چالش بساطیها!
فرشيد اسحاقي: این رونق اما با مشکلات ریز و درشت زیادی مواجه است که دوراهی برخورد یا عدم برخورد با دستفروشان از مهمترین آنهاست. در هفتههای اخیر، بحثهای زیادی درباره برخورد با سدمعبر و بساط گستران مطرح شده و موافقان، منافع شهر، مسائل امنیتی، منافع مغازه داران و… را به عنوان دلیلی برای برخورد با …
فرشيد اسحاقي: این رونق اما با مشکلات ریز و درشت زیادی مواجه است که دوراهی برخورد یا عدم برخورد با دستفروشان از مهمترین آنهاست. در هفتههای اخیر، بحثهای زیادی درباره برخورد با سدمعبر و بساط گستران مطرح شده و موافقان، منافع شهر، مسائل امنیتی، منافع مغازه داران و… را به عنوان دلیلی برای برخورد با بساطیها مطرح میکنند . از سویی، مخالفان نبود چاره برای کسب درآمد از سوی دستفروشان را به عنوان دلیل اصلی برای عدم برخورد با دستفروشی مطرح میکنند. این مسئله روزگذشته در جلسه علنی شورای اسلامی شهر تهران مورد تذکر تعدادی از اعضای شورای شهر قرار گرفت تا موضوع برخورد با سد معبر و دستفروشی در تهران جدیتر از همیشه بررسی شود. چنانچه «ابوالفضل قناعتی» عضو هیات رئیسه شورای شهر تهران با انتقاد از شدت گرفتن سدمعبرها در ماه پایانی سال گفت: از یکسو میگوییم حریمبانها با سدمعبران و بساط گستران برخورد نکنند، از سویی دیگر تاکید داریم برخورد کنند. در حالی که با بفرمایید و خواهش میکنم این افراد معابر را خالی نمیکنند. وی با تاکید بر اینکه بساط گستران حتی در روند فعالیت کسبه که یک سال عوارض و مالیات میدهند و آخر سال میخواهند کسب مناسبی داشته باشند نیز خللی ایجاد میکنند، تصریح کرد: کسبه یک سال عوارض و مالیات میدهند تا شب عید فروش سودمندی داشته باشند اما درست این یک ماه آخر بساطگستران مشکلاتی برای مغازه داران ایجاد میکنند که نیاز به مراجعه نیروهای حریمبان و برخوردهای لازم و کافی دارد.
بساطیها با خواهش و تمنا نمیروند!
برخورد با سد معبر و فعالیت بساطیها ی تهران اکنون بر عهده نیروهای شرکت شهربان و حریمبان است که قناعتی با یادآوری اینکه حریمبانان نمیتوانند با افرادی که سد معبر میکنند با ادبیات مرتبی صحبت کنند و همین معضل باعث میشود که درگیری پیش آید، افزود: یا ما باید در این حوزه حریمبانها را جمع کنیم و مسئولیت برخورد را به نیروی انتظامی بدهیم تا با یونیفورم و ماموریت قانونی به این موضوع ورود کنند، یا به شرکت حریمبان مسئولیت و قانونی بدهیم تا با لباسی مشخص بتوانند برخوردهای لازم را انجام دهند. این عضو شورا با انتقاد از اینکه وقتی حریمبانها برخورد میکنند میگوییم چرا برخورد میکنند، ادامه داد: در محله جوادیه تهران یک قومی ایجاد سد معبر میکنند که اگر یک نفر به کار آنها اعتراض کند، دسته جمعی به سراغ وی میروند و با فرد معترض برخورد خشنی میکنند. معضلی که امروز هم متوجه کسبه است و هم شهروندان ساکن در آن محله. قناعتی خواستار اعمال تغییر در شکل ساختاری حریم بانی شهرداری تهران شد و گفت: این رفتارها برای شهر ما بسیار بد است و اگر نمیتوانیم با این معضل برخورد کنیم بهتر است این امکان را به نیروی انتظامی واگذار کنیم یا در غیر اینصورت یک ماموریت جدید با سازوکار مشخص در قانون برای شرکت حریمبان و نیروهای آن تصویب کنیم.
