شرایط ایران برای برقراری مجدد حج عمره

حسن قشقاوی در گفت‌وگو با برنامه “من طهران”، در پاسخ به سوالی مبنی بر احتمال دست داشتن سازمان اطلاعات عربستان برای تخریب چهره ایران و قطع موج زوار عربستان به مشهد مقدس در تلافی قطع عملیات عمره ایران به عربستان بیان کرد : بررسی این حادثه ادامه دارد و ما به نتیجه خاصی نرسیده ایم هرچند که همه ابعاد قضیه باید بررسی شود و هنوز نمی توان گفت که ممکن است دست سازمان اطلاعات عربستان در این حادثه باشد.

معاون کنسولی وزیر امور خارجه درباره پیگیری حادثه ای که برای زائران سعودی در مشهد رخ داد بیان کرد: با توجه به اهمیت این موضوع، مسئول نمایندگی وزارت خارجه ایران در مشهد و همکارانش و ارگان های ذیربط از همان ابتدا بسیار فعال بودند. اطلاعات اولیه حکایت از آن دارد که مساله مشهد یک حادثه مسمومیت بوده است و مرتب نتایج بررسی ها، صادقانه به مقامهای سعودی اطلاع داده می شود.

وی گفت: هر آنچه درباره این موضوع به افکار عمومی اطلاع داده شده کاملا واقع بینانه بوده و در آینده نیز به محض دریافت دقیق ترین اطلاعات به طرف سعودی اعلام خواهیم کرد همانطور که تا الان نیز در تماس نزدیک با آنها بوده ایم. ما به خانواده های آنها تسلیت گفتیم و از سایر مسمومان نیز مراقبت ویژه به عمل آوردیم تا تعداد تلفات بیشتر نشود.

معاون وزیرخارجه ایران افزود : همان حساسیت که طرف سعودی نسبت به این حادثه داشت ما هم داشته ایم.

اواسط خرداد ماه زائران عربستانی که در هتل توحید مشهد، مستقر بودند به دلیل بروز علائم مسمومیت به بیمارستان امام رضا (ع) منتقل شدند که در پی آن 4 نفر فوت شده و وضعیت 24 نفر دیگر نیز از سوی پزشکان «مسمومیت» اعلام شد.

شرایط ایران برای برقراری مجدد سفرهای عمره

معاون کنسولی وزیر امور خارجه ایران در ادامه گفت و گو با شبکه خبری العالم از تضمین امنیت عمره گذاران و ایجاد فضای منطقی و معقول در ورود و خروج زائران ایرانی به عربستان ، به عنوان مهم ترین شرایط جمهوری اسلامی  برای برقراری مجدد سفرهای عمره  یاد کرد.

قشقاوی تاکید کرد : تضمین امنیت عمره گذاران برای ایران مهم است، اگر این امنیت تضمین و فضای منطقی و معقولی حاکم شود و مردم هم شاهد مجازات متهمان باشند، طبیعی است که ما هم برای ازسرگیری عمره تمایل داریم.

وی گفت : این مساله در گفت و گوهای اخیر آقای امیرعبدالهیان ( معاون عربی و آفریقایی وزارت امور خارجه )  با وزیر خارجه عربستان مطرح شده و وزیر خارجه سعودی از ازسرگیری عمره ایرانی ها استقبال کرده است.

معاون کنسولی وزیر امور خارجه ایران در باره روند پرونده تعرض به دو نوجوان ایرانی در فرودگاه جده بیان کرد: در جلسه اول محاکمه سرکنسول ایران حضور داشت و نماینده دادستان جده کیفر خواست را قرائت کرد که در آن به اتهام نقض قوانین در هنگام انجام وظیفه و اقدام عمل شنیع جنایی، درخواست مجازات اعدام برای متهمان شده است.

قشقاوی افزود: متهمان و وکلا درخواست بررسی مجدد دادند و در جلسه دوم دادگاه که بازهم سرکنسول ایران حضور داشت، دادگاه دفاعیات متهمان و وکلای آنها را استماع و ختم جلسه را اعلام کرد.

