیری در مورد این شواهد می گوید: اطلاعات ارائه شده توسط همکاران در پارک ملی یاسونی، جوانب مهمی از زندگی مخفی این عنکبوت های ناشناخته را فاش خواهد کرد.

تا به امروز دانشمندان سازه های ابریشمی را در مناطق مختلفی از دنیا همچون پرو، فرانسه و اکوادور شناسایی کرده اند. با این وجود برای نخستین بار در سال ۲۰۱۳، محققی به نام تروی الکساندر از این مخروط و حصار عجیب غریب عکس برداری کرد. تصاویر مذکور ظرف مدت زمان کوتاهی به پر بازدیدترین عکس های اینترنتی تبدیل شدند. به دنبال این رویداد سوالات متعددی ذهن دانشمندان و زیست شناسان را به خود مشغول کرد: آیا ساختارهای مورد نظر توسط گونه ای خاص از عنکبوتیان ساخته شده اند؟ آیا این ساختار می تواند حاصل فعالیت حشرات دیگری باشد و یا حتی یک قارچ؟ هدف از ایجاد مخروط و حصارهای ابریشمی چیست؟
این در حالی است که تا کنون تلاش های زیادی برای رویت عنکبوت سازنده سیلک هنج صورت گرفته اما موفقیتی حاصل نشده است. پس از تلاش های مستمر محققان مختلف از سراسر دنیا، تورس توانست بچه عنکبوت های شفاف به رنگ نارنجی را حین خروج از مخروط سیلک هنج به تصویر بکشد. در نتیجه مشخص شد که عامل ساخت سیلک هنج نوعی عنکبوت است. اما کدام جنس و گونه؟ عنکبوت های جوان به اندازه ای کوچک و توسعه نیافته هستند که امکان اجرای متدهای شناسایی را از بین می برد. از طرفی به چه علت عنکبوت والد باید تنها برای یک و یا تعدادی محدودی تخم ، ساختاری به بزرگی سیلک هنج را ایجاد کند؟
در یکی از کاوش های میدانی دیده شد که از یک سیلک هنج مستقل، سه بچه عنکبوت خارج شدند. تورس می گوید: احساس می کنم که این ساختارها بیش از تصور هریک از ما پیچیده و پیشرفته هستند. خلقت سیلک هنج بدون هدفی قدرتمند بی معنا خواهد بود.

هرچند رویت بچه عنکبوت ها موفقیت بزرگی در تکمیل اطلاعات علمی پیرامون سیلک هنج و منشا توسعه آن محسوب می شود، اما دانشمندان و زیست شناسان امیدوار به مشاهده عنکبوت والد هستند زیرا بدون ردیابی آن امکان شناسایی جنس و گونه عنکبوت مورد نظر وجود ندارد.در واقع تنها از این طریق رمز گشایی هویت عنکبوت امکان پذیر خواهد بود.

علاوه بر این جالب است بدانید که تمامی تلاش های قبلی به منظور رشد بچه عنکبوت های خارج شده از مخروط سیلک هنج با شکست رو به رو شده و محققان نتوانسته اند از آنها نیز برای شناسایی گونه عنکبوت سازنده استفاده کنند.

روش دیگر آسیاب کردن کامل چندین بچه عنکبوت، استخراج ماده ژنتیکی آنها و بررسی تطابق توالی DNA با یکی از توالی های شناخته شده قبلی است. این متد در کانادا اجرا شد اما توالی ماده ژنتیکی عنکبوت های بیرون آمده از سیلک هنج، تنها ۸۶ درصد با خانواده های شناخته شده مشابهت داشت. بیشترین تطابق با تیره عنکبوت های پاشانه ای، کیسه باف و لحاف دوز گزارش شده است. توجه داشته باشید که این تشابه ژنتیکی برای شناسایی گونه عنکبوت مورد نظر کافی نیست.

روند تایید هویت از طریق ماده ژنتیکی که به آن متد بارکدینگ می گوییم، تنها توانست ثابت کند که عامل ساخت سیلک هنج یک عنکبوت است. به عقیده کارشناسان بسیار دیگری، عدم امکان شناسایی از طریق متد بارکدینگ آن هم به تنهایی، موضوعی قابل انتظار است و باید به دنبال روش های مکمل بود.

از طرفی کاربرد سیلک هنج چیست و چه هدفی ساختن آن را توجیه می کند؟ دانشمندان هنوز پاسخی قطعی برای این پرسش نیافته اند اما به نظر می رسد که پرچین های ابریشمی این ساختار، از نفوذ حشرات کوچک جلوگیری کرده و تهدید ناشی از آنها را به حداقل می رساند. همچنین دسترسی مورچه ها به برج (بخش مخروطی شکل) نیز به واسطه وجود پرچین های ابریشمی محدود خواهد شد. علاوه بر این، می توان به نقش تاکتیکی ساختار شبکه ای نیز اشاره کرد. ممکن است عنکبوت والد سیلک هنج را برای استتار و محافظت از بچه های خود ساخته باشد زیرا شباهت قابل توجهی به گونه های خاصی از قارچ ها دارد. در مورد برج نیز تنها اطلاعاتی که در دست است مربوط به وظیفه پایه ای آن برای حفاظت از تخم ها می شود.