تهران درخت ندارد!

باغ‌ها و جنگل‌های طبیعی تهران براثر ساخت و ساز‌های غیر قانونی از بین رفته اند و پوشش‌های گیاهی دست ساز نیز در سال‌های اخیر در معرض خطر نابودی قرار گرفته اند. مصطفی پرویزی مقدم معاون حفاظت و امور اراضی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان تهران در همایش «حامیان محیط زیست» از کمتر شدن سالیانه مساحت پارک‌های جنگلی تهران خبر داده و گفته است: «پارک جنگلی چیتگر که هزار و ۴۵۰ هکتار بود، اکنون فقط ۸۴۰ هکتار از عرصه‌های دست کاشت آن باقی مانده است و بخش هایی به علت احداث اتوبان و یا عملیات عمرانی تخریب شده»

نابودی70 درصد پوشش گیاهی تهران

محمد درویش، فعال محیط زیست در گفت و گو با اشاره به خطرات پیش روی محیط زیست شهر تهران گفت: اگر پوشش‌های گیاهی تهران را در عکس‌های هوایی مربوط به سال 35 با پوشش گیاهی امروز تهران مقایسه کنیم متوجه خواهیم شد که 70 درصد پوشش گیاهی در تهران را از دست داده ایم. او در ادامه گفت: اگر بخواهیم نرخ بیابان زایی را در پهنه 70 هزار هکتاری که تهران در آن قرار گرفته با گستره کشور مقایسه کنیم ملاحظه خواهیم کرد که دست کم نرخ بیابان زایی در تهران سه برابر متوسط کشور بوده است.

یعنی تقریبا در آن زمان چیزی حدود 3 میلیون هکتار جنگل ایلخانی داشتیم که اکنون به 1/1 دهم میلیون هکتار رسیده است و یعنی کمتر از 50 درصد در این مدت 60 ساله ما رویشگاه ایلخانیمان حدود 35 درصد کاهش پیدا کرده در حالی که در تهران این رقم دست کم 2 برابر نرخی است که در پوشش گیاهی هیرکانی اتفاق افتاده است.

درویش با اشاره به وعده‌ها و اظهارات مسئولین و دولت مردان در رابطه با محیط زیست تهران گفت: آمارهای تخریب محیط زیست تهران به رغم همه اظهارات و سخنان دلپذیری است که در طول نیم قرن اخیر توسط مسئولین حفظ پوشش گیاهی گفته شده است.

آمارهایی برخلاف واقعیت

این فعال محیط زیست در ادامه گفت: همیشه آمارهایی که معاونت فضای سبز شهرداری تهران در همه دوران‌ها منتشر کرده نشان دهنده این بوده است که در طول مدیریت شهردارهای تهران دست کم 20 تا 30 درصد بر وسعت درخت کاری‌ها و پارک‌ها افزوده شده اما چگونه است که برخلاف افزوده شدن بر وسعت فضای سبز، فاجعه بیابان زایی در تهران اتفاق افتاده است؟ مشخص است که امارها دروغ است.

سکوت و انفعال و آزمندی حاکم بر مدیریت شهر دلیل بیابان زایی تهران

درویش در ادامه گفت: ما اغلب باغ‌های ارزشمند شمال شهر و بسیاری از رویشگاه‌های دست کاشت را در غرب تهران از دست داده ایم. همچنین پوشش گیاهی اراضی مرتفع دامنه‌های جنوبی البرز را تا ارتفاع هزار و 800 متر به بهانه سازه‌های مختلف از دست داده ایم. او دلیل از بین رفتن پوشش گیاهی تهران را سکوت و انفعال و آزمندی حاکم بر مدیریت شهر تهران عنوان کرد و گفت: ما به بهانه تامین ملاحظات اقتصادی، محیط زیست را ضبح کرده ایم.

بزرگ ترین نگرانی، افت آبهای زیر زمینی غرب تهران

این فعال محیط زیست بزرگ ترین نگرانی را در غرب تهران عنوان کرد و گفت: از استادیوم آزادی تا وردآورد بین 7 تا 17 متر سطح آب زیر زمینی افت کرده و به زودی آثار نشست زمین را شاهد خواهیم بود.