حکم صادره در باره متهمان تعرض به دو نوجوان ایرانی

قشقاوی تصریح کرد که برخی مطبوعات سعودی به نقل از یک مقام امنیتی سعودی اعلام کردند که مجازات درنظر گرفته شده(هزار ضربه شلاق با نظر پزشک و 4 سال حبس) است. پس از پی گیری، سرکنسول ایران گفت رسما چیزی به آنها اعلام نشده است.

وی یادآور شد : در همان دادگاه اعلام شد که اگر قرار باشد حکمی صادر شود، حکم بدوی خواهد بود و بعد این حکم به دادگاه استیناف می رود. ما هم درخواست داشتیم که در دادگاه استیناف هم سرکنسول و هم وکیل ما حضور داشته باشد.

معاون کنسولی وزیر امور خارجه ایران گفت: هنوز گزارشی از سرکنسول ایران در خصوص حکم ، دریافت نشده است ، ما به طور جدی پی گیر این موضوع هستیم و منتظریم اگر حکمی هم صادر شده است، رسما از سوی سعودی ها به ما اعلام شود.

وی در پاسخ به این سوال که آیا اگر چنین حکمی صادر شده باشد عادلانه است و اگر این حکم رضایت ایران را جلب نکند، تهران درخواست تجدید نظر خواهد کرد، افزود: به نظر ما کیفرخواستی که دادستان ارائه کرده واقع بینانه بوده و هر چیزی کمتر از آن نسبت به عمق جنایت، غیر عادلانه است و طبق مقررات و حقایق این پرونده، در صورتی که حکمی جز این صادر شود، به نمایندگی از خانوده قربانیان این جنایت، درخواست تجدید نظر خواهیم کرد.

احتمال برنامه ریزی رسمی درباره محاکمه متهمان

قشقاوی در پاسخ به این سوال که آیا ممکن است تمام این رویدادها از جانب دولت عربستان یا نوعی هماهنگی بین آنها وجود داشته، باشد؟ اظهار کرد: دلیلی برای سیستماتیک بودن این موضوع وجود ندارد ، چنین ادعایی نداریم و مقام های عربستان در دیدارهای مختلف با سفیر و سرکنسول ایران بر ضرورت برخورد با این اقدام جنایتکارانه متهمان تعرض به دو نوجوان ایرانی تاکید کرده اند.

وی گفت: هفته گذشته نیز در حاشیه نشست اجلاس سازمان اتحاد کفنرانس اسلامی، عادل الجبیر وزیر خارجه عربستان در ملاقات با امیر عبدالهیان بر مصمم بودن عربستان برای مجازات متهمان این پرونده تاکید کرد. بنابر اظهارت مقام های عالی رتبه عربستان، دلیلی برای قضاوتی جز این نیست. لذا ما منتظریم وعده های رسمی مقام های سعودی را در عمل مشاهده کنیم.

روابط ایران و عراق رو به رشد است

معاون کنسولی وزارت امور خارجه در بخش دیگری از گفت و گو با العالم درباره دیدار اخیر خود از  منطقه کردستان عراق گفت: ما پایه موافقت نامه های خوبی را با دولت مرکزی عراق طرح کردیم از جمله موافقت نامه انتقال محکومین که مجلس دو کشور آن را تصویب و اجرایی کردند. فقط پیگیری این موضوع در کردستان عراق باقی مانده تا آن بخش از زندانیانی را که مایلند داوطلبانه به ایران برگردند از کردستان به ایران منتقل کنیم که البته این انتقال دوسویه خواهد بود.

وی افزود : سرکنسول گر ما در اربیل در پی مذاکرات با مقام های کردستان و احزاب مختلف از جمله نیچروان بارزانی نخست وزیر کردستان، قباد طالبانی و کریم سنجاری وزیر کشور آن منطقه و دیگران و ادامه آن مذاکرات که با سفر بنده و دیدارهایی که با استاندار اربیل، وزیر کشور، رئیس قوه قضائیه، رئیس پارلمان و نخست وزیر و دیگران داشتم همه با انتقال محکومین موافقت کردند و به زودی دستورالعمل اجرایی این کار بین سرکنسول ما آقای عبادی و وزیر کار دولت اقلیم کردستان عراق امضا می شود.

معاون کنسولی وزیرامور خارجه ایران بیان کرد : در حال تهیه فهرستی از زندانیان هستیم و به زودی این فهرست تبادل می شود و اعلام کردیم که در ماه مبارک رمضان انشالله عملیات انتقال زندانیان صورت خواهد گرفت.

