انتقام هسته ای از اقتصاد
طيب‌نيا كه در دو ماه اخير بيشترين حضور را در صحن علني داشت و به هر بهانه‌اي براي پاسخ به نمايندگان به هرم سبز بهارستان مي‌آمد در نهايت سومين كارت زرد خود را گرفت و دولت دوساله تدبير و اميد را با ۱۳ كارت، بهت زده كرد. در حالي مجلس نهم دولتي را كه تلاش …
طيب‌نيا كه در دو ماه اخير بيشترين حضور را در صحن علني داشت و به هر بهانه‌اي براي پاسخ به نمايندگان به هرم سبز بهارستان مي‌آمد در نهايت سومين كارت زرد خود را گرفت و دولت دوساله تدبير و اميد را با ۱۳ كارت، بهت زده كرد. در حالي مجلس نهم دولتي را كه تلاش داشت بيشترين همراهي را با آن داشته باشد ۱۳ كارته كرد كه در دوران دولت احمدي‌نژاد براي اعلام وصول هر سوال كلي با تأمل و بايد و نبايد اقدام مي‌كرد. البته اين نشات گرفته از نگاه از بالاي احمدي‌نژاد به نمايندگان بود و از آنجايي كه جايگاه و شأني براي وكلاي مردم در نظر نمي‌گرفت باعث مي‌شد نمايندگان يك قدم عقب بنشينند و كاري نكنند. اما بر عكس اين دوره هر چه دولت با روي خوش و احترام با مجلس برخورد مي كند، اقليتي از مجلس نسبت به قوه مجريه واكنشي تندتر نشان می‌دهد. اين نوع رفتار به شخصيت وزراي كابينه نيز بر مي‌گردد، هر وزيري كه در مقابل سوال‌هاي بحق و ناحق نمايندگان با متانت بيشتري رفتار كرد، نمايندگان بيشتر به اين سمت رفتند كه وزير را بيشتر زيرسوال ببرند و تا يك قدمي عزل او پيش بروند. هر چه ظريف و زنگنه با نمايندگان از در قدرت وارد مي‌شوند، طيب‌نيا هر باري كه مجلس آمد سعي كرد با ارائه دلايل و آرامش آنها را متقاعد كند. هر چند اين روش عاقلانه‌تر است اما نتيجه‌اي كه روش طيب‌نيا داشت و دارد، به مظلوم كشي در مجلس منتهي شد. اگر وزير اقتصاد و دارايي كشور كمي مقتدرانه‌تر و از جايگاهي بالاتر با وكلاي مردم برخورد مي‌كرد، سومين كارت زرد به او نشان داده نمي‌شد.
سوالي خارج از برنامه
روحيه وزير اقتصاد، بسيار متفاوت‌تر از روحيه محمد جواد ظريف است، هر چه وزير امور خارجه در مقابل صحبت‌هاي نا معقول نمايندگان ايستادگي مي‌كند و در جواب خائن گفتن آنها صداي خود را بالاتر مي‌برد، طيب‌نيا رفتارهاي به ناحق نمايندگان را تاب نمي‌آورد و به جاي مبارزه با نمايندگان، صحن را ترك مي‌كند. روز گذشته نيز در جريان سوال بذرپاش از وزير اقتصاد و دارايي، طيب‌نيا از اينكه سوال مطرح شده در صحن با سوال بررسي شده در كميسيون متفاوت است، به رئيس جلسه اعتراض كرد اما وقتي ديد اعتراضش راه به جايي ندارد، با دلخوري قوه مقننه را ترك كرد. اين دومين بار است كه طيب‌نيا چنين رويه‌اي را در پيش مي‌گيرد و نه تنها نتيجه بخش نبود كه كارت زردي نيز به او نشان داده شد. هر بار كه وزير اقتصاد و دارايي به مجلس مي‌آيد در جواب سوال نمايندگان به اين نكته اشاره مي‌كند كه سوال مطرح شده در حوزه وظايف او نيست با اين حال از آنجايي كه خود را موظف به پاسخگويي مي‌داند توضيحاتي را ارائه مي‌كند.
