عراقچی:گزارش آژانس بیشتر سفید است تا سیاه

به گزارش «تابناک»، معاون وزیر خارجه ایران در برنامه تیتر امشب شبکه خبر درباره گزارش آژانس درباره برنامه گذشته هسته‌ای ایران به اظهار نظر پرداخت.

عراقچی در این برنامه تلویزیونی گفت: گزارش آژانس تلاش کرده است تا متعادل باشد و حاوی نکات مثبت و منفی بوده و تصویری متعادل از یافته‌های آژانس ارائه کند. به نظر من هرچند گزارش آژانس حاوی ضعف‌هایی است اما جمع‌بندی آن به صلح‌آمیز بودن برنامه هسته‌ای ایران منجر می‌شود. یک نگاه کلی که می‌توان انجام داد این است که جمع‌بندی این گزارش برخلاف تمامی سخنان و ادعاهایی است که طی 12 سال گذشته علیه برنامه هسته‌ای ایران وجود داشته است.

معاون وزیر خارجه افزود: جمع‌بندی آژانس بر این دلالت دارد که تا سال 2003 یک مجموعه فعالیت‌های مطالعاتی برای دستیابی به یک سلاح هسته‌ای که از حد مطالعاتی و امکان‌سنجی فراتر نرفته است وجود داشته است. آژانس همچنین اعلام کرده است که هیچ انحرافی در برنامه هسته‌ای ایران رخ نداده است. آژانس همچنین اعلام کرده است که مطالعاتی در ایران و نه توسط ایران به صورت مطالعات علمی انجام شده است. اینکه آژانس اعلام کند هیچ فعالیت نظامی وجود نداشته و هیچ موادی انحراف نیافته‌اند و تنها مطالعاتی وجود داشته است نکته مهمی است. هرچند ما نیز این ادعا را قبول نداریم. به نظر من جمع‌بندی گزارش آژانس علیرغم اینکه گفته شده سیاه و سفید است بیشتر به سفید گرایش دارد.

رئیس ستاد اجرای برجام در مورد نکات مثبت جدید این گزارش گفت: آژانس اعلام کرده هیچ موادی انحراف نداشته است، و اینکه آژانس هیچ نشانه‌ای نیافته است که ایران چرخه سوخت مخفی داشته باشد.

وی گفت: در این گزارش به برخی اقلام دومنظوره همچون چاشنی‌های انفجاری و کاربرد صلح‌آمیز و نظامی آن‌ها اشاره شده اما گزارش در مورد آن قضاوتی انجام نداده است. آژانس به صراحت اعلام می‌کند که هیچ نشانه‌ای از انحراف مواد و هیچ نشانه‌ای از وجود چرخه سوخت هسته‌ای مخفی وجود ندارد. آژانس همچنین ادعای وجود یک سازمان خاص برای ساخت سلاح هسته‌ای را رد کرده و اعلام کرده تنها تا پیش از سال 2003 یک سازمانی وجود داشت که برای چنین کاری مناسب بوده است. آژانس همچنین اعلام کرده است که این فعالیت‌ها در ایران وجود داشته و نگفته است که دولت ایران چنین کاری را انجام داده است.

عراقچی گفت‌: آژانس همچنین از اصطلاح پی.ام.دی. استفاده نکرده است. البته پیشتر در نقشه راه و برجام نیز از این اصطلاح استفاده نشده است. اصولا لفظ ابعاد نظامی احتمالی کنار گذاشته است. البته نکات مثبت دیگری نیز وجود دارد که پس از ارزیابی فنی ارائه خواهد شد. اما ارزیابی اولیه نشان می‌دهد که آژانس در بند 85 این گزارش اعلام کرده است در مورد ابعاد نظامی احتمالی تنها مطالعاتی صورت گرفته است. هرچند ما این را نیز قبول نداریم و به آن پاسخ خواهیم داد. اینکه آژانس تمامی ادعاهای 12 ساله را اینگونه خلاصه کرده که تا پیش از سال 2003 مطالعاتی وجود داشته است، مهم است.

وی در مورد نکات منفی نیز گفت: این ادعای مطالعات پیش از سال 2003 نکته‌ای منفی است که می‌توانست حذف شد. اینکه در پارچین محفظه‌ای انفجاری در پارچین ساخته شده است نیز نکته منفی است و آن را رد می‌کنیم. تصاویر هوایی و اسناد ارائه شده به آژانس از سوی ما نیز بیانگر و تأیید کننده ادعای ما بود.

عراقچی در ادامه گفت: در مورد برخی خریدهای انجام شده و اقلام دو منظوره نیز از دیگر نکات منفی در گزارش آژانس است که آن را تأیید نمی‌کنیم و مایل نبودیم آژانس ایگونه موضوع را جمع‌بندی کند.

وی گفت: اما ارزیابی ما این است که گزارش آژانس بیشتر به سمت سفید متمایل است و دیگر بهانه‌ای برای شورای حکام و گروه 1+5 وجود ندارد.

عراقچی در مورد نکات منفی جدید و مهمترین نکات منفی آن نیز گفت: اشاره به این اتاق و محفظه انفجاری مهمترین نکته منفی آژانس، علیرغم نمونه‌برداری‌های انجام شده است.

