کشف مولکول‌های آلی در مریخ
مریخ‌نورد ناسا، نوعی ترکیبات آلی در مریخ پیدا کرده که شاید دلیلی بر وجود زندگی در گذشته مریخ باشند.
موبنا – ناسا اعلام کرد مریخ‌نورد “کنجکاوی” (Curiosity) موفق شده نشانه‌هایی از مولکول‌های آلی در مریخ پیدا کند که قدمت آنها به حداقل سه میلیارد سال پیش می‌رسد.
اگرچه به گفته ناسا، ممکن است این مولکول‌ها بیشتر از قدمت زیست شناسی، قدمت زمین شناسی داشته باشند اما وجود آنها نشان می‌دهد اگر زمانی در مریخ زندگی وجود داشته، یافتن نشانه‌های آن ممکن خواهد بود.
در نیم قرن گذشته، جستجوی زندگی در مریخ، تمرینی برای کاهش موانع این راه بوده است. در سال ۱۹۵۰، مریخ، یک سیاره مرده پوشیده از خزه و گلسنگ تصور می‌شد. پس از ماموریت ” مارینر” (Mariner) در سال ۱۹۶۰، این نظریه هم رد شد و در سال ۱۹۷۶، فرودگرهای “وایکینگ” (Viking)، نشانه‌هایی از فرآیندهای زیستی در مریخ یافتند. در هر حال، زمانی که نمونه‌های خاکی، در آزمایشگاه خودکار این فرودگرها در معرض مواد مغذی قرار گرفتند، نتیجه خاصی را نشان ندادند.
امروز، بسیاری بر این باورند که مریخ، برای زندگی، بیش از حد ناملایم است و تنها امید، نجات یافتن برخی باکتری‌ها در شرایط مطلوب است. دانشمندان، به جای استفاده از این روش، در پی یافتن نشانه‌هایی از وجود زندگی در مریخ در میلیاردها سال پیش هستند.
نکته اصلی این پژوهش، بررسی وجود مولکول‌های آلی در مناطقی بوده که زمانی در آنها آب وجود داشته است؛ مانند دشت‌های گلی و بستر رودخانه‌ها. وجود مولکول‌های ساخته شده از کربن، هیدروژن، اکسیژن و نیتروژن، برای زندگی ضروری است و در صورت اثبات وجود این مولکول‌ها به مدت دو یا سه میلیارد سال، سرنخی از وجود زندگی در دوران گذشته مریخ به دست خواهد آمد.
به گفته ناسا، ابزار “تحلیل نمونه مریخ” (SAM)، نمونه‌های جمع شده توسط مریخ‌نورد کنجکاوی در عملیات حفاری سنگ‌های رسوبی چهار ناحیه در “دهانه گیل” (Gale Crater) را بررسی کرد. این نمونه‌ها، در معرض دمای ۹۰۰ درجه فارنهایت قرار گرفتند که برای تجزیه مولکول‌های پیچیده به بخش‌های کوچکتر از جمله تیوفن، بنزن، تولوئن و پروپان، کافی است.
نمونه‌ها مولکول‌های آلی را در تراکم بالای ۱۰ ، بخش در یکای سنجش نشان دادند که بسیار شبیه به مولکول‌های موجود در سطح مریخ است که قدمت آنها به میلیاردها سال پیش این سیاره بازمی‌گردد و ۱۰۰ برابر بزرگتر از نمونه‌های پیشین به دست آمده از مریخ هستند. ناسا ادعا می‌کند شاید این مولکول‌ها، به خاطر پیوستگی با اتم‌های سولفور، تا به امروز باقی مانده‌اند.
حتی اگر این ترکیبات آلی قدیمی، قدمت زیستی نداشته باشند، گروه پژوهشی مریخ‌نورد کنجکاوی، به جستجوی زندگی در مریخ امیدوار هستند. این یافته‌ها، به برنامه‌ریزی برای ماموریت‌های آینده مریخ از جمله “مریخ ۲۰۲۰” (Mars 2020) و “اگزومارس” (ExoMars) کمک کند.
این پژوهش، در مجله ” Science” به چاپ رسید.
منبع: ایسنا