تهديد به استيضاح
اما اين بار مهرداد بذرپاش از نمايندگان فعال در جبهه پايداري، طيب‌نيا را براي سومين بار در يك ماه اخير به مجلس كشانده بود. او در خصوص دريافت ماليات سوالاتي از طيب‌نيا پرسيد و در نهايت و زماني كه بايد اعلام مي‌كرد از پاسخ‌هاي وزير قانع شده است يا خير، طيب‌نيا را به استيضاح شدن تهديد كرد. بذرپاش با بيان اينكه اگر وزير قول بدهد در خصوص دريافت ماليات‌ها اقدامات لازم را انجام دهد از مجلس نمي‌خواهم به پاسخ‌هاي او راي بدهند. اين نماينده در ادامه گفت: مي‌دانيد كه وزير دو كارت زرد دارد و اگر مجلس نيز به قانع نشدن راي بدهد، به طور خودكار استيضاح طيب‌نيا كليد مي‌خورد و بررسي آن در دستور كار هيات رئيسه مجلس قرار مي‌گيرد. نايب رئيس مجلس براي آنكه كار به كارت زرد نرسد در دفاع از وزیر اقتصاد و دارایی گفت: وزير معتقد است که در چارچوب قانون، وصول درآمدهای مالیاتی داشته باشیم یعنی از کسانی که درآمد آنها احراز شده است، مالیات دریافت کنیم . آقای بذرپاش نیز همین نظر را دارند که قانون دریافت مالیات عملیاتی شود اما موضوع اینجاست که مراعات مردم صورت گیرد و اگر کسی درآمدی نداشت محکوم به پرداخت مالیات نشود و کسانی مالیات را پرداخت کنند که برای سیستم مالیاتی کشور هویت و درآمد آنها احراز و در نتیجه سهم مالیاتی آنها مشخص شده باشد. اگر آقای بذرپاش قانع شده باشند موضوع را به رأی نمی‌گذاریم.
استيضاحي در كار نيست
با اين حال ابوترابي كه رياست جلسه را در غياب لاريجاني بر عهده داشت توضيحاتي در خصوص كارت زرد و كليد خوردن استيضاح داد. وي تاكيد كرد:« براساس آیین نامه، با کارت زرد استیضاح در دستور کار مجلس قرار نمی‌گیرد.» با اين حال طبق آيين نامه داخلي مجلس بعد از آنكه وزيري نتواند مجلس را در پاسخ به سه سوال متقاعد كند، نمايندگان مي‌توانند استيضاح وزير را كليد بزنند اما به اين معنا نيست كه اين كار خود به خود و بدون پيگيري نمايندگان و جمع آوري امضا صورت مي‌گيرد بلكه وكلاي مردم مي‌توانند با استناد به سه كارت زرد طرح استيضاح را با روند قانوني مشخص شده در قوه مقننه كليد بزنند.
سهم تندروها در چالش بين دولت و مجلس
با وجود توضيحاتي كه ابوترابي داد، بذرپاش خواست جواب به راي گذاشته شود و در نهایت نمایندگان با ۸۰ رأی موافق، ۱۰۵ رأی مخالف و ۱۰ رأی ممتنع از مجموع ۲۱۱ نماینده حاضر در جلسه صحبت‌های وزیر را قانع‌کننده ندانستند و سومين كارت زرد را به طيب‌نيا نشان دادند. وزير اقتصاد و دارايي ۱۷ آذرماه ۹۲ با سوال ملی قاسم جعفری نماینده بجنورد در خصوص اظهارات رئیس کل بانک مرکزی در تضعیف پول ملی و در ۱۴ بهمن ۹۳ با سوال حمید رسایی درمورد عملکرد وزارت اقتصاد در بازار بورس، دو كارت زرد گرفته بود. بر خلاف آنكه بسياري از كارشناسان اعتقاد دارند تندروها و مخالفان دولت در مجلس در اقليت هستند اما به نظر مي‌رسد آنها تاثير بسزايي در به چالش كشاندن روابط دولت و مجلس دارند. اين جمعيت قليل اين روزها با روش‌هاي متعدد به خوبي توانسته‌اند افكار عمومي را بر ضد دولت تحريك كنند. بنابراين به جاي اينكه دوستداران دولت تاكيد كنند اقليت كاري از پيش نمي‌برند، براي حمايت از عملكرد قوه مجريه دست به كار شوند.
ابهام در آيين نامه داخلي
با وجود اينكه تا امروز ۱۳ كارت زرد به وزراي روحاني نشان داده شده است، به نظر مي‌رسد روند بررسي سوال از وزرا در صحن مجلس خلاف مسيري است كه آيين نامه داخلي تعيين كرده است. در ماده ۲۱۰ آيين نامه داخلي مجلس توضيح داده شده است كه در جلسه علنی ابتدا گزارش کمیسیون متضمن طرح سؤال و بررسی‌های انجام شده توسط سخنگوی کمیسیون به مدت حداکثر پنج دقیقه مطرح می‌شود، سپس وزیر و نماینده سؤال کننده به ترتیب و هر کدام حداکثر به مدت پانزده دقیقه توضیحات خود را ارائه می‌دهند و در صورت قانع نشدن نماینده، رئیس جلسه نظر مجلس را در این مورد أخذ می‌کند.اما نكته مهم اين است كه طبق آيين نامه مجلس بايد سوال را به راي بگذارند چرا كه در ادامه ماده ۲۱۰ تاكيد شده است در صورتی که اکثر نمایندگان حاضر، نظر به وارد بودن سؤال نماینده یا نمایندگان بدهند رئیس مجلس موظف است موضوع را به رئیس‌جمهور جهت رسیدگی ارجاع كند. اين در حالي است كه نمايندگان با راي خود اعلام مي‌كنند پاسخ وزير قانع كننده بود يا خير.
