غول هواپیماسازی آمریکا به ایران می‌آید؟

ظرفیت بالقوه 80 میلیارد دلاری بازار هوایی ایران آنقدر برای شرکت‌های بین‌المللی وسوسه‌کننده شده که حتی می‌تواند دولت آمریکا را به میانه بازی بکشد و شاید اینجا نقطه‌ای است که ایران می‌تواند بین گزینه‌های بزرگ انتخاب کند.

باز شدن دوباره دروازه‌های تجاری اقتصاد ایران به روی کشورهای بین‌المللی عرصه تجاری جدیدی را باز کرده که با توجه به بحران‌های اقتصادی سال‌های گذشته و نبود رشد محسوس می‌تواند مساله‌ای غیرقابل چشم‌پوشی باشد.

باقی ماندن در لیست بازارهای اقتصادی ایران آنقدر مهم است که کشورهای مختلف اروپایی از سطح رییس‌جمهور و وزیر امور خارجه گرفته تا مقامات مختلف اقتصادی بسیج شده‌اند تا به بازاریابی در این عرصه بپردازند.

از این رو کار تا جایی پیش رفته که ایران از چند هفته قبل سعی در روشن کردن شرایط بازار خود برای خارجی‌ها داشته و رسما اعلام کرده است با سنجش شرایط تمام گزینه‌ها و در نظر گرفتن اوضاع داخلی کشور نسبت به خرید وسایل حمل و نقل جدید اقدام می کند.

یکی از مهم‌ترین کشورهایی که در طول ماه‌های گذشته سعی کرده اوضاع اقتصادی خود در ایران را بهبود بخشد کشور اروپایی فرانسه است. این کشور که بیشترین سهم را در شرکت هواپیماسازی اروپایی ایرباس دارد تلاش کرده با توجه مواضع نه چندان مثبتی که در مذاکرات هسته‌ای داشته در عرصه اقتصادی خود را به شکلی همه‌جانبه برای حضور در ایران آماده کند که این مساله با واکنش‌های مختلفی از سوی دولت ایران همراه بوده است.

آخوندی در سفری که چند هفته قبل به کشور فرانسه داشت رسما به آنها اولتیماتوم داد که اگر رابطه خود را با ایران اصلاح نکنند در بازار بزرگی که بعد از تحریم‌ها به وجود می‌آید نقشی ندارند.

این هشدار به شدت از سوی فرانسوی‌ها جدی گرفته شده و کار را تا جایی پیش برده که رییس‌جمهوری این کشور و وزیر امور خارجه کابینه مستقیما در رابطه با بازار پس از ایران شروع به مذاکره کردند.

دست بالای طرف ایرانی در مذاکرات اقتصادی چند روز گذشته باعث شده وزیر راه و شهرسازی ایران در جریان دیدار مستقیم خود با فابیوس در تهران اعلام کند که هر چند با توجه به سهم کلان ایرباس در ناوگان هوایی ایران قطعا مذاکرات با این شرکت اروپایی ادامه پیدا می‌کند اما این بدان معنا نیست که ایران دیگر شرکت‌های هواپیمایی را فراموش کرده و بوئینگ به عنوان غول هواپیماسازی آمریکای شمالی نیز همچنان جزو گزینه‌های ایران به حساب می‌آید.

آخوندی حتی پا را از این نیز فراتر گذاشته و اعلام کرده در آینده نزدیک نمایندگان شرکت‌ بوئینگ وارد تهران خواهند شد و در جریان مذاکرات دوجانبه درباره ورود به بازار ایران فکر خواهند کرد.

هر چند با توجه به زمان چند ماهه باقیمانده به لغو قطعی تحریم‌ها و البته روشن نشدن ابعاد دقیق برنامه ایران برای نوسازی و بهسازی ناوگان هوایی خود هنوز نمی‌توان نسبت به میزان سهمی که غول‌های هوایی دارند اظهارنظر کرد، اما از هم‌اکنون می‌توان انتظار داشت که ایران به هیچ یک از شرکت‌ها و کشورهای غربی در این زمینه امتیاز خاصی نخواهد داد.

شرکت بوئینگ که در طول هفته‌های گذشته بارها نسبت به از دست دادن بازار هوایی ایران ابراز نگرانی کرده و اعلام کرده در صورت چراغ سبز دولت آمریکا آمادگی لازم برای مذاکرات با ایرلاین‌های ایرانی را دارد می‌تواند با استفاده از نگاه همه‌جانبه طرف ایرانی سهمی از بازار را از آن خود کند. هر چند هنوز دولت آمریکا صحبت از دریافت مجوز از سوی این شرکت نکرده اما احتمال این وجود دارد که برای از دست نرفتن یک بازار چند 10 میلیارد دلاری مجوزهای لازم در این زمینه صادر شود.

باید دید آیا طبق اعلام وزیر راه در طول روزهای آینده پای نمایندگان شرکت بوئینگ پس از چندین دهه به ایران باز می‌شود یا شرکت‌های اروپایی می‌توانند با استفاده از مذاکرات همه‌جانبه خود گوی سبقت را از بوئینگ بربایند.