روایتی از این روزهای بازار

بازار گویا قصد ندارد دست از لجبازی با تولیدکنندگان بردارد. هر روز هم که می‌گذرد، اوضاع مثل روز قبل است و همچنان خبری از رونق در بازار نیست. اکنون دیگر، راهی تا پایان نیمه اول سال باقی نمانده است. سالی که رئیس جمهور آن را سال رونق و شکوفایی اقتصادی نامیده بود اما در کمتر بازاری، خبر از رونق و شکوفایی اقتصادی است.

آنگونه که کاسبان می‌گویند، بخت‌شان برای جلب مشتری و بازگشت به روندی که بازار در آن، روزهای پررونقی داشت، هنوز باز نشده و مردم همچنان دست نگاه داشته‌اند تا روزهای رونق از راه برسد و به نوعی، تکلیف‌شان با بازار روشن باشد. برای همین هم کمتر خرید می‌کنند و بیشتر احتیاط را پیشه کرده‌اند تا بلکه اگر سودی هم نبردند، حداقل ضرر نکرده باشند. همین احتیاط‌‌ها و دست نگاه داشتن‌ها، کار دست بازار داده است.

کسبه می‌گویند که حال بازار خوش نیست و باید برای درد آن، چاره‌ای اندیشید و مردم هم می‌گویند که هر روز را به اندازه نیازشان خرید می‌کنند تا بلکه بتوانند برای روزهای آینده خود که از بلاتکلیفی خارج شده‌اند و مشخص است که بازار چه روندی را در پیش می‌گیرد، نقدینگی را نگه دارند و آن روزهای خوش، پول خود را روانه بازار کنند. در مقابل، تولیدکنندگان نیز که برای تامین نقدینگی خود دیگر امیدی به بانکها ندارند، تحریک تقاضا را راهکاری می‌دانند که شاید آن ها را از بحران انبارهای پر از کالا نجات دهد و بتوانند، چرخ تولید خود را همچنان در چرخش نگه دارند.

در این میان، تولیدکنندگان هم که ناچار از تحریک تقاضای مردم برای خرید کالاهایشان هستند، دست به کار شده‌اند و طرح‌هایی را که البته تجربه سنواتی‌شان در سال‌های قبل هم وجود داشت، دوباره از پستوهای خود بیرون کشیده و تلاش دارند تا با تکیه بر آنها، بازار را به تحرک وادارند. برخی مصرف‌کنندگان هم به این ترفندهای آنها چراغ سبز نشان می‌دهند و برخی دیگر هم، بی توجه از کنار آن در بازار رد می‌شوند.

بر این اساس، گشت و گذاری در بازار کالاهای اساسی و مصرفی مورد نیاز مردم نشانگر این است که تولیدکنندگان برای رونق فروش کالاهایشان، به ترفندهایی همچون «یکی بخر، دو تا ببر» متوسل شده‌اند و تلاش دارند تا با تحریک مشتریان از این طریق، راه را برای فروش بیشتر کالاهای خود و خلاص شدن از انبارداری کالا هموار کنند؛ غافل از اینکه مشتریان، برای خرید همین یک قلم جنس هم که عمدتا کالاهایی هستند که با تقاضای کمتری از سوی مردم مواجه هستند، نمی‌توانند خود را قانع کنند.

از سوی دیگر، این روزها در بازار عرضه کالاهایی در بسته‌بندی‌های شکیل برای جذب مشتری، رونق زیادی گرفته است و البته تولیدکنندگان هم تخفیف‌های خوبی برای کالاهای خود ارایه می‌دهند تا بلکه بتوانند مشتری زیادی در بازار جذب کنند؛ به این معنا که پک‌هایی از سوی تولیدکنندگان تعبیه می‌شود که در آن، از انواع و اقسام محصولات تولیدی هم رسته، وجود دارد و به خصوص اینکه درون این پک‌ها، معمولا یک یا دو کالایی که این روزها کمتر متقاضی دارد هم قرار داده می‌شود تا بلکه تولیدکنندگان بتوانند آن کالا را هم به این واسطه، فروخته باشند.

بیشتر کالاهایی که درون این پک‌ها قرار می‌گیرد، معمولا تولیداتی هستند که حاشیه سود بیشتری هم برای تولیدکنندگان دارد و در شرایط عادی هم، مردم کمتر به سراغ آن می‌روند، اما وقتی دو تا سه کالا به صورت پک از سوی تولیدکنندگان عرضه می‌شود، علاوه بر اینکه کالای پرمصرف و پرمتقاضی مورد نیاز مردم عرضه می‌شود، کالاهایی هم که به هرحال، برای تولیدکننده سودآور است نیز فروخته می شوند.

البته برخی از تولیدکنندگان هم پا را از این شیوه یکی بخر دو تا ببر، پیش تر گذاشته‌اند و برای فروش بیشتر کالاهای خود، ترفند دو تا بخر سه تا ببر را به کار بسته‌اند تا بتوانند علاوه بر اینکه مشتری بیشتری جذب می‌کنند، اگر توانستند یه مصرف‌کننده را قانع به خرید این محصول خود کنند، به جای یک عدد، دو عدد به او می‌فروشند و در واقع، یک عدد هم به عنوان اشانتیون به فرد خریدار ارایه می‌دهند که باز هم در مجموع، سود خوبی برای تولیدکننده دارد.

به هرحال این روزهای بازار حال و هوای خاص و عجیبی دارد و به نوعی مصرف‌کنندگان با بروز دادن رفتارهای متفاوت در خرید کالاها، به نوعی حکمران بلامنازع بازار شده‌اند و همین امر سبب شده تا برخی تولیدکنندگانی که سالهای سال در فضای غیررقابتی و در سایه عدم دسترسی مصرف‌کنندگان به تنوع کالایی، مصرف‌کننده را تحت سیطره خود داشتند، عقب نشینی کرده و تلاش کنند تا به هر نحو که شده، رضایت مشتری را جلب کنند و این یک تغییر اساسی در چهره بازار و روابط تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان است که امید می رود با رقابتی تر شده فضای بازار، به هرحال هم تولیدکنندگان محصولات خود را با کیفیت و قیمت مناسب عرضه کنند و هم مصرف‌کنندگان قدرت انتخاب بیشتری داشته باشند.