روایت نیویورک تایمز از گره کور توافق هسته ای

ایران و کشورهای ۱+۵ برای رسیدن به یک توافق هسته ای خوب و پابرجا ۱۸ ماه مذاکره نفس گیر را پشت سر گذاشته اند حال آنکه در این روزها و ساعات پایانی که هر آن انتظار می رود تا با باز شدن درهای هتل «کوبورگ» وین خبری تاریخ ساز شنیده شود؛ مسئله ای که زمانی حل شده انگاشته می شد رخ نشان داده و مذاکرات را به گونه ای دلهره آور به درازا کشانده است.

تا همین یک هفته پیش گمان می رفت که مسئله رفع تحریم های سازمان ملل متحد حل شده است اما ناگهان ورق برگشت و همان مسئله حل شده زنجیری شد برای بستن دست و پای مذاکره کنندگان. تحریم های ایران که به پیوست یک سری قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل از ۹ سال پیش آغاز شد خرید و فروش هر گونه تسلیحات متعارف را برای ایران ممنوع می کند.

حال، روزنامه «نیویورک تایمز» با زبانی که البته غرض ورزی آمریکایی را در خود حفظ کرده به بررسی چرایی پیش کشاندن بحث رفع تحریم های تسلیحاتی از سوی ایران پرداخته است.

این روزنامه در بخشی از تحلیل خود می نویسد: برای ایرانی ها رفع تحریم تسلیحاتی یک مسئله حیثیتی است که در ازای تعامل سازنده با غرب انجام می گیرد. آنها می گویند این تحریم ها به دلیل برنامه هسته ای ایران تحمیل شده پس حال که پای توافقی به میان آمده  که ضامن مسالمت آمیز بودن این برنامه است؛ باید رفع شوند.

علاوه بر این، از منظر ایرانی ها، برداشته شدن تحریم های تسلیحاتی تضمینی از سوی غرب است مبنی بر اینکه دیگر چهره منفوری از ایران به نمایش گذاشته نخواهد شد و در عوض این کشور به عنوان یک قدرت منطقه ای پذیرفته می شود.

در این رهگذر، صف آرایی روسیه و چین در برابر دیگر اعضای ۱+۵ به منزله تلاش در جهت از سر گیری تجارت پر رونق اسلحه با ایران تلقی شده است و جالب آنکه چرخش مواضع غرب بر سر این موضوع، اصلا به اختلافات داخلی گروه نسبت داده نمی شود و این هوشمندی طرف ایرانی است که موجب تفرقه بین ۱+۵ شده است!

در ادامه، نیویورک تایمز که تا اینجای کار رفع تحریم تسلیحاتی را در چارچوب توافق هسته ای و احیاء غرور ملی موجه می شمارد، اما و اگرهایی را مطرح می کند تا طرح خواسته ایران را بنا به مصلحت روزگار غیر ضروری جلوه دهد.

این روزنامه از زبان «اشتون کارتر» وزیر دفاع آمریکا، مدعی می شود: رفع تحریم های تسلیحاتی به منزله دستیابی ایران به فناوری موشک های بالستیک است- مسئله ای که برای امنیت آمریکا حیاتی است به ویژه آنکه موشک های بالستیک در صورت مجهز شدن به جنگ افزارهای شیمیایی، بیولوژیکی و حتی اتمی بسیار خطرناک خواهند بود. این موشک ها قاره پیما هستند و توانایی طی مسافت بین ایران و آمریکا را دارند.

ادعای آمریکایی ها برای مشروعیت بخشیدن به عدم لغو تحریم های تسلیحاتی حول این اتهام می چرخد که ایران از تروریسم حمایت می کند – منظور ملت های مظلومی چون فلسطین، یمن و سوریه است- و بنابراین نباید دست این کشور را برای خرید و فروش اسلحه بازگذاشت.

از طرفی، نیویورک تایمز این احتمال را گوشزد می کند که مبادا اضافه کردن شرط لغو تحریم تسلیحاتی به توافق هسته ای ایران، کنگره آمریکا را برآشفته کند. این روزنامه در تلاش برای محق جلوه دادن مذاکره کننده گان آمریکایی می نویسد: کاخ سفید از آن بیم دارد که مبادا شرط رفع تحریم تسلیحاتی ایران  حتی رای مثبت دموکراتهای کنگره را نیز تغییر دهد. حتی احتمال توافق پنهان مذاکره کنندگان برای رفع تدریجی تحریم تسلیحاتی نیز غیر ممکن است چرا که در نهایت متن قطع نامه شورای امنیت علنی شده و موفقیت توافق زیر سؤال می رود. (این بخش به خبری اشاره دارد که رفع تحریم های ایران را در دو مرحله بین ۲ تا ۸ سال امکان پذیر می سازد).

هیچ معلوم نیست که اگر حصول توافق با ایران آنگونه که ۱+۵ ادعا می کنند، تضمینی باشد بر حسن نیت این کشور در پایبندی به صلح و ثبات، پس چانه زنی های آمریکا برای محروم کردن ایران از دستیابی به تسلیحات متعارف چه معنایی می تواند داشته باشد؟ آیا اصولا این حق هر کشوری نیست که با در نظر گرفتن خطرات احتمالی  و تنها به منظور دفاع از خود از تجهیزاتی برخوردار باشد که درعرف بین الملل رایج است؟ آیا آنگونه که رسانه های غربی ادعا می کنند درخواست های مشروع ایران است که مذاکرات وین را به درازا کشانده یا یک بام و دو هوا کردن آمریکایی ها؟