ایران ، عراق و اقلیم کردستان عراق نقطه نظرات مشترک دارند
قشقاوی افزود: یک سری مسائل از جمله حملات داعش و افراط گرایی و سایر مسایل در دیدار با مقام های عراقی مورد بحث قرار گرفت و خوشبختانه بین ما و برادران دولت مرکزی عراق و دوستان عزیز و قدیمی ما در اقلیم کردستان عراق نقطه نظرات مشترک فراوانی وجود دارد.

وی گفت : ما در کنار کردها و عرب ها از شیعه وسنی یک روز در برابر صدام خونمان به زمین ریخته شد و امروز هم در مقابله با داعش در یک سنگریم.

معاون وزیر خارجه ایران یادآور شد : خوشبختانه اقلیم کردستان رشد خوبی داشته و نسبت به 8 سال گذشته که من به این منطقه سفر کردم سرمایه گذاری های خوبی شده است.

وی گفت : اما الان وجود داعش باعث کند شدن روند سرمایه گذاری در اقلیم کردستان شده و این به ضرر منطقه است. تا قبل از حمله داعش حجم روابط اقتصادی ایران و عراق به 14 میلیارد دلار می رسید که نیمی از آن با دولت مرکزی و نیمی با کردستان بود؛ لذا مایلیم باز هم این سرمایه گذاری صورت بگیرد.

معاون کنسولی وزیر امور خارجه ایران تاکید کرد : با مدیران شرکت های ایرانی فعال دیدارهایی داشتیم و مشکلات آنها را با دوستان مان مطرح کردیم. به نظر من سفر خوبی بود و دستاورد خوب و بازتاب رسانه ای مناسبی داشت.

وی اظهار کرد : در دیدار با آقای طالبانی رئیس جمهوری سابق عراق در سلیمانیه گزارشی از سفر به ایشان ارائه کردم، حال ایشان رو به بهبود است و نسبت به صحبت های بنده هم کاملا هوشیار بودند. من سلام و دعای مقام های عالیرتبه کشور را برای سلامتی کامل آقای طالبانی به ایشان ابلاغ کردم.

قشقاوی افزود : روابط ایران و عراق همیشه دوستانه بوده و تحت تاثیر یک مقاله در نشریه فلان و بهمان قرار نمی گیرد و شکل گیری داعش در منطقه هم شاید فرصت دیگری بود برای بهبود این روابط ، چنان که هم در سفر 6 ماه قبل من، مقام های عراقی زبان امتنان و تشکر داشتند و هم این تشکرها در سفر اخیر آقای حیدر العبادی تکرار شد و این حالت از دوستان کُرد هم قابل رویت بود.

وی با بیان اینکه اشتراکات ما بسیار زیاد است، گفت: کردها را قدیمی ترین قوم آریایی با بیش از 5 هزار سال سابقه تاریخی می دانیم و این اشتراکات فرهنگی تاریخی و تمدنی باعث می شود که ایران همیشه ارتباط با کردها را یک سرمایه می داند و نه یک تهدید.

معاون کنسولی وزارت امور خارجه ایران، یادآور شد: من در سفری که به عراق داشتم اعلام کردم که ایران آماده لغو ویزا است. این موضوع بعدا از طرف آقای ظریف وزیر امور خارجه و نیز آقای لاریجانی که در بخشی از سفرشان بنده همراه ایشان بودم تکرار شد و تا حد زیادی هم جلو رفته ایم اما تغییر مقررات نیاز به برنامه زمان بندی دارد.

تلاش برای لغو روادید عادی میان ایران و عراق

قشقاوی اظهار کرد که صاحبان پاسپورت خدمت و سیاسی نیاز به اخذ ویزا از طرفین ندارند. گام بعدی متوجه گذرنامه عادی می شود. معتقدم باید در این مسیر به جلو حرکت کنیم سال گذشته بیش از دو میلیون عراقی به ایران آمدند و همین تعداد هم از ایران تقریبا با احتساب اربعین به عراق رفتند. این مساله نشان می دهد که حجم گسترده ای از مراودات بین دو ملت وجود دارد و این اقتضا می کند که ما هرچه بیشتر جهت گیری مان به سمت تسهیلات ویزایی و یا لغو ویزا در نهایت باشد. هرچقدر بتوانیم این تسهیلات روادیدی را بیشتر کنیم ارتباط تاریخی میان دوملت عمق بیشتری پیدا می کند.

