مسیر موفقیت را نمی شود رج زد

در همه جای دنیا تعداد کلاس ها و همایش هایی که مدعی تغییرات بنیادین و انقلابی در زندگی افراد هستند، کم نیست. دلیل اصلی این اتفاق را نه در افراد بلکه در جامعه باید جستجو کرد. باید دید چه اتفاقی در جامعه افتاده که افراد به سمت چنین همایش ها و سمینارهایی روی می آورند.

در حوزه های دیگر نیز شاهد اتفاقاتی مشابه این موضوع هستیم. برای مثال یک زمان می بینیم تعداد مراجعه کنندگان به جراحان پوست و زیبایی بسیار زیاد شده است. دلیل این مساله وجود جراحان زیبایی موفق نیست بلکه باید بررسی کرد چرا افراد میل به زیباتر شدن دارند.

اگر تعداد مراجعه کنندگان به کلاس ها و همایش های موفقیت بسیار زیاد و آمارشان در حال بیشتر شدن است نشان دهنده این حقیقت است که در جامعه ناکامی زیاد بوده و تعداد افرادی که دلشان می خواهد به آرزوهای بزرگ برسند، زیاد شده است. همچنین این استقبال زیاد نشان می دهد تعداد افراد کم حوصله و کم صبری که می خواهند سریع به موفقیت برسند در حال افزایش است. در نتیجه می توان گفت جامعه از حالت طبیعی خود خارج شده است.

مردم خواهان موفقیت های یک شبه هستند

در گذشته افراد انتظارات معقولی از آینده خود داشتند اما امروزه به دلیل افزایش فاصله طبقاتی، وقتی فرد خود را با سطح مالی افراد دیگر مقایسه می کند نوعی احساس محرومیت در او ایجاد می شود.

درواقع، آرزوهای بزرگ در فرد شکل گرفته ولی توانایی رسیدن به آن سخت یا غیرممکن است. این فرد با خود فکر می کند برای رسیدن به چنین امتیازاتی باید راه درازی را طی کند و به همین دلیل سراغ تبلیغاتی می رود که شعار آن رسیدن به موفقیت های یک شبه و سریع است. وقتی فردی وارد این نوع کلاس ها می شود و بازار آن را گرم می بیند او هم شخص دیگری را وارد این گونه کلاس ها می کند و بازار این سخنرانان گرم تر می شود. اگر هم نظارتی بر نحوه فعالیت این گونه افراد نباشد تعدادشان روز به روز بیشتر می شود.

سواد رسانه ای ما کم است

افرادی که مهارت های کلامی خوبی دارند و از جاذبه های بصری خود به خوبی استفاده می کنند به یکی از این سخنرانان موفقیت تبدیل می شوند. این افراد با استفاده از مهارت هایی که دارند افراد را به سوی خود جذب می کنند اما موضوعی که فراتر از این اتفاق است بحث سواد رسانه ای و سواد روان شناختی است.

این نوع سواد و دانش را باید در سطح عمومی به افراد آموزش داد که این رسالت بزرگ بر گردن رسانه هاست؛ چه از طریق مطبوعات و چه رادیو و تلویزیون باید این آگاهی و اطلاعات را به مردم داد که اگر شخصی در دنیا صاحب منصب یا امکاناتی شده با شرکت در یک کلاس موفقیت یا مانند آن با چنین جایگاهی نرسیده بلکه این فرد مشقات و رنج زیادی را برای چنین موقعیتی متحمل شده است. افراد موفق و مشهوری بودند و هستند که گاهی عمرشان را برای یک تئوری یا نظریه ای داده اند.

اگر مدعی هستید دلیل بیاورید

سخنوران موفقیتی که ادعا دارند با وجود تکنیک هایی خاص می توان به سرحد موفقیت رسید، چرا خودشان با استفاده از این تکنیک ها به چنان موفقیتی نرسیده اند؟ به قول شاعر: «کل اگر طبیب بودی سر خود دوا نمودی»، اگر فرد مدعی استادی در این حوزه است پس باید جزو موفق ترین افراد در دنیا باشد اما وقتی از نزدیک وارد زندگی این افراد می شوید، می بینید که اغلب این طور نیست و بیشتر این اساتید با مشکلات جدی در زندگی مواجه اند و بخش عمده یا مباحث جنبه تبلیغاتی دارد.

تکنیک موفقیت وجود دارد اما…

ما نمی توانیم بگوییم تکنیک های موفقیت وجود ندارد بلکه حد و اندازه این مهارت ها با شرکت در چند کلاس و گوش کردن به چند سخنرانی مشخص نمی شود. یعنی نمی توان تنها با چند دوره کلاس به یک انسان با قابلیت های فوق العاده زیاد تبدیل شد که بتوان جهان را تغییر داد. آموزش تکنیک های موفقیت در حالت کلی اگر به گونه ای باشد که فرد را نسبت به مهارت ها و قابلیت هایی که دارد آگاه کند، خوب است. هم چنین باید به افراد آموخت در گذشته زندگی نکنند و موقعیت بیرونی خود را بشناسند.

اینها اصول کلی موفقیت است که به تمامی افراد در همه شرایط می توان توصیه کرد عده ای هستند که از این توصیه ها موفقیت هایی نیز به دست می آورند اما این موفقیت ها شبیه یک معجزه نیست. متاسفانه در جامعه امروزی این تصور ایجاد شده که با شرکت در کلاس های موفقیت فرد به یک انسان خارق العاده و استثنایی تبدیل می شود.

زمینه فریبکاری را مهیا نکنید

متاسفانه وقتی این گونه طرز تفکر در مورد کلاس های موفقیت وجود داشته باشد زمینه برای فریبکاری عده ای فراهم می شود. این باور در بسیاری از حوزه های دیگر نیز وجود دارد. برای مثال عده ای تصور می کنند با شرکت در کلاس کنکور وارد دانشگاه می شوند در حالی که شرکت در کلاس کنار زحمات فرد می تواند سبب موفقیت او شود.

گاهی می بینیم یک فرد روستایی که هیچ گونه امکانات خاصی هم در اختیار نداشته رتبه اول یک رشته را به دست آورده بنابراین انسان با سعی و تلاش خود می تواند به موقعیت های بهتر در زندگی اش برسد، نه صرفا شرکت در کلاسی خاص. اگر این گونه فضاسازی ها در جامعه ای رواج یابد که اطلاعات عمومی افراد پایین است، فرصت برای کسانی که از این ناآگاهی سوءاستفاده می کنند، زیاد می شود.

اصل موضوع را نمی شود انکار کرد

با تمام توضیحاتی که دادیم نمی توان اصل موضوع را نادیده گرفت یعنی تکنیک های موفقیت در علم روان شناسی را نمی توان انکار کرد. در علم روان شناسی با آموزش برخی مهارت ها می توان افراد را توانمند کرد ولی تمامی این مباحث به معنای ایجاد معجزه در افراد نیست. آنچه که در حال حاضر در مورد کلاس های موفقیت وجود دارد به معنای صرف آموزش نیست.

افراد در این دوره ها انتظاراتی از خود دارند که منطقی و عقلانی نیست.

برخی از این آموزش ها نه تنها کمکی به افراد نمی کند بلکه شرایط آنها را بدتر نیز خواهد کرد. مساله اصلی وجود این سخنوران موفقیت نیست بلکه دلایلی است که باعث پا گرفتن این گونه کلاس ها و این گروه از افراد شده است.

کارشناس: دکتر مهدی لبیبی- جامعه شناس

تنظیم: ملیحه مهدوی

179/