بیشترین میزان ساخت و ساز در این منطقه اتفاق می‌افتد و شاید یک زلزله به قدرت 5 ریشتر بتواند فاجعه‌ای را به قدرت 7 ریشتر در آن منطقه به بار آورد. او با اشاره به آلودگی هوای تهران در چند هفته گذشته بیان کرد: این درختان هستند که اکسیژن تولید می‌کنند و در تعدیل اقلیمی یاری دهنده هستند و به افزایش ظرفیت گرمایی ویژه منطقه کمک می‌کنند و باعث کاهش ذرات گرد و غبار می‌شوند و آشیانی را برای حضور پرندگان فراهم می‌کنند. متاسفانه با از بین رفتن درختان و پوشش گیاهی شرایط زیست محیطی ایران رو به سقوط می‌رود و بدهکاری اکولوژیکی تسریع می‌شود.

چه باید کرد؟

درویش به راهکارهای حفاظت از محیط زیست اشاره کرد و افزود: مدیریت حاکم بر شهر تهران باید روند فروش تراکم را متوقف کند و اجازه ندهد که هیچ ساختمانی با سنی کمتر از 60 سال مجوز ساخت و ساز بگیرد. باید به سرعت روند اتوبان سازی و تونل ساختن و پل ساختن را متوقف کند و در عوض هزینه‌ها را صرف گسترش شتابناک مترو کند. ما باید کاری کنیم تا سوار شدن بر خودروهای شخصی سودی نداشته باشد و به جای آن صاحبان خودروهای شخصی به سمت استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی بروند.

دوچرخه به صورتی ارزان قیمت و همه گیر با معابری امن در شهر تهران فراهم شود و رهبران مذهبی باید در این امر ورود کنند و هنجاری که به نیمی از جمعیت ایران یعنی زنان اجازه استفاده از دوچرخه را نمی‌دهد از بین رود. اگر قرار است که تهران، اصفهان، تبریز، قم و مشهد، اراک شهرهای قابل سکونت باشند حتما باید روش کار خود را تغییر دهند.

4 شهر دیگر قربانی ساخت و ساز

او در ادامه گفت: ما در همدان، قزوین، مشهد، شیراز شاهد تخریب بسیار نگران کننده باغ‌ها هستیم. متاسفانه باغ شهرهای قزوین، قصرالدشت و نارنجستان‌های زیبای شیراز را از دست داده ایم و بسیاری از باغ‌ها در همدان قربانی توسعه و ساخت و ساز شده اند و مشهد نیز در گیر کوه خواری است. این روند در حال گسترش به شهرهایی مثل ارومیه، منطقه شازند در اراک رسیده است و اکنون نیز کوه صاحب الزمان در کرمان در حال تخریب است.
لایحه‌ای که ناتمام ماند

درویش در ادامه گفت: شهرداری و محیط زیست دو چهاردهم سازمان هایی هستند که مسئولیت هوای پاک را دارند. دولت 15 ماه پیش لایحه‌ای را به مجلس ارائه کرده و 14 ارگان را مسئول مقابله با آلودگی هوا معرفی کرد. بر طبق این لایحه اگر ارگان‌ها به وظایف خود به درستی عمل کنند ما می‌توانیم امیدوار باشیم که مشکل آلودگی هوا در تهران و کلان شهرها حل شود.

او بیان کرد: به رقم اینکه نمایندگان مجلس نشان دادند که به موضوع آلودگی هوا حساس هستند و در برخی از روزها با ماسک به بهارستان رفتند اما حاضر نشدند تا این لایحه بسیار مهم را در دستور کار مجلس قرار دهند.

درویش با اشاره به اقدامات نمایندگان مجلس در زمینه حل آلودگی هوا گفت: انتظارمان این است که اگر آلودگی هوا برای نمایندگان مجلس مهم است خارج از نوبت به این موضوع رسیدگی کنند و این طور پیام بهتری به رای دهندگان خود خواهند داشت تا اینکه در حوزه‌های انتخابی رای جمع کنند. این یک رای بسیار شفاف تر و با کیفیت بهتری است و مردم قضاوت بهتری خواهند داشت.

176/