هرگونه دخالت خارجی در منطقه مضر است

وی درباره بحران وجود داعش در منطقه و پیوستن افراد به این گروه تروریستی گفت: سال گذشته در همین روزها به کابل سفر داشتم و آنجا به مسئولان افغانی گفتم که موضوع دو چیز است، یکی اینکه ما بگوییم که اهل سنتی هستند که از اقصا نقاط عالم جمع می شوند و ممکن است به داعش یا به جبهه النصره بپیوندند.

معاون وزیر امور خارجه ایران افزود: این روزها شاهد هستید که چقدر دولتهای اروپایی رسما اعلام می کنند که از کشورهای ما برای پیوستن به داعش می روند. از طرف دیگر کسی نمی تواند تضمین کند که یک شیعه از اقصی نقاط جهان خواه از اروپا یا از افغانستان به این جریانات نپیوندند. همانطور که متاسفانه در بین اهل سنت این اتفاق افتاده است ممکن است یک شیعه هم به این جریانات بپوندند اما مطمئنا همانطور که هیچ دولتی در آنسو وجود ندارد که اقدام کند؛ در این سو نیز همانطور. من برای دوستان دولت افغانستان توضیح دادم و به نظرم با توضیحات من قانع شدند. بویژه ما که راه حل را نظامی نمی بینیم.

وی خاطرنشان کرد: از همان روز اول گفتیم که راه حل سوریه سیاسی است و نه نظامی آن هم به آن شکل خشن و انفجارها و عملیات انتحاری که یک نسل را دچار ضرر جدی می کند. ما همیشه معتقدیم که راه حل سیاسی ملاک است. جناب اقای دکتر ظریف راه حل سیاسی ارائه داده است. الان هم از ابتکارات سیاسی استقبال می کنیم و راه حل سوریه را گفتگوی سوری سوری می دانیم که بیایند با یکدیگر مسایل را حل کنند.

قشقاوی افزود: هرگونه دخالت خارجی مضر است. حمایتهایی که از تروریستها شده است به ضرر سوریه و مردم سوریه بوده است. آرامش مردم را گرفته است و زمینه جنگ را در ماههای حرام و غیرحرام فراهم کرده است. کشوری که چنین موضع صریحی دارد و عملا ابتکارات سیاسی ارائه داده است و راه حل را سیاسی می داند، هیچ موقع از اقدامات تروریستی یا جنگ و تشدید نظامی هیچ گونه استقبال نخواهد کرد.

وضعیت خارجی های مقیم ایران

معاون کنسولی وزیر امور خارجه ایران در باره وضعیت خارجی های مقیم ایران و امکان اعطای تابعیت به آنان خاطرنشان کرد که قانون مدنی ما تابعیت مضاعف را به رسمیت نمی شناسد. اما به مکانیزم های دیگری برای حل مشکلات فکر می کنیم. این قانون مادر است و قانون محکمی است. حتی المقدور می خواهیم این قانون حفظ شود.

وی گفت: البته اگر چنانچه ضرورت ایجاب کند امکان یک تجدیدنظر هست منتهی باید یک فرایند قانونی شکل بگیرد بدین معنا که چیزی نیست که با یک دستور العمل اجرایی بتوان این کار را کرد. اما غیر از بحث تابعیت، در حال مذاکره با دوستانمان هستیم که اگر کسی نتوانست تابعیت ایرانی بگیرد، بعضی ها بتوانند از امتیازات و امکانات برخوردار شوند. یعنی همه امتیازات غیر از اخذ تابعیت مثل تحصیلات، گواهینامه راهنمایی و رانندگی و همه نوع تسهیلات را بتوانیم برآورده کنیم. در حال حاضر میان وزارت کشور و وزارت خارجه و ارگانهای دیگر در خصوص این مساله مذاکره می شود که بتوان چیزی شبیه به گرین کارت اما نه با این عنوان بلکه پرشین کارتی یا چیزی شبیه به آن، صادر شود. منتهی هنوز در حال بررسی این مساله هستیم.

