راهکارهای مقابله با سکسکه
موبنا – احتمالا برای شما هم پیش آمده که از سکسکه کلافه شده و انواع و اقسام روش‌ها را برای خلاصی از آن امتحان کرده‌اید. آیا تا به حال از خودتان پرسیده اید که اصلا چرا سکسکه می‌کنیم؟ بد نیست بدانید سکسکه یک رفلاکس طبیعی و انقباض غیر ارادی و متناوب دیافراگم و بین دنده‌ای است …
موبنا – احتمالا برای شما هم پیش آمده که از سکسکه کلافه شده و انواع و اقسام روش‌ها را برای خلاصی از آن امتحان کرده‌اید. آیا تا به حال از خودتان پرسیده اید که اصلا چرا سکسکه می‌کنیم؟ بد نیست بدانید سکسکه یک رفلاکس طبیعی و انقباض غیر ارادی و متناوب دیافراگم و بین دنده‌ای است که به دم ناگهانی منجر می‌شود و به علت بسته‌شدن حنجره نیمه‌تمام می‌ماند و آن صدای خاص را به وجود می‌آورد. چرا سکسکه می‌کنیم؟ چه رابطه‌ای بین انواع بیماری‌ها و سکسکه وجود دارد و چطور درمان می‌شود؟
معمولا سکسکه‌ها خود به خود قطع می‌شوند، البته گاهی هم ۳ تا ۶۰ بار در دقیقه اتفاق می‌افتند و برای قطع آن فقط باید صبور باشید، اما ممکن است تا ۴۸ ساعت یا بیشتر از یک ماه طول بکشند که در این شرایط باید به پزشک مراجعه کنید. دکتر ناصر ابراهیمی دریانی، فوق‌تخصص گوارش و کبد و استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران می‌گوید: از نظر تقسیم‌بندی بیماری‌های دستگاه گوارش شامل رفلاکس اسید معده، فتق دیافراگم، ورم معده، زخم‌اثنی عشر، تورم لوزالمعده، آبسه داخل شکم، بیماری سرطان معده و لوزالمعده باعث ایجاد سکسکه می‌شوند. گاهی نیز التهاب کبد مانند هپاتیت یا وارد شدن هوا همراه با بلع می‌تواند سکسکه را تشدید کند.
چرا سکسکه می‌کنیم؟
به گفته دکتر دریانی اگر سکسکه رفلاکس طبیعی بدن و ناشی از پرخوری، بدخوری، بلع هوا هنگام غذا خوردن یا یک مشکل گوارشی ساده مثل نفخ نباشد، ممکن است علامت مشخصی از ابتلا به یک بیماری مهم باشد که از جمله آنها می‌توان به برخی بیماری‌های دستگاه گوارش شامل آبسه داخل شکم، زخم اثنی‌عشر، تورم یا سرطان لوزالمعده، ورم یا سرطان معده، مشکلات دیافراگمی مثل فتق، رفلاکس یا همان ترش کردن و مشکلات مری اشاره کرد.
همیشه پای سیستم گوارشی در میان نیست
دکتر دریانی با بیان این که برخلاف باور عموم همه سکسکه‌ها به دلیل مشکلات گوارشی اتفاق نمی‌افتد، ادامه می‌دهد: گاهی مشکلات داخلی گوش، عفونت‌های مغز و اعصاب، مننژیت، ام‌اس، ابتلا به هپاتیت و التهاب کبد باعث ایجاد سکسکه می‌شوند یا مشکل را تشدید می‌کنند؛ تشدید به این معنا که سکسکه قطع نمی‌شود و تعداد آن هم مثل سابق کم نیست. حتی سکسکه می‌تواند عوارض ناشی از لوله‌گذاری تنفسی، کمبود کلسیم در بدن، کم‌کاری یا پرکاری تیروئید، بزرگ شدن غدد لنفاوی، دیابت، مشکلات قلبی عروقی، مشکلات کلیوی، مصرف برخی داروها بویژه آرام‌بخش‌ها، عفونت یا سرطان ریه و آسم باشد.
گروه‌بندی سکسکه‌ها
شاید برایتان جالب باشد بدانید سکسکه‌ها هم تقسیم‌بندی مشخصی دارند. آنهایی که در کمتر از دو روز برطرف می‌شوند، سکسکه‌های موقت هستند، آنهایی که بیشتر از دو روز طول می‌کشند، سکسکه‌های مداوم نامیده می‌شوند و آنهایی که بیشتر از یک ماه طول می‌کشند در گروه سکسکه‌های مقاوم قرار می‌گیرند. سکسکه سن خاصی ندارد و از دوران جنینی تا سالمندی اتفاق می‌افتد. براساس بررسی محققان دانشگاه آکسفورد، خانم‌ها ۲درصد بیشتر از آقایان سکسکه (از نوع موقت) می‌کنند که دلیل بیش از ۹۰درصدشان هم مربوط به استرس و تنش است، اما بنا به دلایلی نامشخص، آقایان در مقایسه با خانم‌ها بیشتر دچار سکسکه مداوم و مقاوم می‌شوند. همچنین در بزرگسالان سکسکه مقاوم شایع‌تر است، در حالی که سکسکه بچه‌ها معمولا بیشتر از یک دقیقه طول نمی‌کشد.