وی گفت: انتظار ما این بود که این نکات منفی هم وجود نداشته باشد، اما با توجه به فضای سیاسی و فشارهای وارده و احتساب آن می‌توان گفت که آقای آمانو بیشتر از انتظار ما و بهتر عملکرد داشته است. البته آمانو نمی‌تواند در مورد بسته‌شدن پی.ام.دی. تصمیمی بگیرد. و شورای حکام باید تصمیم بگیرد. نظر ما این است که این گزارش می‌تواند به بسته‌شدن پی.ام.دی. منجر شود. بنابراین شورای حکام که نهاد تصمیم گیر آژانس است به اعتقاد با این گزارش می‌تواند این پرونده را ببندد و باید ببندد.

عراقچی گفت: شورای حکام یک نهاد سیاسی است و اعضا براساس منافع خود تصمیم می‌گیرند. گروه 1+5 که حرکت دهنده شورای حکام هستند. اما 1+5 در برجام متعهد شده‌اند پیش‌نویس قطعنامه‌ای را برای بستن پرونده ارائه کنند. از آنجا که 1+5 اراده بستن پرونده را دارد و گزارش آژانس می‌تواند مبنای بستن پرونده باشد، فکر می‌کنیم که شورای حکام پرونده را ببندد.

وی افزود: یک نکته مهم در این گزارش ذکر این نکته این است که ایران نقشه راه را کاملا انجام داده است و تمامی کارهای باقی‌مانده را انجام داده و دیگر کاری نمانده است. ایران پاسخ داده، مکان‌های لازم را دیده و اطلاعات لازم را گرفته و تمامی مواد مورد نیاز خود را کسب کرده است. در نتیجه گزارش آژانس جایی را برای کار انجام نشده باقی نگذاشته است

عراقچی گفت: موضع ما همچنان قاطع است و اگر شورای حکام حتی پنجره کوچکی را برای بسته نشدن پی.ام.دی. باقی بگذارد، برجام را اجرا نخواهیم کرد و برجام متوقف می‌شود.

وی گفت: با توجه به قاطعیت ایران، رهبری و دولت کشورمان، شواهد موجود، گزارش آژانس و اراده 1+5 می‌توان گفت که برجام می‌تواند در آژانس بسته شود.

عراقچی گفت:‌ یکی از تکالیف و شروط دولت براساس نامه رهبری، بسته شدن پی.ام.دی. است. ما این پیام را در مذاکرات و پیام‌های علنی منتقل کرده‌ایم. 1+5 و شورای حکام بین پی.ام.دی. و برجام باید یکی را انتخاب کنند.

وی در ادامه افزود: استفاده از کالاهای دومنظوره برای اهداف صلح‌آمیز هیچ ممنوعیتی براساس قوانین و مقررات بین‌المللی وجود ندارد. آمانو در موضوع چاشنی‌های انفجاری همزمان و دیگری ام.پی.آی اشاره می‌کند که این اقلام در ساخت سلاح‌های هسته‌ای هم کابرد دارد و ایران به آن دست یافته و ساخته است و اعلام می‌کند که این اقلام استفاده صلح‌آمیز دارند. اما موضع‌گیری نکرده است که چه کاربردی داشته است. ما به آژانس مدارکی و اسنادی دادیم که این کالاها در صنعت نفت ایران به کار رفته است و آن را به آژانس نشان داده‌ایم.

عراقچی: در مورد پروتکل الحاقی یک امر خاص است، این پروتکل امکان دسترسی بیشتر به تأسیسات هسته‌ای را فراهم می‌کند و امکان دسترسی به تأسیسات غیرهسته‌ای را نیز تحت شرایطی خاص فراهم می‌کند. این پروتکل را بیش از 100 کشور در دنیا اجرا کرده‌اند و ایران نیز پس از برجام آن را به صورت داوطلبانه انجام می‌دهد.

عراقچی: در مورد برخی گزارش‌ها در مورد تأخیر در اجرای برجام گفت: ما تاکنون طبق برنامه‌ای که خودمان طراحی کرده و در ذهن داریم در حال پیش رفتن هستیم. طبق برنامه اواسط دی ماه ما به روز اجرا می‌رسیم. ممکن است که برخی موارد پیش بیاید که آن را چند روز پیش یا پس اندازد. این موانع ممکن است فنی باشند. مثلا ممکن است حین خارج کردن قلب رآکتور اراک کمی بیش از زمان‌بندی ما طول بکشد. ما فکر می‌کنیم دو هفته طول بکشد، شاید 17 روزه شود و یا ممکن است حتی زودتر انجام شود. اما به طور معمول و منطقی خارج کردن قلب رآکتور 2 تا 3 هفته طول می‌کشد.

وی گفت‌: طی این مدت نیز فروش مواد غنی‌شده و خرید کیک زرد که معامله آن انجام شده است را انجام خواهیم داد. این امر باعث افزایش مواد اولیه ما و ورودمان به بازار خرید و فروش مواد هسته‌ای شود.

عراقچی افزود: در روزی که تمامی تحریم‌ها در عمل برداشته شود، روز اجرایی شدن برجام است. تا پیش از روز اجرایی شدن ما باید تمامی تعهدات خود در برجام را انجام دهیم که سه محور عمده دارد: یکی اراک، دومی خرید و فروش مواد غنی‌شده و دیگری جمع‌آوری سانتریفیوژهای اضافه است. سازمان انرژی اتمی طبق جدولی که طراحی کرده است در حال جمع‌آوری ماشین‌ها است و ابتدا از ماشین‌هایی شروع کرده که فعال نبوده‌اند و بعد به سراغ ماشین‌های فعال می‌رود. از این سه مورد یکی در حال انجام است و دو مورد دیگر پس از بسته‌شدن پی.ام.دی. انجام می‌شوند، هرچند قراردادهای آن‌ها منعقد شده است.
منبع: تابناک
184/