ممنوع‌التصویری آقای وزیر؟
«آذری‌جهرمی ممنوع‌التصویر شد.» این خبر هرچند کوتاه اما پر از رمز و راز بود. شاید آنقدر اهالی سیاست و افکار عمومی در سالیان گذشته، خبرهایی درباره ممنوع‌التصویری چهره‌های سیاسی شنیده و دیده بودند که به سرعت همین خبر کوتاه باورشان شد.
موبنا – انتشار خبر تصمیم مسوولان سازمان صداوسیما مبنی بر سانسور کردن وزیر دهه شصتی ارتباطات در حالی در فضای رسانه‌ای و مجازی دست به دست شد که کنایه‌های آذری‌جهرمی به قراردادهای صداوسیما همچنان در حافظه شهروندان و علاقه‌مندان به اخبار مدیریت کشور باقی مانده است. آذری‌جهرمی چندی پیش با یک توییت و یک مصاحبه با خبرگزاری ایرنا به موضوع صوت و تصویر فراگیر و افشای جزییاتی از قراردادهای صداوسیما با پیمانکاران اعتراض کرده بود. توییت و مصاحبه اعتراض‌آمیزی که گویا دلیل اصلی انتشار خبر ممنوع‌التصویری او بود و هرچند ساعاتی بعد از سوی محمدحسین رنجبران، مدیرکل روابط عمومی سازمان صداوسیما تکذیب شد. رنجبران در مصاحبه‌ای با ایسنا در واکنش به اینکه رییس سازمان صداوسیما در واکنش به اعتراض جهرمی نسبت به قراردادهای پیمانکاری صداوسیما در ابلاغی به معاونت سیاسی و بخش خبر، دستور داده تا هرگونه پخش اخبار از وزیر ارتباطات و وزارت ارتباطات صرفا با هماهنگی معاونت مربوطه صورت پذیرد، گفته است: «آقای آذری‌جهرمی از روزی که این اظهارنظر را انجام داد، یعنی سوم اردیبهشت تا امروز که یک هفته می‌گذرد، تقریبا به صورت میانگین هر روز در بخش‌های مختلف خبری رادیو و تلویزیون حضور داشته است؛ شاید معنی ممنوع‌التصویر فرق کرده است و ما خبر نداریم؟!» اما همزمان با تکذیب خبر ممنوع‌التصویری آذری‌جهرمی از سوی محمدحسین رنجبران، یک منبع آگاه در صداوسیما این خبر را تایید کرد و به «اعتماد» گفت: «پس از افشاگری وزیر ارتباطات از جزییات برخی قراردادهای صداوسیما، معاونت سیاسی صداوسیما به خبرنگاران ابلاغ کرده است برای پوشش اخبار این وزیر هماهنگی‌های لازم انجام شود.» اما جدای از تایید و تکذیب خبر ممنوع‌التصویری مرد ارتباطات دولت و اینکه او واقعا از این پس در خبرهای تلویزیون دیده خواهد شد یا نه طرح این پرسش اهمیت دارد که آذری‌جهرمی در توییت و مصاحبه‌اش چه گفته بود؟
توییت دردسرساز و مصاحبه جنجالی
دوم اردیبهشت ۹۷ بود که کمیسیون فرهنگی مجلس ماده چهار طرح خط مشی، اداره و نظارت بر سازمان صداوسیما را تصویب کرد که براساس آن «مسوولیت صدور مجوز و تنظیم مقررات صوت و تصویر فراگیر در فضای مجازی و نظارت بر آن منحصرا برعهده سازمان صداو سیماست و در صورت تصویب در جلسه علنی مجلس، اجرایی می‌شود.» تفویض انحصار صدور مجوز به سازمان صداوسیما واکنش‌های منفی بسیاری به همراه داشت تا جایی که آذری‌جهرمی بامداد ۳اردیبهشت مخالفت خود را با این اقدام کمیسیون فرهنگی مجلس در توییتی اعلام کرد. جهرمی در این توییت نوشت: «ضمن احترام به نظر جمعی از نمایندگان محترم کمیسیون فرهنگی مجلس، تصویب قانون اختیارات صوت و تصویر فراگیر برای صداوسیما بدون ذکر تعریف دقیقی از مصادیق صوت و تصویر فراگیر، مانع بزرگی در تحقق لایه‌های خدمات و محتوای شبکه ملی اطلاعات خواهد بود.» وزیر ارتباطات در گفت‌وگویی با خبرگزاری ایرنا درباره چرایی مخالفت خود با این طرح موضوعاتی را مطرح کرد که نیازمند تامل بیشتری است.
