توانایی عجیب مغز در انتقال عملکردها به نواحی مختلف خود
پژوهشگران آمریکایی در بررسی اخیر خود، قابلیت تغییرپذیری و انتقال عملکردها را در مغز نشان دادند.
موبنا – تجربه سکته مغزی در زمان به دنیا آمدن برای یک نوزاد عجیب نیست. تولد برای مغز مانند تغییر در گردش خون از مادر به نوزاد، امر دشواری است. از هر چهار هزار نوزاد حداقل یک مورد کمی قبل از تولد، حین یا پس از آن تحت تاثیر قرار می‌گیرند.
اما سکته در نوزادان حتی یک سکته شدید، تاثیر ماندگار سکته در بزرگسالان را ندارد.
پژوهشی به سرپرستی محققان مرکز پزشکی “دانشگاه جورج‌تاون” (Georgetown University) در آمریکا نشان داد که یک یا دو دهه پس از اینکه یک سکته “پیرازایشی” (perinatal)، به طرف چپ مغز که قسمت مربوط به زبان است آسیب می‌زند، نوجوانان و بزرگسالان جوانی که تحت تاثیر این سکته قرار گرفته اند، از طرف راست مغز برای صحبت کردن استفاده می‌کنند.
این یافته‌ها که دیروز در همایش “انجمن پیشبرد علوم آمریکا” (AAAS) که جلسه‌ای سالانه در اوستین تگزاس است مطرح شد، چگونگی عملکرد مغز تغییرپذیر را در نوزادان نشان می‌دهد.
این پژوهش جدید که به سرپرستی دکتر “الیسا نیوپورت” (Elissa L. Newport)، عصب‌شناس شناختی و استاد عصب‌شناسی دانشگاه جورج‌تاون انجام شد، نشان داد ۱۲ نفر شرکت‌کننده‌ای که در سنین بین ۱۲ تا ۲۵ قرار داشتند و به سکته مغزی پیرازایشی در طرف چپ مغز مبتلا بودند، همه برای زبان، از طرف راست مغزشان استفاده می‌کردند. به گفته نیوپورت، زبان آنها، در سطح خوب و معمولی بود.
تنها نشانه‌های هشداردهنده آسیب به مغز این افراد این است که برخی از آنها، کمی کند هستند و بسیاری یاد گرفته‌اند که به دست چپ خود قدرت تسلط بدهند چون سکته در سمت چپ، به عملکرد دست راست لطمه می‌زند.
نیوپورت می‌گوید، این افراد، به برخی اختلالات عملکرد اجرایی مانند پردازش عصبی کندتر دچار هستند که در افراد مبتلا به جراحات مغزی رایج است اما درعملکردهای شناختی مانند ادراک و تولید زبانی، عالی هستند.
علاوه بر این، بررسی تصویربرداری نشان داد که قسمت مربوط به زبان همه شرکت‌کنندگان این آزمایش در سمت راست و دقیقا مقابل نواحی معمول زبان در سمت چپ مغز قرار داشت.
براساس این پژوهش، با اینکه این مغزهای جوان، بسیار تغییرپذیر بودند و می‌توانستند زبان را به یک ناحیه سالم منتقل کنند، به این معنا نیست که این نواحی جدید می‌توانند در هر صورت در سمت راست قرار بگیرند.
ما باور داریم، محدودیت‌های بسیار مهمی برای محل انتقال عملکردها وجود دارد. نواحی بسیار خاصی وجود دارند که با توجه به عملکردی خاص، هنگام مجروح شدن قسمتی از مغز، قدرت غلبه پیدا می‌کنند. هر عملکرد مانند زبان یا مهارت‌های فضایی، ناحیه خاصی دارد که در صورت مجروح شدن ناحیه اصلی آن در مغز، می‌تواند غلبه پیدا کند. نتیجه این پژوهش، کشف مهمی است که ممکن است پیامدهایی در توانبخشی بازماندگان بزرگسال سکته داشته باشد.
منبع: ایسنا
