مردم کدام استانها بیشتر سیگار می خرند؟

موبنا -بر اساس بررسی ها و ارزیابی های انجام شده، بوشهر با معدل مصرف ۱هزار و ۵۰۰ نخ سیگار در سال به ازای هر خانوار در رتبه نخست استعمال دخانیات قرار دارد.

براساس مطالعات انجام شده،قریب به ۱ میلیارد و ۳۰۰ میلیون نفر سیگاری در دنیا بصورت دائمی یا تفننی،مصرف کننده این ماده دخانی مرگ آور هستند.در کشور ایران نیز برآوردها موید این واقعیت تلخ است که سالانه ۱۱ هزار نفر در کشور بر اثر استعمال مواد دخانی فوت می کنند.

ارزش ریالی مصرف سیگار در سال ۹۲،به رقمی بالغ بر ۸ هزار و ۳۰۰ میلیارد تومان تخمین زده شد که با احتساب هزینه کرد ۳۰ هزار میلیارد تومانی برای درمان عوارض و بیماریهای ناشی از استعمال دخانیات در کشور به اعداد و ارقام سرسام آوری دست می یابیم که نشان از حجم و عمق تهدیدات و مخاطرات ناشی از این مواد دخانی است.

بر اساس آمار و ارقام منتشر شده در رسانه ها،تنها در سال ۹۰ و ۹۱ ،قریب به ۷ هزار میلیارد تومان صرف درمان سرطان های ناشی از استعمال دخانیات شده است.

تقی صیفوری،جامعه شناس و آسیب شناس مسائل اجتماعی در گفت و گو با خبرنگار گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان،در تشریح زوایای پیدا و پنهان مصرف دخانیات در ایران اظهار داشت:معضل و چالش استعمال دخانیات،صرفا به ایران منحصر نمی شود و می توان از آن تحت عنوان پدیده و یک ناهنجاری جهانی یاد کرد که کشورهای توسعه یافته،در حال توسعه و جهان سومی،همگی با آن دست به گریبان هستند.

وی افزود:فراگیری مصرف سیگار در جهان به میزانی است که در سال ۲۰۱۱ ،بعد از تجارت نفت و سِلاح، پرسود ترین تجارتِ به اصطلاح سود آور اقتصادی مشمول عرضه و توزیع دخانیات می شد.

صیفوری عنوان کرد:هنوز آمار دقیقی از میزان سود آوری سیگار در سال ۲۰۱۶ برآورد نشده،اما بعید به نظر می رسد ضریب سودآوری این تجارت در مقایسه با سنوات گذشته با کاهش مواجه باشد.

وی افزود:روزانه قریب به ۱۵ میلیارد نخ سیگار در جهان استعمال می شود و به تعبیری می توان گفت در هر ساعت،حدود ۶۰ میلیون نخ سیگار در اقصی نقاط جهان دود می شود.

این جامعه شناس و آسیب شناس مسائل اجتماعی عنوان کرد:در آخرین بررسی ها و مطالعات انجام شده در خصوص جایگاه کشورها از حیث سرانه مصرف سیگار،یونان در رتبه اول قرار دارد و کشور ایران نیز در جایگاه ۶۷ جهان ایستاده است.

وی افزود:گمانه زنی های اکونومیست حاکی از این واقعیت تامل برانگیز است که تا پایان سال ۲۰۱۶ ،قریب به ۳۰۰ میلیارد دلار صرف درمان نارسایی ها و عوارض جسمانی ناشی از استعمال دخانیات در جهان خواهد شد.

صیفوری گفت:چندی پیش آماری غیر رسمی منتشر شد که از سوی هیچ مرجعی تایید و تکذیب نشد که بر مبنای آن،استان بوشهر با سرانه مصرف ۱ هزار و ۵۰۰ نخ سیگار در سال به ازای هر خانوار در رتبه نخست کشور(از حیث استعمال دخانیات)قرار دارد و به ترتیب آذربایجان غربی،گیلان،کرمان،قزوین در رتبه های بعدی این رده بندی قرار گرفتند.

وی افزود:برآوردهای غیر رسمی نشان می دهد استان خراسان جنوبی با استعمال ۳۰۰ نخ سیگار در سال به ازای هر خانوار،در رتبه آخر قرار دارد و به تعبیری کمترین میزان استعمال و مصرف دخانیات به این خطه از مرز و بوم معطوف می شود.

واردات ۴۵ درصدی سیگار قاچاق به کشور

آنچنان که در رسانه ها منعکس شده،قریب به ۴۵ درصد از سیگار مصرفی کشور از مسیرها و کانال های قاچاق وارد می شود و به تعبیری از مجموع دخانیاتی که بصورت روزانه در ایران استعمال می شود،تنها ۵۵ درصد بصورت قانونی وارد و توزیع می شود و مابقی آن مشمول کالاها و محصولاتِ دخانیِ غیر قانونی می شود.

محمد رضامند،یکی از فعالان حوزه اقتصادی در گفت و گو با خبرنگار گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان،گفت:میزان حجم دخانیات مکشوفه در سال گذشته،۳۵۰ میلیون نخ برآورد شده که البته این میزان صرفا به سیگارهایی معطوف می شود که به واسطه نظارت اعمال شده،کشف و ضبط شده اند و نمی توان این واقعیت تلخ را نادیده گرفت که بخش قابل توجهی از سیگار های وارد شده نیز کشف نمی شوند و به طرق مختلف در سطح بازار توزیع و استعمال می شوند.

وی افزود:در حال حاضر قریب به۳۰ تا ۴۰ درصد بازار سیگار در اختیار قاچاقچیان مواد دخانی است که با اندکی تامل،به روشنی به سود سرسام آوری که بصورت غیر مجاز در جیب فعالان این عرصه می رود خواهیم شد.

در این میان،برخی از کارشناسان معتقدند،یکی از موثر ترین راهکارهای مقابله با مصرف مواد خانی را باید در افزایش عوارض و مالیات جستجو کرد.

قائلان به این نظریه معتقدن،میزان و ضریب عوارضِ مالیاتیِ مواد دخانی در ایران به مراتب پایین تر از دیگر کشورهای جهان است.

البته برخی از جامعه شناسان همچون ناهید مبتکر،معتقدند،کنترل و مهار مصرف سیگار از طریق افزایش نرخ عوارض و مالیات حاصل نخواهد شد و نائل شدن به توفیقات هر چه بیشتر در این حوزه،مستلزم تعریف و طراحی برنامه های فرهنگی،آموزشی هدفمند است.

وی عنوان کرد:البته بدون تردید افزایش قیمت در کاهش مصرف دخانیات بی تاثیر نخواهد بود،اما ضریب اثر گذاری این روش ها بسیار محدود و اندک است زیرا در حال حاضر با یک نگاه اجمالی و یا مطالعه میدانی به روشنی به این و اقعیت تلخ پی می بریم که بسیاری از استعمال کنندگان مواد دخانی،سیگار را جز لاینفک از سبد خرید روزانه و هفتگی خویش می پندارند و از پرداخت هزینه های آن نیز ابایی ندارند.

مبتکر در خاتمه یادآور شد:به واقع همسو با افزایش قیمت و اعمال قوانین سخت گیرانه،باید نسبت به غنی سازی اوقات فراغت جوانان و آگاهی بخشی مستمر با جدیت مضاعف و عمیق تر ورود کرد و در چنین شرایطی،مولفه های فوق همچون حلقه های به هم پیوسته،به کاهش مصرف دخانیات در کشور منتهی خواهد شد،امری که حصول آن دشوار اما غیر ممکن نخواهد بود.

 منبع: باشگاه خبرنگاران