جهرمی در این مصاحبه گفته بود: «براساس این رویه، قرارداد بسته، مزایده‌ای برگزار کرده و ۵ پیمانکار انتخاب کرده‌اند. صداوسیما در انتخاب این پیمانکاران به فعالان عرصه صوت و تصویر اعلام کرده که باید جدا از ضمانتنامه‌ها و تعهداتی به سازمان، ۵۰ درصد کل درآمدهای خود را نیز به این سازمان بدهند؛ ضمن آنکه کسانی که فاقد مجوز این سازمان باشند با حکم مرجع قضایی تعطیل خواهند شد.»
اواخر سال ۹۳ سازمان صداوسیما با اعلام فراخوانی برای اعطای مجوز اپراتوری تلویزیون اینترنتی از شرکت‌های متقاضی دعوت به همکاری کرد که این فراخوان تا مرحله انتخاب ۵ شرکت واجد شرایط نیز پیش رفت اما چندی بعد با روی کار آمدن رییس جدید در صداوسیما، این سازمان مجوزهای صادره را ملغی اعلام کرد.در شهریورماه سال ۹۵ بار دیگر سازمان صداوسیما برای اعطای مجوز اپراتوری تلویزیون اینترنتی با شرایط جدید فراخوان داد که ۵ شرکت انتخاب شده در مرحله قبلی در اولویت پذیرش قرار داشتند و پس از بررسی نهایی نیز سرانجام مجوز اپراتوری تلویزیون تعاملی به همان ۵ شرکت اعطا شد. ۵ شرکتی که بنابر افشاگری آذری‌جهرمی باید ۵۰ درصد کل درآمدهای خود را به صداوسیما بدهند، عبارتند از: شرکت‌های «آسمان با برند فام»، «ایرانسل با برند لنز»، «باران تلکام با برند آیو»، «تراشه سبز با برند تیوا» و «نشر الکترونیک با برند شمیم». این ۵ پیمانکار توانستند مجوز اپراتوری تلویزیون تعاملی را کسب کنند.
پخش تصاویر در فضای مجازی با تلویزیون کاملا متفاوت است. این همان موضوعی است که کمیسیون فرهنگی مجلس به آن توجه نکرده و تفاوتی میان پخش تصاویر در فضای مجازی و تلویزیون قایل نشده است. نکته‌ای که آذری‌جهرمی نیز به آن اشاره کرده و گفته است: «در طرح پیشنهادی کمیسیون فرهنگی مجلس، اگر ناظر به تلویزیون باشد، به دلیل الزامات قانونی خدشه‌ای به آن وارد نیست اما اکنون مدیران صداوسیما تفسیری فراتر نسبت به این موضوع دارند» تفسیر فراتری که آذری‌جهرمی به آن اشاره کرده، نشان می‌دهد مسوولان صداوسیما در این سال‌ها به انحصار عادت کرده و حاضر نیستند وارد یک فضای رقابتی شوند. حال طرح این پرسش خالی از لطف نیست که علی رغم تکذیب خبر ممنوع التصویری وزیر جوان کابینه در رادیو و تلویزیون یا صدا و سیما، به راحتی از کنار گلایه و کنایه وزیر ارتباطات دولت روحانی عبور خواهد کرد؟
منبع: روزنامه اعتماد | زهیر موسوی