استرس و سکسکه
شاید تعجب کنید، اما یکی از دلایل مهم سکسکه، استرس است. متخصصان براین باورند که وقتی در شرایط استرس‌زا قرار می‌گیرید و مضطرب می‌شوید، دو عصب مهم بدن به نام عصب فرنیک و عصب واگ تحریک می‌شوند و شما را وادار به سکسکه می‌کنند. در بعضی فیلم‌های ترسناک مطرح دنیا هم این سوژه مورد استفاده قرار گرفته و سکسکه یکی از شخصیت‌ها در یکی از صحنه‌های ترسناک، باعث لو رفتن محل اختفای او شده و مرگش را رقم زده است. اگر جزو افرادی هستید که در شرایط استرس‌زا سکسکه می‌کنید نگران نباشید چون آدامس جویدن، نوشیدن یک لیوان آب، نفس عمیق کشیدن و تلقین‌های ذهنی برای رسیدن به آرامش کمک می‌کند تا سکسکه سراغ‌تان نیاید یا خیلی زود و در عرض چند ثانیه قطع شود.
کی به پزشک مراجعه کنیم ؟
به گفته دکتر دریانی در شرایطی که سکسکه بعد از دو تا سه روز به خودی‌خود درمان نمی‌شود و فرد مدت‌ها با این مشکل دست و پنجه نرم می‌کند و روند طبیعی زندگی‌اش مختل می‌شود، باید به پزشک مراجعه کند و با انجام معاینات مختلف مثل آندوسکوپی، ام‌آرآی و سی‌تی اسکن، علت اصلی سکسکه‌های مداوم و مقاوم مشخص و درمان مناسب برای بیمار تجویز شود. در صورتی که زیاد سکسکه می‌کنید، این موضوع را جدی بگیرید و با یک پزشک مشورت کنید. در این میان نباید فراموش کنیم همه افراد در طول عمر خود سکسکه‌های کوتاه‌مدت را تجربه می‌کنند و به کمک روش‌های ساده‌ای می‌توان از شر آن خلاص شد، اما گاهی در درمان سکسکه داروهایی مثل لارگارتین، هالوپریدول و باکلوفن تجویز می‌شود. اگر سکسکه با این روش‌ها درمان نشود، در موارد بسیار محدود، عصب فرنیک را بی‌حس می‌کنیم تا سکسکه قطع شود.
توصیه‌های طلایی برای درمان سکسکه
همان‌طور که اشاره شد، همه ما در طول زندگی دچار سکسکه می‌شویم که بیشترشان هم از نوع کوتاه‌مدت هستند. پس دو راه بیشتر نداریم؛ یا منتظر بمانیم تا سکسکه خود به خود قطع شود یا به گفته دکتر دریانی، سراغ روش‌هایی برویم که در درمان سکسکه موثرند. این راهکارها عبارتند از: حبس کردن نفس، نفس کشیدن داخل کیسه نایلونی، نگه‌داشتن یخ در دهان، خوردن یک خوراکی سفت مثل یک تکه نان، میوه یا مغزها (پسته، بادام، فندق و…)، فشار آوردن روی زبان، جویدن یک برش لیمو ترش، چشیدن سس فلفل تند، جویدن یک قاشق پودر شکلات یا کافی‌میکس، بو کردن و چشیدن سرکه، جویدن یک‌پنجم قاشق چایخوری شکر و در نهایت قورت‌دادن آب دهان دو بار پشت سر هم و بدون وقفه.
طب سنتی و درمان سکسکه
نسخه ۱: رازیانه و تخم شوید را به نسبت مساوی با هم مخلوط کنید و یک قاشق مرباخوری از آن را داخل یک فنجان آبجوش بریزید و بعد از ۱۰ دقیقه بنوشید.
نسخه ۲: تخم شوید، پونه و آویشن را به نسبت مساوی با هم مخلوط کنید و یک قاشق مرباخوری از آن را داخل یک فنجان آب در حال جوش بریزید. بعد از یک دقیقه معجون شما آماده نوشیدن است تا سکسکه‌تان را از بین ببرد.
نسخه ۳: یک قاشق غذاخوری عسل را داخل یک فنجان آب ولرم حل کنید و بنوشید.
منبع: جام‌جم