قشقاوی افزود: درباره مزدوجین، آنهایی که پدر ایرانی و همسر خارجی است، طبعا فرزند تابعیت ایرانی می گیرد. اما اگر پدرخارجی باشد و مادر ایرانی، این مساله در کمیسیون قضایی مجلس در حال بحث است. ما به عنوان وزارت خارجه موافق هستیم که به این افراد تابعیت داده شود ولی باید نظر همه ارگانها لحاظ شود. من می توانم به شما بگویم که امکان تجدید نظر هست اما به چه صورتی باید باشد که هم آن قانون اصلی آسیب نبیند و هم مشکلات حل بشود، این موضوعی است که در دست بررسی است.

تسهیلات بازگشت ایرانیان مقیم خارج

وی درباره تسهیلات بازگشت ایرانیان مقیم کشورهای دیگر یادآور شد: دستور العملی را که به همه صادر کردیم از این قرار است که ما قانونی به نام تسهیل ورود ایرانیها داریم. به پلیس و به همه جا ابلاغ کردیم که ما کاری با تابعیت دیگر یک فرد نداریم چون ما تابعیت دیگری را قبول نداریم. همه سازوکار ما در ورود یک ایرانی، توجه به پاسپورت ایرانی وی است بدون آنکه بپرسیم در جیب دیگرش آیا گذرنامه دیگری هست یا نه… چون ما اصالت را به گذرنامه ایرانی می دهیم. کسی که هر مدرکی حتی شناسنامه که دال بر هویت ایرانی باشد، داشته باشد، حق ورود به ایران دارد. یعنی ما می گوییم ملاکمان حتی گذرنامه هم نیست. هر مدرکی که اثبات کند که طرف ایرانی است. پلیس ما بر همین اساس می تواند عمل کند و از شخص سوال دیگری نپرسد و او را به ایران راه دهد. این مصوبه ای است که ما به تازگی به همه سفارتخانه ها و سرکنسولگری ها ابلاغ کردیم.

معاون وزیر امور خارجه  درباره وضعیت ایرانیان مهاجربه استرالیا گفت که به دنبال دیدارهایی که بین وزرای خارجه ما و استرالیا از جمله سفر چندی پیش وزیر خارجه استرالیا به ایران صورت گرفت، هفته گذشته مدیر کل کنسولی ما اقای دکتر چگینی سفر بسیار خوبی به کانبرا و ملبورن و استرالیا داشتند. ملاقات خوبی با وزیر مهاجرت آنجا و مقام های وزارت خارجه استرالیا داشتند. ما با صراحت به آنها گفتیم که با تبعید اجباری، دپورت اجباری مخالفیم نه تنها در استرالیا بلکه در سراسر جهان.

قشقاوی در پاسخ به این سوال که آیا وزیر خارجه به طوررسمی گفت که می خواهد پناهجویان را برگرداند، گفت: بله آنها در مذاکرات همواره این سخن را می گویند این حرف جدیدی نیست که بخشی از پناهجویان و نه همه آنها را مایلند بازگردانند. اگر غیرداوطلبانه باشد ما این امر را خلاف حقوق بشر می دانیم و با آن مخالفیم؛ اما اگر داوطلبانه باشد هیچ مشکلی وجود ندارد.

معاون کنسولی وزارت امور خارجه ایران یادآور شد: ما با حضور داوطلبانه و بازگشت داوطلبانه ایرانیان هیچ مشکلی نداریم اما آنچه که با آن مشکل داریم دپورت اجباری و غیرداوطلبانه است. ما داریم به راه حلهایی می رسیم که مشمول دپورت اجباری نشود؛ مکانیزم های دیگری که بتوان از طریق آنها همکاری بهتری با طرف استرالیایی داشته باشیم. اگر همین مذاکراتی که صورت گرفته است( طرف استرالیایی احتمالا به زودی دوباره به تهران خواهد آمد) همین توافقات کلانی که صورت گرفته است، پیش برود، هم اهداف ما محقق می شود، هم دپورت اجباری صورت نمی گیرد و هم اهداف طرف استرالیایی محقق می گردد. من فکر می کنم که این بار فضای مثبتی بوده است و داریم به سمت توافقات خوبی حرکت می کنیم بدون آنکه از اصول خود عقب نشینی کنیم.