این رفتارها را به کودک تان آموزش دهید
اصولا کودکان انسان های بی خیالی هستند که فقط در زمان حال زندگی می کنند و از هر چیزی، حتی کوچک و بی اهمیت براحتی ذوق زده شده و لذت می برند. این از خصوصیات بسیار مهم دوران کودکی است که زیاد مورد تمجید کارشناسان روان شناسی قرار گرفته و از آن به عنوان الگو …
اصولا کودکان انسان های بی خیالی هستند که فقط در زمان حال زندگی می کنند و از هر چیزی، حتی کوچک و بی اهمیت براحتی ذوق زده شده و لذت می برند. این از خصوصیات بسیار مهم دوران کودکی است که زیاد مورد تمجید کارشناسان روان شناسی قرار گرفته و از آن به عنوان الگو برای بزرگسالانی که بیش از حد زندگی را سخت می گیرند، مثال می زنند، اما این مورد نباید رعایت آداب را در آنها تحت تاثیر قرار دهد و به دلیل کودک بودن، از آزادی بیش از حد بهره مند شده و اصول رفتاری لازم را نیاموزند.
بیشتر مادران، هنگامی که مستقیم یا غیرمستقیم به شیطنت های کودک خود اشاره می شود تقریبا یک جمله را به کار می برند که «بچه من در خانه بسیار آرام است نمی دانم چرا وقتی در جایی مهمان هستیم طور دیگری رفتار می کند؟» بله درست است، معمولا بچه ها در خارج از منزل و بخصوص در خانه دیگران بیشتر خطا می کنند و این از موقعی شروع می شود که کودک می خواهد بارها زنگ در را فشار دهد یا مکرر به در می کوبد تا هنگامی که بدون خداحافظی از منزل میزبان بیرون می دود. در این نوشتار به تعدادی از این اصول که باید والدین از آن آگاه باشند و کودکان خود را ملزم به رعایت آنها کنند اشاره می شود که کمک می کند فرزند شما به یک ستاره درخشان ادب تبدیل شود.
1 – صبر کردن برای ورود دیگران
وقتی به محل مهمانی می رسید بچه ها دوست دارند با دست و پا به در بکوبند و اگر دستشان برسد بارها زنگ خانه را به صدا درآورند یا کلیدهای آسانسور را پشت سر هم فشار دهند و پس از باز شدن در، با دویدن و هل دادن دیگران خود را به داخل پرت کنند. در این مورد، قبل از رسیدن به خانه میزبان با بچه ها هماهنگ کنید و از آنها بخواهید آرامش خود را حفظ کنند. آنها را روی دست بلند کنید و بخواهید فقط یکبار زنگ را فشار دهند ،بعد از باز شدن در، اجازه دهند اول بزرگ ترها وارد شوند و بعد آنها به آرامی و بدون عجله وارد شوند. به کودک خود صبر کردن را بیاموزید. اگر شما در منزل خود یا خویشاوندتان به دوست یا همسایه ای برخورد کردید و مشغول گفت وگو شدید کودک شما باید بتواند برای چند دقیقه صبر کند تا صحبت تان تمام شود ضمن این که شما هم رعایت حال او را می کنید و ملاقات خود را کوتاه می کنید.
2 – سلام و احوالپرسی با دیگران
در برخورد با دیگران، کودکان نیز باید با همه سلام و حتی احوالپرسی کنند. به آنان باید آموخت که دیگران را با القاب کامل مثل خانم، آقا، دکتر یا نام خانوادگی صدا کند. به عنوان مثال بگوید: «سلام مریم خانم» یا «سلام آقای شادمان، حال شما چطوره؟ » منتظر شنیدن پاسخ سلام و احوالپرسی خود بماند و به احوالپرسی دیگران نیز به طور کامل جواب دهد. اگر شخصی را نمی شناسد پدر و مادر باید او را به فرزند خود به طور کامل معرفی کنند و هر جا که کودک در سلام کردن فراموش کرد یا جا ماند به او یادآوری شود. مثلا «دخترم، خانم دکتر را می شناسی؟ می توانی به او سلام کنی، لطفا. می توانید این مورد را به صورت بازی با فرزند خود تمرین کرده و شما در نقش آدم های متفاوت ظاهر شوید و سلام و احوالپرسی را با او تمرین کنید.
