زیستگاه سمندر آتشین در آتش سوخت

زاگرس شمالی به‌علت وجود جنگل‌ها و کوهستان‌های متراکم و انبوه از پوشش گیاهی، میانگین بارندگی مناسب، وجود رودخانه‌ها و چشمه‌های دایمی و فصلی و توانایی زیاد اکولوژیکی در پشتیبانی از گونه‌های گیاهی و جانوری، تنوع زیستی فراوانی دارد.

اما متأسفانه آتش‌سوزی‌هایی که این روزها بیشتر به‌صورت عمدی صورت می‌گیرد، درختان صبور بلوط و تنوع زیستی زاگرس شمالی را از بین برده است و زاگرس‌نشینان از این آتش‌سوزی‌هایی که چند سالی است آغاز شده و بی‌سابقه بوده است در تعجبند.

در حالی که هنوز چند ساعتی از نشست مشارکتی حفاظت از سمندرهای کردستان نگذشته بود که یکی از زیستگاه‌های سمندر آتشین در آتش سوخت.

شامگاه چهارشنبه (چهارم شهریورماه) حوالی ساعت 19 بعدازظهر ارتفاعات مابین روستای «گوشتخانی» و «برقرو» را دود فرا گرفت و آتش با سرعت پوشش علفی و درختی، زیستگاه جانوران این منطقه را از میان برد.

مثل همیشه نیروهای مردمی و اعضای انجمن سبز چیا برای مقابله با این آتش‌سوزی‌ها اقدام کردند، اما متأسفانه به‌علت پوشش گیاهی انبوه و وزش باد کنترل آتش دشوار شده بود و کنترل آتش‌سوزی تا ساعت هفت صبح روز بعد طول کشید.

اعضای انجمن مردمی سبز چیا تا آخرین لحظه کنترل آتش‌سوزی و انجام عملیات اطمینان‌سازی در منطقه ماندند(عملیات اطمینان‌سازی به مجموعه اقداماتی گفته می‌شود که برای جلوگیری از شعله‌ور شدن مجدد صورت می‌گیرد).

با وجود انجام عملیات اطمینان‌سازی از سوی کمیته مقابله با بحران انجمن سبز چیا، ساعت 14 روز پنجشنبه پنجم شهریورماه منطقه نامبرده دوباره شعله‌ور شد و به‌علت وزش باد و فاصله اهالی روستاها، آتش‌سوزی مجدداً عرصه‌های جنگلی زیادی را در برگرفت و دوباره عملیات مهار، کنترل و بعد از آن اطمینان‌سازی مجدد صورت گرفت.

خوشبختانه آتش سوزی در ساعت 2 بامداد روز جمعه به طور کامل کنترل شد.

بر اساس تصاویر ماهواره‌ای تخمین زده می‌شود بیش از 150 هکتار از جنگل‌ها و کوهستان‌های این منطقه بر اثر این آتش‌سوزی از میان رفته باشد.

لازم به ذکر است کوهستان و جنگل‌های اطراف «برقرو» از تنوع زیستی بالایی برخوردار است و از زیستگاه‌های سمندر آتشین(گونه در حال انقراض و اندمیک) به‌شمار می‌آید که متأسفانه در این آتش‌سوزی آسیب جدی به این زیستگاه‌ها وارد شد و احتمال وجود تلافات سمندر آتشین و سایر جانوران بر اثر آتش و خفگی ناشی از دودی که به زیر حفره‌ها و لابه‌لای سنگ و پوشش گیاهی رفته است بسیار بالاست.

انجمن سبز چیا که با تشکیل کمیته مقابله با بحران و آموزش در روستاها و تشکیل کمیته در هر روستا به مقابله با این بحران می‌رود بدون هیج چشم داشتی و تنها با ایمان به شعار «یقین است دست‌های ما آتش را سرد خواهد کرد» به مبارزه با این آتش‌سوزی‌ها می‌روند.

این انجمن امسال برای کوهستان و جنگل‌های محدوده شهرستان‌های مریوان و سروآباد 175 فقره آتش‌سوزی را تا پایان مردادماه در محدوده مریوان و سروآباد ثبت کرده است و اعتقاد بر این است که این آتش‌سوزی‌ها سازمان یافته و سیستماتیک صورت می‌گیرد و متأسفانه به‌علت نبود امکانات و تجربه پرسنل دولتی در مقابله با این آتش‌سوزی‌ها تاکنون از سوی ارگان‌های کشوری و استانی راهکاری عملی که کمک کرده باشد به حل این فاجعه زیست‌محیطی صورت نگرفته است.