از حوادث طبیعی گذشته عبرت نگرفته ایم
معصومه آباد متاسفانه درست در زمانیکه پس از سال ها رصد آمار های دلخراش جاده ای، در این تعطیلات ضمن افزایش ۱۴ درصدی سفر پلیس راهور ناجا کاهش ۱۱ درصدی تصادفات را نیز اعلام کرد، این بار سیلاب، مسافران را در کام مرگ خود کشاند. عدم عبرت از حادثه طوفان سال گذشته که با سرعتی …
معصومه آباد
متاسفانه درست در زمانیکه پس از سال ها رصد آمار های دلخراش جاده ای، در این تعطیلات ضمن افزایش ۱۴ درصدی سفر پلیس راهور ناجا کاهش ۱۱ درصدی تصادفات را نیز اعلام کرد، این بار سیلاب، مسافران را در کام مرگ خود کشاند.
عدم عبرت از حادثه طوفان سال گذشته که با سرعتی بالغ بر 120 کیلومتر بر ساعت در کمتر از 25 دقیقه جان 5 شهروند را گرفت، این بار با بارشی شدید و هجوم سیلاب آن هم در حریم رودخانه، رکورد دیگری را از ناکارآمدی در آمادگی به موقع پیش از وقوع بحران های احتمالی، با 12 کشته، 82 مجروح و ده ها تن مفقود به ثبت رساند.ریزش تونل و آب گرفتگی در فیروزکوه ، هراز و امامزاده داوود، تخریب 2 پل در اثر طغیان رودخانه و وقوع سیل در منطقه بالاي طالقان و مفقود شدن ۵۰ دستگاه خودرو در سیل محور کرج – چالوس محدوده آسارا از دیگر پیامدهای اين حادثه بود. چطور تودههای پرفشاری با چنین وسعت تاثیری به کشور راه مییابند در حالیکه هیچ گونه زنگ هشداری برای اعلام آمادگی در برابر بحران های احتمالی در کشور به صدا در نمی آید؟
پاسخ این سوال از دو حالت خارج نیست: یا با نقص در پیش بینی و اطلاع رسانی به موقع مواجه هستیم یا آنکه فاقد قدرت نظام دهی به سیستمی یکپارچه به منظور ایجاد آمادگی در برابر ایجاد بحران احتمالی پس از دریافت اطلاعیه های ارسالی از سوی سازمان های هواشناسی هستیم که بايد بدون فوت وقت نواقص در هر دو سطح شناسایی و اصلاح شود. چرا که هر لحظه تاخیر در سازماندهی نظام هماهنگ پیشگیری و توانمند سازی فرماندهی یکپارچه مدیریت بحران، خسارت و تلفات جانی را به صورت تصاعدی افزایش خواهد داد.
بحران هواشناسی مستلزم زنگ هشدار برای تمامي سازمان های متولی بوده و لازم است پیش از حادثه تمامي ارگان ها حتی با فرض احتمالی بودن در حالت آماده باش قرار گیرند، . سازمان های امداد و نجات در عین ناباوری با تماس های مردمی به صحنه حادثه روانه می شوند؛ این فاجعه است! متاسفانه با وجود آنکه بیش از ۴۰ سال است که در بسیاری از کشورهای پیشرفته جهان استفاده از سیستم های پیش بینی و هشدار سیل آغاز شده، اما در ایران روی این سیستم ها بهصورت گسترده و عمومی برای تمامی مناطق کار نشده است.
چنانچه از شواهد حادثه پیداست، چنین بارشی را نمی توان در سطح بحرانی طبقه بندی کرد زیرا که آمار تکان دهنده افراد فوتی، مفقود شده و مصدومان حادثه روز يكشنبه قابل قیاس با عمق حادثه نیست.این روزها اپیدمی مرگباری گریبانگیر شهر شده است تا جاییکه کوچکترین حادثه ای که شاید در زمره شرایط بحرانی نیز به حساب نیاید خطرآفرین و مرگبار می شود. باد و باران شدیدی که میتوانست با اعلام سازمان هواشناسی و برنامه ریزی به موقع حداقل مانع تردد خودروها از محورهای پر خطر یا مانع اسکان مسافران در حریم بستر رودخانه شود و همین اقدام ساده می توانست به صورت چشمگیری از سهم سنگین تلفاتی که هنوز آمار نهایی آن گزارش نشده است، بکاهد.
سیلاب هم گذشت اما سوال هایی هنوز هست که بايد مسئولان پاسخگویی به آن را بر خود واجب بدانند: آیا سازمان هواشناسی به رسالت های خود با نگاه حفظ جان انسان ها از مخاطرات طبیعی مینگرد و یا دچار روزمرگی در ارائه گزارشاتی بیثمر در لحظات پایانی وقوع بحران هاست؟ گویی که سازمان هواشناسی رسالت خود را بیش از آنکه با اطلاعیه و هشدارهای جدی و پیشگیرانه گره زند، درگیر ارائه اخباری در لحظاتی پیش از حادثه شده است، درست در زمانیکه با چشم غیر مسلح و بدون نیاز به هیچ مخابره ای از رادارهای هواشناسی و عکس های ماهواره ای حتی چهارپایان هم از وحشت جان پا به بلندای کوه ها می گذارند.
اگر هم هشداری هر چند محتمل از سوی سازمان هواشناسی به تمامي واحدهای اجرایی ارسال شد، چرا هیچ گونه آمادگی برای مقابله با بحران احتمالی و ایجاد پایگاه ها و ستادهای بحران و امداد رسانی در طول مسیر در نظر گرفته نشد؟ با چه اطمینانی با وجود عدم تعبیه پایگاه های امدادی در طول جاده، مسیر ها یک طرفه می شوند و راه حتی برای خودرو های امداد رسان بسته می شود؟ با توجه به اینکه منشا چنین حوادثی که بی شک از پیامدهای تغییرات اقلیمی است، یقینا با ادامه پیدا کردن روند گرمایش جهانی در سال های آینده رویدادهای غیر معمول آب و هوایی مانند خشکسالی، وقوع طوفانهای شدید یا کولاک در سطح زمین نیز شدت بیشتری پیدا خواهد کرد. بنابراین لازم است تا با بهرهگیری از تکنولوژی های روز دنیا، دقت نظر بالاتر و وجدانی بیدار تر نسبت به مسائلی که مستقیما با جان مردم سرو کار دارد تلاش کنیم تا مصداقی از مطففین در ارائه خدمات به شهروندان نباشیم.