ترکان: شغل برخی مخالفت با دولت است!

توافق هسته‌ای یکی از مهم‌ترین و تاریخی‌ترین اقدامات سیاسی برای ایران به شمار می‌آید. توافقی که به دنبال آن خیلی از کشورها عزم سفر به تهران را دارند و در همین راستا می‌خواهند رابطه اقتصادی با ایران برقرار کنند.

حتی کشورهایی که از قبل با آنها رابطه اقتصادی داشتیم، ولی مانع بزرگی به‌نام تحریم جلوی پایشان بود، اکنون مصمم‌تر از قبل برای بالا بردن این رابطه اقتصادی وارد عمل شده‌اند. کار دولت روحانی از قبل بیشتر شده است و شاید روزهای شلوغی را پشت سر می‌گذارد.

دولت تدبیر و امید و شخص آقای روحانی باید نسبت به قبل برنامه‌ریزی‌شده‌تر در عرصه اقتصادی گام بردارد تا بتواند از این فرصت طلایی نهایت استفاده را ببرد. اینها بخشی از سخنان اکبر ترکان، مشاور ارشد رئیس‌جمهور و دبیر شورای هماهنگی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی کشور است.

اخیرا شاهد بودیم که مذاکره‌کنندگان کشورمان با 1+5 به توافق تاریخی دست یافتند که در پی آن قرار است پول‌های بلوکه‌شده ایران در برخی کشورها آزاد شود. به دنبال برخی اختلاس‌ها در دولت قبل، حرف و حدیث‌های فراوانی چه در قالب طنز و چه به‌صورت جدی در شبکه‌های اجتماعی در خصوص این پول‌ها مطرح شد، دولت چه تدبیر و برنامه‌ای برای هزینه‌کرد این ارزها دارد و قرار است این مبالغ بلوکه شده پس از بازگشتش به کشور در چه محل‌هایی هزینه شود؟

پول‌های بلوکه‌شده دو نوع است، همچنین منابع ارزی که ما در خارج از کشور داریم نیز دو دسته هستند؛ یکی ارزهای حاصل از فروش نفت که متعلق به دولت است، مثل بخشی از ارزی که ما در هندوستان داریم و نفت فروختیم، دلارش متعلق به دولت است. دولت این پول را که به داخل بیاورد، می‌فروشد و ریالش را به خزانه بانک مرکزی واریز می‌کند. بنابراین این پول‌ها تبدیل به پول بودجه عمومی می‌شود. یک بخشی از ارزها برای دولت نیست و از آن بانک مرکزی است؛ یعنی دولت سابق یکبار به بانک مرکزی فروخته و ریالش را در بودجه سالانه مصرف کرده که دیگر متعلق به دولت نیست بلکه متعلق به بانک مرکزی است. حالا بانک مرکزی این را وارد بازار می‌کند و به بازار می‌فروشد و آن ریالی را که قبلا با نبود پول به دولت تحویل داده، جایگزین می‌کند. بنابراین این پول‌ها دو دسته‌اند؛ پول‌های دولت و ارزهای بانک مرکزی که از دو جنس هستند و از دو روش متفاوت هم نسبت به آن عمل می‌شود.

منظورم در حوزه اقتصادی است…

آن چیزی که من می‌توانم بگویم این است که در این دو سال، اولین کاری که دولت یازدهم انجام داده سیاست‌های ملاحظه کارانه بوده است. تمام تلاش و کوشش دولت بر این بود که برداشتن تحریم‌ها را محور اصلی کارش قرار بدهد و به هیچ عنوان تصمیمی که باعث ایجاد تنش در سطح دولت و کشور می‌شود، اتخاذ نکند؛ لذا شما می‌بینید که سیاست‌های یارانه‌ای دولت قبل به‌رغم اینکه دولت نحوه اجرای آن را نمی‌پسندد، ادامه یافت، چرا؟ چون می‌خواهد تنش جدیدی در جامعه ایجاد نکند و فعلا مجبور است این سیاست نادرست را ادامه بدهد و نیز برای اینکه مقاومت کند در مقابل تحریم‌های ظالمانه تا مذاکرات هسته‌ای با موفقیت جلو برود و لذا این روند نمی‌تواند ادامه پیدا کند.

نظرتان درباره مخالفت‌های منتقدان دولت به‌خصوص با موضوع هسته‌ای و توافق اخیر چیست؟

در جامعه چند دسته منتقد داریم؛ یک عده داریم که شغلشان این است که با دولت یازدهم مخالفت کنند، چون این افراد از اول هم مخالف بودند و می‌خواهند این دولت نباشد و قصدشان این نیست که امور را با خیرخواهی به سمت اصلاح ببرند؛ می‌خواهند این دولت نباشد. بعضی از افراد منتقد نیستند، چون منتقد خیرخواه است و به صرف مخالفت با دولت با همه دستور کارها و اقدامات دولت نباید مخالف باشد. خیرخواهی یعنی چه؟ یعنی با دید کمک به کشور به موضوعات نگاه می‌کند و از روی خیرخواهی برای اصلاح امور نظر می‌دهد. حرف‌های این گونه افراد را باید به جان خرید و مورد استفاده قرار داد. به نظر من، آنها خیرخواه نیستند، آنها را نباید به‌عنوان منتقد ببینیم، آنها قصدشان این است که این دولت موفق نشود.

