دور تازه دعواي نرخ بليت
در همين راستا افزايش نرخ بليت قطار و يا متنوع سازي آن نيز تبديل به يك معضل شده است. شركت راه آهن براي افزايش نرخ بليت قطار، به مفاد قانوني استناد مي كند و اين افزايش را كاملا بر اساس قانون مي داند و از طرفي سازمان حمايت از مصرف كنندگان و توليدكنندگان نيز اين …
در همين راستا افزايش نرخ بليت قطار و يا متنوع سازي آن نيز تبديل به يك معضل شده است. شركت راه آهن براي افزايش نرخ بليت قطار، به مفاد قانوني استناد مي كند و اين افزايش را كاملا بر اساس قانون مي داند و از طرفي سازمان حمايت از مصرف كنندگان و توليدكنندگان نيز اين عمل شركت راه آهن را غيرقانوني دانسته و اخطار داده است كه در صورت اجرايي شدن اين مصوبه شكايت خود را از طريق نهادهاي قانوني پيگيري خواهد كرد. با وجود اين كه چند هفتهاي از ابلاغ مصوبه جدید شرکت راهآهن درباره افزایش هشت درصدی نرخ بلیت قطار ميگذرد، هنوز هم به نظر میرسد با توجه به وجود مخالفت هايي در بدنه اقتصادی دولت، اجرای این مصوبه با مشکلات جدی روبهرو خواهد بود.
چندي پيش شركت راه آهن پس از يك دوره مذاكرات طولاني با انجمن صنفي شركت هاي حمل و نقل ريلي اعلام كرد، اين شركت ها اجازه افزايش 8 درصدي نرخ بليت قطار را خواهند داشت . بحثي كه در كنار اين قضيه مطرح ميشود و ميتواند در آينده بازار اهميت زيادي داشته باشد، مسئله مجوز راه آهن به شركت ها براي ايجاد حدي از تنوع در نرخ هاي بليت است. به اين صورت كه اگر شركتي در ايام كم سفر سال، بليت هاي خود را با تخفيف ارائه كند، در ايام پيك سال مي تواند، تا 20 درصد افزايش قيمت بليت داشته باشد.
اطلاعيه شركت راه آهن درباره افزايش قيمت بليت قطار
شركت راه آهن در اطلاعيه اي اعلام کرده است؛ «برابر با ماده 9 قانون دسترسی آزاد مصوب مجلس شورای اسلامی؛ قیمت بلیت قطار از سوی شرکت های بخش خصوصی تعیین میگردد و پس از تایید شرکت راه آهن بهعنوان نهاد تخصصی و مسئول توسعه حمل و نقل ریلی کشور به مرحله اجرا گذاشته میشود».
در همین راستا قیمتهای جدید که از روز 14 آذر ماه سال جاری اجرایی و پیش فروش آن انجام شده است نه تنها منع قانونی ندارد بلکه کاملا مطابق با مفاد قانون صورت گرفته است.
در این اطلاعیه آمده است تایید هیات مدیره راه آهن در خصوص پیشنهاد شرکت های ریلی پس از بررسی های همه جانبه و کارشناسی و بعد از 15 ماه همراهی شرکت های بخش خصوصي با دولت و عدم افزایش قیمت ها و حتی ارائه تخفیفات 30 درصدی در ایام خلوت سال ، با توجه به نرخ تورم سالانه ، جلوگیری از فرار سرمایه گذاران بخش خصوصی و همچنین ارتقای سطح خدمات در این حوزه صورت گرفته است.
اعتراض سازمان حمايت نسبت به افزايش نرخ بليط قطار
با وجود اینکه به نظر میرسید با توجه به اظهار نظر قطعی راه آهن در این زمينه به عنوان اصلیترین نهاد ناظر حاکمیتی در قیمتگذاری نرخ بلیت قطار، این مصوبه بدون هیچ گونه مشکلی اجرایی شود ولي سازمان حمایت از حقوق تولیدکنندگان و مصرف کنندگان در چندمرحله نسبت به غیر قانونی بودن این مصوبه اعتراض و اعلام کرده اجازه اجرایی شدن این افزایش قیمت را نمیدهد.
چندي پيش یک مقام مسئول در سازمان حمایت، با اعلام غیرقانونی بودن افزایش نرخ بلیت قطار توسط شرکت راهآهن، اعلام کرد: در صورت افزایش نرخ با متخلفان در چارچوب قانون تعزیرات حکومتی برخورد خواهد شد.
وحید منایی با اعلام مخالفت سازمان حمایت با افزایش قیمت بلیت قطار، گفت: افزایش قیمت بلیت قطار مغایر با فرآیند اجرایی تصریح شده در مصوبات هجدهمین جلسه ستاد هدفمندسازی یارانهها و بخشنامههای ابلاغی بوده و لازم است قبل از هر اقدامی، فرآیند مربوط طی شود.