3 – مثل یک مهمان در خانه دیگران رفتار کردن
بعضی از بچه ها در خانه دوستان و خویشاوندان خیلی راحت هستند و بلافاصله بعد از ورود، به همه اتاق ها سرک می کشند، به حیاط منزل می روند، در پله ها بالا و پایین می دوند وحتی به وسایل دکوراسیون منزل دست زده و متاسفانه درون گنجه ها، کمد و کشوها را نیز وارسی می کنند. یک کودک مهمان اجازه رفتن به دیگر جاهای منزل را ندارد حتی اگر خانه پدربزرگ و مادربزرگ باشد مگر با اجازه صاحبخانه. به آنها یاد بدهید که در منزل دیگران رفتاری سرشار از احترام داشته باشند. متاسفانه، برخی از مادران در این مورد سهل انگاری می کنند و پس از دیدار میزبان، چنان سرگرم صحبت می شوند که از کودک خود بشدت غافل می مانند. بعضی از آنها به اشتباه معتقدند بچه باید آزاد باشد و به حساب بچگی، اشتباهات رفتاری کودک خود را نادیده می گیرند.
4 – صرف غذا و تنقلات با اجازه بزرگ ترها
برخی از بچه ها، متاسفانه در منزل میزبان به کابینت ها و یخچال سرک می کشند و به مواد خوراکی درون آنها ناخونک می زنند. آنان باید یاد بگیرند صبر کنند تا میزبان از آنها پذیرایی کند. وقتی میوه، تنقلات یا غذا روی میز چیده می شود با اجازه و تعارف صاحبخانه از آنها میل کند. هرگز برای به دست آوردن خوراکی خاصی از میزبان پافشاری نکند. همچنین، فورا برای خوردن دست دراز نکند بلکه مؤدبانه صبرکند تا از او پذیرایی شود. (البته بجز درخواست یک لیوان آب) ضمنا به آنها یادآوری کنید که نباید موقع صرف غذا و نوشیدنی از دهانشان صدایی بیروی آید.
5 – پیشنهاد کمک به میزبان
در مهمانی های شلوغ و پرزحمت به میزبان پیشنهاد کمک بدهید. در صورتی که آن را پذیرفت و کودکتان هم مایل بود کمک کند، او را تشویق کنید که او هم برای این کار اجازه بگیرد. کارهای سبک و بی خطر مثل خالی کردن پفیلا ها درون ظرف یا چیدن قاشق و چنگال و دستمال سفره روی میز را به او بسپارید. پس از صرف غذا، در جمع کردن میز یا سفره به میزبان کمک کنید و ظروف شسته شده را خشک و مرتب کنید. در صورتی که میزبان اجازه داده باشد و راضی باشد کمک کردن به ایشان نشانه تواضع و محبت شماست. در این مورد کودک خود را توجیه کنید.
6 – تا پایان صرف غذا سر جای خود ماندن
چنانچه برای صرف ناهار یا شام در منزل کسی دعوت هستید کودک باید تا پایان صرف غذا سر جای خود بماند و این نیاز به صبر کردن دارد که برای بچه ها سخت است. برای آماده کردن فرزندتان و آموزش او از منزل خودتان شروع کنید. موقع میل کردن غذا توسط اعضای خانواده، از او بخواهید تا پایان غذاخوردن بقیه کنار سفره یا میز بنشیند و از جای خود بلند نشود مگر با اجازه شما. ابتدا سعی کنید سریع تر بساط غذا را جمع کنید چون بچه ها کم حوصله اند ولی به مرور زمان با استفاده از یک تایمر هر روز چند دقیقه به زمان قبلی اضافه کنید. انجام این تمرین در خانه خودتان، او را آماده می کند که در یک مهمانی به احترام دیگران که هنوز مشغول غذا خوردن هستند سر جای خود بماند. قبل از مهمانی قرار بگذارید با اشاره شما خوردن هر چیزی را شروع کند و قبل از آن دست به سوی چیزی دراز نکند. پس از هر مهمانی یا حتی آموزش، هنگامی که کودک به درستی از پس آن برآمد حتما با پاداش و جایزه او را تشویق کنید.
7 – به هیچ غذایی «نه» نگفتن
کودک باید یاد بگیرد که در منزل خودتان یا دیگران از کنار زدن یا خودداری از خوردن غذا بپرهیزد. او باید کمی از آن غذا را بچشد حتی اگر آن را قبلا نخورده یا مورد علاقه اش نیست. او را توجیه کنید که موقع صرف غذا از اظهارنظر منفی و نشان دادن چهره ناراحت خودداری کند، لبخند بزند و قاشق و چنگال را در دست خود نگه دارد. به غذا خوردن دیگران نگاه نکند و از میزبان غذای دیگری را درخواست نکند. مگر این که به آن غذا آلرژی داشته باشد.