آیا فکر می‌کنید این عده موفق هم می‌شوند؟

اینکه عده‌ای تصور کنند که تمام مشکلات به آقای احمدی‌نژاد و دولت وی بازمی‌گردد، اشتباه است. آقای احمدی‌نژاد و دولت‌های نهم و دهم یک تفکر هستند و الان هم حضور دارند. یک عده در جامعه طرفدار این تفکر هستند. نمی‌توانیم بگوییم تفکر دولت‌های نهم و دهم مربوط به آقای احمدی‌نژاد و 2-3 نفر اطرافیانش بوده که بعضی‌هایشان زندان هستند و بعضی‌هایشان هم یک گوشه کنار دیگری مشغول به کار هستند. یک گروه حداقل 80 نفره از این تفکر در مجلس هستند. این‌طور نیست که فقط آقای احمدی‌نژاد بوده و تمام شده است. این جمعیت تفکرشان این‌طوری است و اینها هستند.

فکر می‌کنید احمدی‌نژاد و این افراد که به عنوان حامیان تفکر او از آنها نام بردید، برای انتخابات آتی چگونه عمل خواهند کرد؟

این تفکر و حامیان آن حتما در انتخابات آتی حضوری فعال خواهند داشت.

با توجه به عملکردی که داشته‌اند و مردم هم به آثار زیانبار آن تا حدود بسیار زیادی پی برده‌اند، فکر می‌کنید شانسی برای برنده شدن در انتخابات آتی خواهند داشت؟

بستگی به این دارد که مردم چه بگویند. من مخالف این هستم که اینها را از اول حذف کنند. اصلا کسی نباید به فکر حذف باشد. آقای احمدی‌نژاد و همکارانشان با شفافیت همین مواضعی که در دولت‌های نهم و دهم داشتند را بیان و اعلام کنند. طرفدارانشان را به صندوق‌های رای دعوت کنند. دیگران هم در صحنه بیایند و افکار خودشان را ارائه کنند. مردم این کشور تصمیم می‌گیرند برای اداره امورشان به سمت کدام فکر بروند وگرنه حذف که کار نادرستی است. باید آرای مردم تعیین‌کننده باشد.

شما بر این باور هستید برخی از حامیان این تفکر همچنان در صحنه مدیریتی کشور حضور دارند، اینها در دولت یازدهم هم هستند یا خیر؟

بله، این گروه هستند. جمعیتی طرفدار دارند. این طرفداران حداقل 80  نفرشان در مجلس هستند و در سایر قوا هم حضور دارند و حتی در پیکره همین دولت هم. الان که ما دولت یازدهم هستیم 800 هزار نفر از کارکنان در طول دولت‌های نهم و دهم به بدنه دولت اضافه شده‌اند که ملاک و معیار ورودشان به دولت آزمون شایستگی و سواد و تحصیلات نبوده است.

ورود این همه نیرو به نهاد ریاست‌جمهوری با چه ملاکی بوده است؟

طرف از تیر چراغ برق بالا رفته و برای دولت پوستر چسبانده و حالا استخدام شده است. این افراد در پیکره دولت و جاهای مختلف نیز هستند. به‌نظر من، در انتخابات هم می‌آیند. باید افکارشان را عرضه کنند. دیگران هم باید بیایند افکارشان را عرضه کنند. نظام جمهوری اسلامی اینطوری است. باید اصول اساسی را قبول داشته باشند که آن قانون اساسی و ولایت‌فقیه است. آن اصول را که قبول داشتند، می‌آیند در انتخابات مجلس رقابت می‌کنند، اگر مردم این کشور به این افراد رای بدهند چه اشکال دارد؟ ما باید بپذیریم.

دولت در به کارگیری ابزارهای سیاسی برای رشد اقتصادی کشور و بهبود معیشت مردم موفق بوده است؟

باید صبر کنیم آخر سر ببینیم آقای دکتر روحانی می‌تواند این موضوع مهم را به‌طور کامل به سرانجام برساند یا خیر.

به نظر شما در شرایط «پساتوافق» مهم‌ترین کاری که آقای روحانی و دولت یازدهم باید در زمینه اقتصادی انجام بدهند، چیست؟

باید توسعه اقتصادی مهم‌ترین اولویت دولت پس از رفع تحریم‌ها باشد.

اقدامات دولت‌های نهم و دهم در مناطق آزاد باعث شده بود که از مناطق آزاد به عنوان حیات خلوت دولت یاد شود. آیا شما جلوی تبدیل شدن این مناطق به حیاط خلوت دولت یازدهم را گرفته‌اید یا خیر؟

شفافیتی که از اول دولت یازدهم در مناطق آزاد در پیش گرفته‌ایم برای زدودن همه اشکالات است؛ یعنی اگر دستورالعمل برای واگذاری اراضی داریم، دستورالعمل شفاف، رسمی و ابلاغ شده است و همه از آن مطلع هستند و با این شرایط ما در مناطق آزاد هیچ چیزی را به عنوان رانت نداریم که واگذار کنیم. قیمت‌گذاری‌ها بر اساس قیمت‌گذاری روز است. بنابراین اگر کسی زمین را از منطقه گرفت، این‌طوری نیست که بلیتش برنده شده بلکه باید به قیمت روز خریداری کند.