قمه کشی دستفروشان
در ادامه این بحث رئیس شورای شهر تهران نیز با اشاره به اینکه تاکنون بارها برخورد با بساطگستران منجر به تجربیات ناخوشایندی شده است، خاطرنشان کرد: وقتی آن برخوردها و حوادث حاشیهای رخ دهد، همه ما احساسی شدیم، فرزند و خانواده فرد مضروب یا کشته شده را به شورا آوردیم و حریم بانان را تحقیر کردیم. در حالیکه این معضل با خواهش و تمنا برطرف شدنی نیست. مهدی چمران با اشاره به اینکه برای برخورد با بساط گستران بازار تهران از پلیس ضد شورش کمک میگیریم، افزود: وقتی سدمعبرکنندگان با کوچکترین تذکری قمه میکشند، حریم بانان باید چه کنند، گردنشان را زیر قمه بگذارند؟ رئیس شورای شهر تهران برخورد با سدمعبرکنندگان و بساطگستران را موضوع مهمی دانست که باید از سوی شورا و شهرداری دنبال شود و گفت: پیشنهاد میدهم یک کارگروه تشکیل شود تا با مشارکت شهرداری امکان برخورد حریم بانان را افزایش دهیم تا با یونیفورمهای متحدالشکل و امکان برخورد اقدام کنند.
ساماندهی برخورد با دستفروشها
پس از تذکرات چند عضو شورای شهر درباره مشکلات دستفروشی در تهران، معاون خدمات شهری شهرداری تهران به فعالیت ماموران شرکت شهربان و حریمبان شهر تهران اشاره کرد و اظهار داشت: هشت ماه است که این شرکت تحت نظارت معاونت خدمات شهری به فعالیت خود ادامه میدهد و دورههای آموزشی ویژهای برای ماموران این شرکت گذاشتهایم. مجتبی عبداللهي با اشاره به اینکه ۵۰۰ نفر از شهربانان را تعدیل یا فسخ قرارداد کردهایم گفت: در حال حاضر ۲۰۰ تا ۳۰۰ نفر از ماموران شهربان دارای تحصیلات لیسانس هستند. در سنوات گذشته بیش از ۷۰۰ نفر از ماموران شرکت شهربان مورد ضرب و شتم قرار گرفتند و در این بین افرادی نیز جان خود را از دست دادند یا قطع عضو شدند. در خیابانها و تقاطعها دستفروشهای متعددی را ملاحظه میکنیم و وضعیت شهر در این خصوص مناسب نیست و اگر شورا از عملکرد این شرکت حمایت نکند ما نمیتوانیم وظایف ذاتی خود را به درستی انجام دهیم. به گفته عبداللهي، بر اساس مطالعات صورت گرفته ۱۵ درصد از دستفروشان نیازمند واقعی هستند و عدهای از دستفروشها نیز دارای تولیدیهای مختلفاند که اجناس خود را به فروش میرسانند. در ۱۵ خرداد قبل از اقدام بخشی از این افراد متخلف و سرتیمها دستگیر شدند که حادثه ناگواری اتفاق نیفتاد و بعد از آن منجر به جمعآوری شد. عبداللهي با اشاره به حادثه اخیر ایستگاه متروی شادمان و برخوردبا سد معبر در خروجی این ایستگاه گفت: حادثه خیابان شادمان بر این اساس بود که چند نفر از افرادی بودند که دستفروشها را ساماندهی میکردند و به ازای جایی که در اختیار دستفروش قرار میگرفت پول میگرفتند. وی افزود: برخی از دستفروش آدمهای شریفی هستند و قصد برخورد فیزیکی ندارند ولی در بعضی محلهها دستفروشها توسط افرادی که سوء پیشینه دارند ساماندهی میشوند. در میدان هفت تیر بخشی از دستفروشها برای یک شهرستان خاص بودند که درگیریهایی ایجاد میکردند ولی ما توانستیم با مکافات اینها را جمعآوری کنیم. عبداللهی با اشاره به اینکه هر روز که به شب عید نزدیکتر میشویم تعداد دستفروش افزایش پیدا میکند گفت: بعضی دستفروش از استانهای دور میآیند و دستفروشی یک پدیده نامطلوب شهرسی است و شهرداری موظف است نسبت به جمعآوری آنها اقدام کند.