معاون نظارت بر کالاهای سرمایهای و خدمات سازمان حمایت ازمصرفکنندگان و تولیدکنندگان افزود: براساس مصوبات و بخشنامههای صادره، خدمات حمل و نقل ریلی مشمول نرخگذاری بوده و بر همین مبنا افزایش قیمت بلیت حداکثر تا ۶ درصد بعد از بررسی اسناد و مدارک و در صورت تایید سازمان حمایت ازمصرفکنندگان و تولیدکنندگان میسر است.
وی تصریح کرد: افزون بر آن، افزایش قیمت بلیت قطار بعد از طرح و تایید در هیات تعیین و تثبیت قیمتها نیازمند تصویب در کارگروه تنظیم بازار است. به گفته منایی، از آنجا که اقدام شرکت راهآهن بدون اطلاع و هماهنگی سازمان حمایت و کارگروه تنظیم بازار صورت گرفته است، وجاهت قانونی نداشته و شرکتهای حمل و نقل ریلی حق افزایش قیمت بلیت قبل از طی فرآیند مذکور را ندارند.
هر چند شركت راه آهن بارها اعلام كرده كه اين موضوع جزو وظايف اين شركت قرار داده شده و حتي وزير راه و شهرسازي نيز حمايت قاطع خود را از اجرايي شدن اين مصوبه اعلام كرده ولي هنوز مشخص نيست كه اين ناهماهنگي در افزايش قيمت بليت قطار و يا متنوع سازي آن چگونه برطرف خواهد شد.
اجراي مصوبه راه آهن قانوني و بلامانع است
محسن پورسید آقایی مدير عامل راه آهن اين مصوبه را قانوني و اجراي آن را بلامانع مي داند. در اين راستا وي اعلام کرده است: براساس اختیارات قانونی، راهآهن، تعیین نرخ بلیت قطار را به شرکتهای ریلی سپرده و سازمان حمایت میتواند اعتراض خود نسبت به این موضوع را از طریق قانون پیگیری کند. مدير عامل راه آهن اظهار کرد: مصوبهای که راهآهن برای افزایش هشت درصدی قیمت بلیت قطار نهایی کرده براساس اختیارات قانونی بوده که طبق آن شرکتهای ریلی را مجاز به تعیین نرخ بلیت کرده است. این مصوبه براساس نص صریح قانون و اختیاراتی است که شرکت راهآهن داشته و قطعا این موضوع برای اجرا هیچ مشکلی نخواهد داشت. سازمان حمایت در این باره با بيان اين که اجازه افزایش قیمت بلیت قطار را به شرکتهای ریلی نخواهد داد، به سخنان معاون حقوقی رئیس جمهور استناد کرده که براساس آن بلیت قطار باید با نرخی مصوب فروخته شود. اين سازمان همچنين اعلام كرد كه در صورت لزوم از شرکتهایی که تخلف کنند شکایت خواهد کرد.
درخواست تعليق سازمان حمايت
با تمام اين اوصاف و نزاع ها بر سر افزايش نرخ بليت قطار مي توان بحث را از منظر كلي تري مورد بررسي قرار داد. دكتر موسي غني نژاد مسئله را به طور كلي به سمت ديگري مي برد. وي خواستار تعلیق فعالیتهای سازمان حمایت از مصرفکنندگان و تولیدکنندگان تا زمان انحلال رسمی این سازمان است.
اين اقتصاددان مي گويد: بحث اصلی آنهایی که معتقد به اقتصاد رقابتی هستند اين است که چرا باید سازمانی در بدنه دولت با چنین اختیاراتی وجود داشته باشد و بتواند با ابزار قانونی یک تنه در مقابل رقابتیسازی و حرکت ایران به سمت بازار آزاد و واقعی کردن قیمتها بایستد. وي با بيان اين كه تمام تلاش دولت و سیاستگذاران اقتصادی بر آن است که اصول اقتصاد مقاومتی را که بر مبنای تولید درونزا و بروننگر تهیه و تدوین شده است، اجرایی کنند، اظهار مي دارد: با وجود سازمانهایی نظیر سازمان حمایت، تعزیرات و حتی شورای رقابت نمیتوان به اهداف مورد نظر اقتصاد مقاومتی که تولید کالا و خدمات قابل رقابت در بازارهای داخلی و خارجی است، دست یافت.
غني نژاد معتقد است: اگر تيم اقتصادي دولت بر اين باور است كه دخالت دولت و نهادهاي دولتي در قيمت گذاري اشتباه است، بهتر است كه هر چه سريع تر نسبت به تدوين لايحه انحلال سازمان حمايت اقدام كند و تا زمان تصويب آن در مجلس كليه فعاليت هاي اين سازمان را به حال تعليق درآورد. حال باید دید در روزهای آینده این اختلاف ميان دستگاههای اقتصادی دولت، به كجا ختم خواهد شد؟ آیا با عقبنشینی یکی از طرفها به پایان میرسد و یا نیازمند تدوین یک مصوبه جدید درباره اختیارات مدیریت بازار بلیت قطار ،خواهد بود. در اين بين شايد هم شق سوم به حقيقت بپيوندد و درخواست دكتر غني نژاد اجرايي شود.
179/