انتقال حافظه یک دانشمند به شما با یک عمل جراحی ساده!

موبنا – بشر به واسطه پیشرفت‌های علم پزشکی در سال‌های اخیر موفق شد اعضای مختلف بدن انسان را پیوند بزند تا جان میلیون‌ها نفر را نجات دهد. پیوند قلب، کلیه، دست و حتی کاشت مو از جمله این موارد محسوب می‌شود. ولی دانشمندان این بخش از علم پزشکی را وارد دوره جدیدی کرده‌اند که بیشتر به ماجرای فیلم‌های تخیلی شباهت دارد. برای دهه‌های طولانی انتقال حافظه شخصی به شخص دیگر فقط در فیلم‌های علمی-تخیلی مشاهده می‌شد و هم اکنون دانشمندان تلاش می‌کنند آن را به یک اتفاق کاملا واقعی در دنیای مدرن امروزی تبدیل کنند.

یک گروه از محققان در تازه‌ترین اقدام خود موفق شدند با استفاده از یک فرم پیچیده اطلاعات ژنتیکی و به کمک RNA حافظه یک حلزون را به حلزون دیگر منتقل کنند. این نخستین باری بود که در طول تاریخ چنین اتفاقی افتاد و هر دو حلزون برای نشان دادن تمام واکنش‌های دفاعی لازم آموزش دیده بودند.

زمانی که RNA به حلزون‌هایی که چنین روندی را دنبال نکرده بودند تزریق شد، آنها به گونه‌ای رفتار کردند که نشان می‌دهد حساسیت‌شان برانگیخته شده است و تحت تاثیر قرار گرفته‌اند. نتایج حاصل از این تحقیقات در آخرین شماره از نشریه بین‌المللی eNeuro منتشر شد تا درهای جدید برای جست‌وجو در پایه‌های فیزیکی حافظه باز شود و محققان بتوانند اقدام مشابه را روی انسان‌ها هم تجربه کنند.

رشته‌های RNA که با نام «ریبونوکلئیک اسید» شناخته می‌شوند در اصل ملکول‌های برزگی هستند که انواع مختلف نقش‌ها در بافت‌های بیولوژیکی بدن به آنها واگذار شده است. به عنوان مثال RNA می‌تواند در اتصال پروتئین‌ها به یکدیگر و نحوه بیان ژن‌ها نقش داشته باشد.

دانشمندان برای انتقال حافظه بین حلزون‌ها از شوک‌های الکتریکی به ناحیه دُم گونه‌ای از حلزون‌های دریایی به نام «آپلیسیای کالیفرنیایی» استفاده کردند. زمانی که این شوک‌ها روی حلزون اعمال شد، عکس‌العمل خروجی دفاعی آنها بسیار قابل ملاحظه بود و حلزون‌ها برای دفاع از خود در برابر آسیب بیرونی تلاش بیشتری انجام دادند. زمانی که محققان به صورت متوالی شوک‌های کوچک به حلزون وارد می‌کردند، متوجه شدند که این شوک‌ها نوعی انقباض دفاعی را شامل می‌شود که حدود ۵۰ ثانیه طول می‌کشد و این در حالی بود که شوک‌ها فقط در عرض یک ثانیه به حلزون وارد می‌شدند. بررسی‌های بیشتر نشان داد حلزون‌هایی که با این شوک‌ها مواجه شدند نسبت به این محرک حساس شده‌اند.

دانشمندان سپس RNA حلزون‌های شوک داده شده را از سیستم عصبی آن استخراج کردند و این RNA به تعداد دیگری از حلزون‌های دریایی که هرگز مقابل این نوع حساسیت عصبی قرار نگرفته بودند، تزریق شد. آن دسته از حلزون‌هایی که با این شوک مواجه نشده بودند، RNA مربوط به حلزون‌های شوک داده شده را دریافت کردند و پس از گذشت مدتی مشخص شد اگر آنها نیز شوک‌های الکتریکی مشابه را در ناحیه دُم خود دریافت کنند، برای دوره زمانی ۴۰ ثانیه با فرآیند انقباض دفاعی عضلات خود مواجه می‌شوند.

زمانی که این حلزون‌ها در شرایط مشابه قرار گرفتند عکس‌العمل کاملا مشابه نشان دادند و دانشمندان با انجام تحلیل‌های دقیق روی سلول‌های عصبی حلزون‌های ثانوی متوجه شدند که واکنش هر دوی آنها یکی بوده است.

پروفسور «دیوید گلانزمن» یکی از نویسندگان گزارش نهایی این بررسی که از محققان دانشگاه کالیفرنیا (UCLA) محسوب می‌شود توضیح داد که «در این بررسی به عبارت ساده حافظه بین دو حلزون انتقال داده شد».

او همچنین بر این نکته تاکید کرد که در این فرآیند حلزون‌ها با هیچ گونه مشکلی مواجه نشدند و به زندگی عادی خود ادامه دادند. پروفسور گلانزمن در این خصوص گفت: «اینها حلزون‌های دریایی هستند و زمانی که پیام هشدار به آنها می‌رسد، آنها از بدن خود نوعی جوهر صورتی خوشرنگ ترشح می‌کنند تا خود را در مقابل حیوان مهاجم مخفی کنند. به این حلزون‌ها نیز هشدار مشابه وارد شد و آنها جوهر صورتی ترشح کردند. ولی باید توجه داشته باشید که آنها به صورت فیزیکی با هیچ مشکلی مواجه نشدند و زندگی عادی آنها جریان دارد».

به طور کلی محققان بر این باورند که حافظه بلندمدت در سیناپس‌های مغز ذخیره می‌شود که سیناپس‌ها در اصل رابط بین سلول‌های عصبی هستند. هر نورون هزاران سیناپس را شامل می‌شود. با این وجود پروفسور گلانزمن تشریح کرد: «اگر حافظه‌ها در سیناپس‌ها ذخیره شوند،‌ آزمایش‌های ما بی‌پاسخ می‌ماند و نمی‌توانستیم حافظه را بین دو حلزون انتقال دهیم». او به زیست شناسی بدن انسان نگاه بازتری دارد و معتقد است که خاطرات در هسته‌های نورون ذخیره می‌شوند. مقاله‌ای که هم اکنون پروفسور گلانزمن به کمک همکاران خود چاپ کرده است بر اساس نکات مطالعات صورت گرفته در دهه‌های گذشته انجام شد و در نهایت نشان داد RNA می‌تواند به انتقال حافظه از شخصی به شخص دیگر کمک کند.