پشت پرده دستفروشی
مشکلات این روزهای بساط گستران در تهران و حواشی آن در حالی مطرح میشود که مدیرعامل شرکت شهربان و حریمبان که وظیفه برخورد با بساطیهای تهران با ماموران این شرکت است،میگوید دستفروشی با آنچه این روزها در تهران اتفاق میافتد کاملا متفاوت بوده و اکنون شاهد معضل بساطیها در تهران هستیم. چیذری عنوان بساطگستر را به افرادی اطلاق میکند که فروشنده اجناس در قالب دستفروشی هستند و واژه بساط چین نیز به افرادی اراذل و اوباش گفته میشود که به نوعی خیابان را اجاره میدهند و در صورت ورود نیروهای شهرداری با ایجاد جار و جنجال سعی میکنند بساط را حفظ کنند و در لایه و هسته اصلی آن نیز بساطدار قرار دارد که مالک اصلی بساط و اجناس به شمار میرود. وی میگوید: با یک بررسی کلی مشخص شد، در محور ۱۵ خرداد از سر گلوبندک تا چهار راه سیروس، ۱۲ محدوده جداگانه و اختصاصی با ۱۲ رئیس باند شناسایی شده است، روسای باندی که برای خود نوچههایی استخدام کرده بودند. چیذری در ادامه با بیان اخراج ماموران متخلف شهرداری میگوید: دریافت رشوه از دستفروشان و برخوردهای خشن و نامناسب از نمونه مواردی به شمار میرود که با رسیدگیهای انجام شده از مجموعه مذکور اخراج شدهاند. وی از جذب ۲۵۰ نفر تحصیلکرده در مقطع کارشناسی خبر میدهد که مقرر است پروژههای پیمانکاری شهرداری با اتکای به آنها پیگیری شود.
بساطیها و درآمدهای میليونی
مدیرعامل شرکت شهربان و حریمبان با بیان اینکه مهمترین مکانهای دستفروشی تهران میدان ۱۵خرداد، میدان هفت تیر و میدان تجریش هستند، ادامه میدهد: بساطگستران افرادی هستند که از بساطدارها حقوق میگیرند اما برخی دیگر از این افراد نیز نیازمند هستند. بساطداران خیابانها را اجاره میدهند و در زمان حضور شهرداری و ناجا اقدام به شلوغی و زدوخورد میکنند. وی با بیان اینکه یکی از سردستهها در محدوده بازار تهران براساس اظهارات خود و گزارشهای پلیس امنیت روزانه ۳میلیون تومان درآمد داشته است، میافزاید: شهرتهران در سیطره بساطداران قرار دارد اما بعد از اجرای طرح انضباط شهری، زنان و مردان نیازمند در شب بازار باب همایون و ۱۷شهریور بساط گستری میکنند که البته با مجوز شهرداری تهران در مکانهای ذکر شده کار میکنند اما با وجود این امر، کارشناسان جامعهشناسی معتقدند برخوردهای خشن و قهرآمیز، نتیجه عکس میدهد و تنها به بغرنجتر شدن و بحرانیتر شدن اوضاع منتهی میشود. به عقیده کارشناسان، آنچه عامل اصلی شیوع چنین مشاغل کاذبی میشود، اقتصاد بیمار است و به واقع در صورت بهبود وضعیت اقتصادی، بخش وسیعی از دستفروشان از اقدام به چنین فعالیتهایی پرهیز میکنند.
179/