حذف شدگان از یارانه نقدی چند نفرند؟

در حالی دولت بنا بر تاکید قانون بودجه در سال گذشته و امسال حذف یارانه بگیران پردرآمد را در دستور کار خود قرار داد که در چند ماه اخیر شروع غربالگری که به نظر می رسد از اسفند ماه سال قبل کلید خورده باشد تاکنون جریان حاشیه داری را طی کرده است.

این در حالی است که در ابتدای سال جاری برخی رسانه ها از حذف پنج گروه درآمدی شامل پزشکان، مالکان خودروهای گران قیمت لوکس، صاحبان صرافی‌ها، اعضای هیات مدیره بانک‌ها و هیات مدیره شرکت‌های خصوصی و همچنین افراد مقیم خارج از کشور خبر دادند که البته از سوی نوبخت – رییس سازمان مدیریت و برنامه ریزی- تکذیب ولی آغاز تدریجی حذف یارانه بگیران از سویطیب نیا -وزیر اقتصاد- تایید شد و در ادامه ربیعی-وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی- به عنوان مسئوول شناسایی و حذف یارانه پردرآمدها از خارج شدن حدود 200 هزار نفر از لیست سازمان هدفمندی یارانه ها برای دریافت یارانه نقدی خبر داد.

اما به هرحال حذف یارانه پردرآمدها که در بین آنها افرادی با سطح درآمد متوسط و حتی رو به پایین نیز مشاهده می‌شد بدون واکنش باقی نماند و عده‌ای نسبت به قطع یارانه خود معترض شدند. از این رو وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی از پنجم خرداد ماه امسال باراه‌اندازی سامانه yaraneh10.ir اعلام کرد که سرپرستان خانوارهای حذف شده می‌توانند در فرصت دو ماهه از قطع واریز یارانه نقدی خود به این سامانه مراجعه و اعتراض خود را اعلام کنند؛ با این توضیح که قرار شد در صورت بروز اشتباه در حذف یارانه، این خانوارها مجدد به لیست یارانه بگیران بازگردند.

بر این اساس معترضان شکایات خود را ثبت کردند و طبق اعلام مسوولان وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، کسانی که به دلیل خطا حذف شده بودند مجددا به فهرست یارانه‌بگیران بازگشتند. گذشته از این‌که ساز و کار پرداخت یارانه این 17 هزار نفر برای مدتی که قطع شده بود هنوز مشخص نیست، آمار حذف شدگان از دریافت یارانه نیز همچنان مبهم به نظر می‌رسد.

تعداد یارانه‌بگیران حذف شده 50 هزار نفر است یا یک میلیون؟!

بعد از اینکه در فروردین ماه امسال حذف یارانه پنج گروه درآمدی از سوی دولت تکذیب و وزیر کار آمار واقعی حذف شدگان از دریافت یارانه را حدود 200هزار نفر اعلام کرد، آمار عجیب دیگری از سوی صالح – معاون سازمان مدیریت و برنامه ریزی- مبنی بر حذف یارانه 50 هزار میلیاردر تهرانی مطرح شد که البته وی حاضر به توضیح بیشتر در این رابطه نشد.

این در حالی است که در هفته گذشته قائم مقام وزیر کار و رفاه اجتماعی در گفت و گو با برخی رسانه ها از حذف یارانه یک میلیون نفر خبر داد و حتی اعلام کرد که به دنبال ثبت اعتراض حذف شدگان و بررسی‌های انجام شده، یارانه حدود 17 هزار نفر که به دلیل خطا خارج شده بودند دوباره برقرار شده است.

اظهارات فیروآبادی در حالی مطرح شد که چندی پیش یکی دیگر از مقامات وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی نیز اعلام کرده بود کهحدود یک میلیون نفر از یارانه بگیران پردرآمد حذف شده اند و قرار بر حذف حدود شش میلیون نفر تا پایان است.

با این وجود به فاصله چند روزه از انتشار خبر حذف یک میلیون نفر یارانه بگیر در خبرگزاری‌ها که از سوی قائم مقام وزیر عنوان شده بود، در یکی از بخش های خبر رسانه ملی به نقل از وی عنوان شد که” تاکنون یارانه نقدی 50 هزار نفر حذف شده است که البته از این میان یارانه 17 هزار نفر مجدد برقرار شده است.” تعدادی که کاملا با یک میلیون نفر اعلامی متفاوت بود. با این اظهار نظر جدید قائم مقام وزارت تعاون باید این گونخ نتیجه‌گیری کرد که در حال حاضر فقط یارانه 33 هزار نفر حذف شده است و دولت توانسته در فاصله حدود چهار ماه از سال جاری فقط حدود 4.5 میلیارد تومان از کسری حدود 16 هزار میلیاردی مجموع منابع هدفمندی را جبران کند!

اما به فاصله یک روز از اظهارات فیروزآبادی، ربیعی – وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی – از آمار جدیدی رونمایی کرد و گفت که “تا پایان مرداد ماه یارانه حدود دو میلیون پردرآمد حذف خواهد شد.”

اعلام این خبر در حالی بود که به طور دقیق مشخص نیست که آیا طبق اظهارات قائم مقام وزیر تاکنون فقط 33 هزار نفر از لیست یارانه بگیران حذف شده‌اند و قرار است تا پایان ماه جاری (مرداد) حدود دو میلیون نفر که از قبل در مورد آنها بررسی های لازم انجام و شناسایی شده اند از فهرست یارانه‌بگیران حذف شوند یا اینکه حدود یک میلیون یارانه‌بگیر حذف شده اند و تا پایان مردادماه این تعداد به دو میلیون نفر افزایش خواهد یافت.

این در حالی است که به نظر می رسد با توجه به حذف تدریجی مورد تاکید ربیعی، حالت دوم محتمل تر بوده و در چند ماه گذشته تاکنون یارانه حدود یک میلیون نفر قطع شده و با حذف بخشی دیگر در روزهای آینده این تعداد تا انتهای ماه جاری به دو میلیون نفر خواهد رسید. که در این حالت با توجه به اینکه طبق آخرین آمار اعلامی از سوی نوبخت تعداد 76 میلیون و 60 هزار نفر در هر ماه یارانه دریافت می کنند تعداد یارانه بگیران از شهریورماه به حدود 74 میلیون نفر کاهش خواهد یافت.

به هر حال حذف یارانه بگیران پردرآمد یک تکلیف قانونی و یک الزام برای دولت است تا بتواند ضمن ممانعت از کسری بیشتر در پرداخت یارانه های نقدی منابع بدست آمده را به سمت بخش های هدف قانون یعنی تولید، بهداشت و درمان و حتی پروژه‌های عمرانی پیش ببرد ولی مناسب‌تر آنکه در این جریان قانونی اطلاع رسانی مناسب تری وجود داشته باشد تا ضمن حذف ابهام، تحلیل‌های انجام شده در رابطه با اجرای هدفمندی یارانه ها از سوی کارشناسان و حتی رسانه ها رنگی واقعی تر به خود گیرد.