در این صورت شما وقتی دعوت به شام یا ناهار دیگران را می پذیرید می توانید به آن اشاره کنید. اگر میزبان داوطلب تهیه غذای خاص برای شما یا فرزندتان باشد که هیچ، در غیر این صورت هیچ اشکالی ندارد که شما یک ظرف غذا از منزلتان با خود بیاورید. در غیر این صورت بچه ها هرگز یاد نخواهند گرفت که چیز دیگری را امتحان کنند. بعد از اتمام غذا، بچه ها مثل بزرگ ترها باید فورا از میزبان به خاطر تهیه غذا و زحمت که کشیده است، تشکر کنند.
8 – آرنج ها را روی میز نگذاشتن
شاید هنگام صرف غذا، قرار دادن آرنج ها روی میز به هر کسی احساس راحتی و استراحت ببخشد ولی این خود، حتی برای بزرگسالان یک نوع سرپیچی از آداب است. به فرزند خود بگویید در کنار میز، قاشق و چنگال را در دست بگیرد یا دست به سینه بنشیند یا دست ها کنار بدن قرار گیرد و هرگز به میز تکیه ندهد.
9 – به کاربردن عبارات تشکرآمیز
هنگام خداحافظی به بچه ها یادآوری کنید که یک بار دیگر از میزبان تشکر کنند و از بودن در کنار آنها ابراز رضایت و خوشحالی کنند و عباراتی مثل «خیلی خوش گذشت» یا «مهمانی خوبی بود» را به کار ببرند. اگر گفتن این جملات برای کودک سخت است حتما با یک تشکر کوتاه و ساده از منزل خارج شود. این مورد را حتما باید به کودک گوشزد و یادآوری کنید تا کم کم ملکه ذهن او شود.
10 – نوشتن یادداشت تشکر
تشکر کردن به دنبال دریافت یک هدیه یا محبتی از جانب کسی، لازم و ضروری است و باید حداکثر طی سه روز انجام شود. برای تشکر از فردی که ما را به یک مهمانی رسمی دعوت کرده یا دریافت هدیه ای یا رخداد تاریخی خاصی یک یادداشت تشکر یا یک تلفن کافی است. چنانچه فرزند شما کوچک است و نمی تواند نامه بنویسد شما این کار را برایش انجام دهید و در پایان از او بخواهید یک امضا، نقاشی یا اثر انگشت خود را پای نامه اضافه کند. بچه هایی که در سال های اول ابتدایی مشغول به تحصیل هستند با نظارت شما می توانند نامه تشکرآمیز یا تبریک بنویسند. برای این کار ارزش قائل شوید تا فرزند شما در بزرگسالی نیز آن را به کار گیرد. این یکی از راه های جلب محبت و احترام دیگران است.
11 – هنگام دریافت هدیه رفتار مناسب داشتن
به فرزند خود یاد بدهید موقع هدیه گرفتن از کسی باید تشکر کند و عباراتی مثل «دست شما درد نکند» را بگوید. عموما یک سوم از اشتباهات بچه ها هنگام دریافت هدیه جملات نادرستی است که نباید به کار ببرند مانند «من منتظر چنین هدیه ای بودم»، «من چیز دیگری فکر می کردم» یا «این را دوست ندارم». به آنها یاد بدهید هر هدیه ای که می گیرند با لبخند از هدیه دهنده تشکر کنند اگر از آن خوششان نیامد آن را بازگو نکنند بلکه به خاطر لطف و محبت هدیه دهنده از بعضی از نکات خوب آن مثل رنگ و طرح بامزه آن تعریف کنند.
پس از آن به فرزند خود توضیح دهید کسی که این کادو را برای شما خریده از سلیقه تان خبردار نیست ولی فکر می کند که ممکن است شما از آن خوشتان بیاید و ما موظف هستیم از لطف و مهربانی او سپاسگزاری کنیم. آداب هدیه دادن و بخصوص هدیه گرفتن را نیز می توانید به صورت یک بازی با کودک خود تمرین کنید. این روشی بسیار موثر است. به طور حتم، افراد از روی نوع رفتار بچه ها درباره بزرگ ترهای آنان قضاوت می کنند. پس با رعایت بسیاری از نکات و آداب رفتاری، ابتدا خود الگوی مناسبی برای فرزندانمان باشیم و سپس روی رفتار آنان نظارت کامل داشته باشیم و آنها را در جهت صحیح هدایت کنیم.
179/